Истражувачка мрежа на Охридскај открива скандалозни финансиски малверзации
Битола/Скопје, 20 ноември 2025
- Истражувачка мрежа на Охридскај открива скандалозни финансиски малверзации
- ДЕТАЛЕН ПРЕГЛЕД НА ПОБАРУВАЊАТА
- ТАБЕЛАРЕН ПРЕГЛЕД НА СИТЕ ПРИЈАВИ
- ДЕТАЛНА АНАЛИЗА ПО ПРИЈАВИ
- ПРИЈАВА бр. 143 (страна 2)
- ПРИЈАВА бр. 176 (страна 3-4)
- ПРИЈАВА бр. 144 (страна 32)
- ПРИЈАВА бр. 185 (страна 37) – НАЈСКАНДАЛОЗНА
- ВКУПНА ФИНАНСИСКА СЛИКА
- АЛАРМАНТНИ НАОДИ И ПРАВНИ ИМПЛИКАЦИИ
- 1. НЕПРОЗИРНА КАМАТНА ПОЛИТИКА
- 2. СОМНИТЕЛНИ “ОТСТАПУВАЊА НА ПОБАРУВАЊА”
- 3. ОСПОРУВАЊЕ ЗАСНОВАНО НА ПРЕСУДА НА ВРХОВЕН СУД
- 4. КОНФЛИКТ НА ИНТЕРЕСИ И ОРГАНИЗИРАН КРИМИНАЛ
- КОМПАРАТИВНА АНАЛИЗА
- ДАЛИ ИМАЛО ПРИТИСОК ЗА СМЕНА НА СТЕЧАЈНАТА УПРАВНИЧКА?
- Критичното прашање што се поставува
- Временска рамка на настаните:
- Индиции за можен притисок:
- Можната улога на Граве осигурување:
- Правна рамка за смена на стечаен управник:
- Што треба да се истражи:
- Јавен повик за заштита на стечајната управничка:
- ПОВРЕДА НА ЗАКОНСКИ ПРОПИСИ
- ПОВИК ДО ДРЖАВНИТЕ ИНСТИТУЦИИ
- -ДО АГЕНЦИЈА ЗА СУПЕРВИЗИЈА НА ОСИГУРУВАЊЕ (АСО)
- – ДО НАРОДНА БАНКА НА РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА (НБРСМ)
- – ДО МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ
- – ДО УПРАВА ЗА ФИНАНСИСКО РАЗУЗНАВАЊЕ (УФР)
- – ДО ЈАВНО ОБВИНИТЕЛСТВО НА РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА
- – ДО ОСНОВЕН СУД БИТОЛА И СТЕЧАЈНИОТ СУДИЈА
- – ДО СТЕЧАЈНИОТ УПРАВНИК
- – ДО КОМОРА НА СТЕЧАЈНИ УПРАВНИЦИ
- – ЗАКЛУЧОК И ПРЕПОРАКИ
- ПОРАКА ДО ЈАВНОСТА
Табелата на пријавени побарувања во стечајната постапка на СН Осигурителен Брокер АД Битола, објавена од стечајната управничка Даниела Блажевска на 31 август 2025 година, открива скандалозни финансиски односи помеѓу пропаднатото осигурително друштво СН Осигурителен Брокер Битола и финансиското друштво ФД Фактор ИН ДОО Скопје основано во 2020 гоидна од Владе Пазарџиевски од Ресен и Даница Џутевска од Струга 9двајцата живеаат во Скопје).
Клучни наоди:
- Фактор ИН е најголем стечаен доверител со 469,8 милиони денари
- Каматата од 30,45 милиони денари е пријавена без наведена каматна стапка
- Пресметаната каматна стапка варира помеѓу 5,94% и 35,64% зависно од непознатиот временски период
- 220,8 милиони денари се оспорени од стечајната управничка
- Постојат индиции за зеленашки камати, организиран криминал и перење пари
- Се поставува прашањето дали поради откриениот криминал од страна на стечајната управничка Блажевска, Фактор ИН и Граве направиле притисок врз стечајниот судија за експресна противзаконска смена на стечајната управничка Блажеска или се крие поголемата афера со „ЕВРО ИНС“Осигурување тешка 9,5 милиони евра за што додатно ќе пишуваме.
ДЕТАЛЕН ПРЕГЛЕД НА ПОБАРУВАЊАТА
Основни податоци за доверителот:
ФД ФАКТОР ИН ДОО Скопје
- ЕМБС: 7412355
- Адреса: ул. Митрополит Теодосиј Гологанов 60Б, Скопје
- Трансакциска сметка: 210-074 123 5501-44 НЛБ Банка
- Правен застапник/Адвокат: Љупчо Милошевски, ул. Атинска бр.3А, Скопје Карпош
ТАБЕЛАРЕН ПРЕГЛЕД НА СИТЕ ПРИЈАВИ
| Пријава бр. | Страна | Правен основ | Главница (МКД) | Камата (МКД) | Камата % | Вкупно (МКД) | Признато (МКД) | Оспорено (МКД) | Статус |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 143 | 2 | Договор за отстапување | 66,707,037 | 0 | 0% | 66,707,037 | 53,174,737 | 13,532,300 | Делумно оспорено |
| 176 | 3-4 | Кредити | 198,356,277 | 0 | 0% | 198,356,277 | 0 | 198,356,277 | Целосно оспорено |
| 144 | 32 | Отстапување (ЕМША ШПЕД) | 6,000,000 | 454,987 | 7.58%* | 6,454,987 | 6,454,987 | 0 | Признато |
| 185 | 37 | Кредити | 168,360,222 | 29,996,055 | 17.82%* | 198,356,277 | 189,389,577 | 8,966,700 | Делумно оспорено |
| ВКУПНО | 439,423,536 | 30,451,042 | 6.93% | 469,874,578 | 249,019,301 | 220,855,277 |
*Процент спрема главница без временски период
ДЕТАЛНА АНАЛИЗА ПО ПРИЈАВИ
ПРИЈАВА бр. 143 (страна 2)
Основни податоци:
- Правен основ: Договор за отстапување на побарување со Надомест
- Датум: 29.05.2025
- Нотарски акт: ОДУ 1679/25, нотар Ана Дојчиновска
Финансиски преглед:
Главница: 66,707,037.00 МКД
Камата: 0.00 МКД
Трошоци: 0.00 МКД
────────────────────────────────
ВКУПНО: 66,707,037.00 МКД
Признато: 53,174,737.00 МКД (79.7%)
Оспорено: 13,532,300.00 МКД (20.3%)
Каматна стапка: 0% – Нема пресметана камата
Правна оценка: Ова е цесија (откуп) на побарување. Фактор ИН го откупил долгот од неидентификуван оригинален доверител. Клучни прашања:
- Од кого е откупено побарувањето?
- По која цена?
- Зошто оригиналниот доверител се откажал?
Забелешка од стечајната управничка: “Договор за отстапување на побарување со надомест 29.05.25. Оспорено – намирување од извршување Ибр.76/25 и 77/25 од 29.07.25”
КРИТИЧКА АНАЛИЗА: Стечајната управничка оспорила 13,5 милиони со образложение дека побарувањето е делумно намирено преку извршна постапка. Ова укажува на паралелни извршни постапки за исто побарување, што може да значи двојно наплатување.
ПРИЈАВА бр. 176 (страна 3-4)
Основни податоци:
- Правен основ: Кредити
- Датум: 24.01.2025
- Извршен лист: Ибр. 79/25, извршител Димитар Ѓоршевски
Финансиски преглед:
Главница: 198,356,277.00 МКД
Камата: 0.00 МКД
Трошоци: 0.00 МКД
────────────────────────────────
ВКУПНО: 198,356,277.00 МКД
Признато: 0.00 МКД (0%)
Оспорено: 198,356,277.00 МКД (100%)
Каматна стапка: 0% – Нема пресметана камата
Обезбедување (хипотеки):
ПОДВИЖЕН ИМОТ:
- Уред за балансирање на пневматици
- Електро-пневматски уред
- Комплетно автоматизиран уред за сервис промена фреон
- Двостолбна електро-хидраулична дигалка
- Двојна маказа-нископрофилна дигалка
- Струг за рамнење на кочнични дискови
- Аспиратор за масло
- Уред за издувување на кочници и кумплузи
- Нископрофилна хидраулична дигалка
- Пневматски ударен одвртувач
- Уред за миење на возила (тунел)
- Уред за миење на возила (обичен)
- Трафостаница
- Чилер (голем)
- Чилер (мал)
- Фенкојлери-касетни единици
МОТОРНИ ВОЗИЛА:
- ПМВ CHRYSLER тип PT CRUISER 2.2 CRD
- ПМВ CHEVROLET тип KLAK SPARK
Забелешка од стечајната управничка: “Побивање на разлачното право – оспорено – по правното мислење на Врховен Суд од 25.05.21”
КРИТИЧКА АНАЛИЗА: Ова е најголемото оспорено побарување. Стечајната управничка целосно го оспорила со образложение дека Фактор ИН нема разлачно право (приоритет при наплата) врз заложениот имот, според правно мислење на Врховен суд од 25 мај 2021 година.
Алармантни импликации:
- Фактор ИН барал приоритетно намирување иако такво право правно немал основа
- Постои судска пракса која го негира тоа право
- Можна злоупотреба на стечајна постапка
ПРИЈАВА бр. 144 (страна 32)
Основни податоци:
- Правен основ: Договор за отстапување на побарување со ЕМША ШПЕД
- Нотарски акт: ОДУ 1677/25, нотар Ана Дојчиновска
Финансиски преглед:
Главница: 6,000,000.00 МКД
Камата: 454,987.00 МКД
Трошоци: 0.00 МКД
────────────────────────────────
ВКУПНО: 6,454,987.00 МКД
Признато: 6,454,987.00 МКД (100%)
Оспорено: 0.00 МКД (0%)
Пресметка на каматна стапка:
Камата: 454,987 МКД
Основица: 6,000,000 МКД
────────────────────────
Процент спрема главница: 7.58%
КРИТИЧЕН ПРОБЛЕМ: Не е наведен временскиот период!
Хипотетички сценарија:
| Временски период | Годишна каматна стапка | Правна оценка |
|---|---|---|
| 3 месеци | 30.32% | 🔴 ЗЕЛЕНАШКА КАМАТА – Кривично дело! |
| 6 месеци | 15.16% | 🔴 ЕКСТРЕМНО ВИСОКА – Над законска граница |
| 1 година | 7.58% | 🟡 Висока, но можеби законска |
| 2 години | 3.79% | 🟢 Разумна |
КРИТИЧКА АНАЛИЗА: Ова е единственото целосно признато побарување со камата. Стечајната управничка не го оспорила, што може да значи:
- Постои солидна договорна документација
- Или: пропуст во испитувањето на основаноста
Отсуството на временскиот период е фатална грешка која оневозможува проверка на законитоста на каматата.
ПРИЈАВА бр. 185 (страна 37) – НАЈСКАНДАЛОЗНА
Основни податоци:
- Правен основ: Кредити
- Напомена: Оспорено – намирено од извршување Ибр.76/25
Финансиски преглед:
Главница: 168,360,222.00 МКД
Камата: 29,996,055.00 МКД
Трошоци: 0.00 МКД
────────────────────────────────
ВКУПНО: 198,356,277.00 МКД
Признато: 189,389,577.00 МКД (95.5%)
Оспорено: 8,966,700.00 МКД (4.5%)
Пресметка на каматна стапка:
Камата: 29,996,055 МКД
Основица: 168,360,222 МКД
────────────────────────
Процент спрема главница: 17.82%
НАЈКРИТИЧЕН ПРОБЛЕМ: Камата од речиси 30 милиони денари БЕЗ наведен период!
Хипотетички сценарија:
| Временски период | Годишна каматна стапка | Правна оценка | Кривична одговорност |
|---|---|---|---|
| 6 месеци | 35.64% | 🔴 ТЕШКО КРИВИЧНО ДЕЛО | Затвор 1-5 години |
| 1 година | 17.82% | 🔴 ЗЕЛЕНАШКА КАМАТА | Затвор + одземање имот |
| 18 месеци | 11.88% | 🟡 На граница на законско | Прекршок |
| 2 години | 8.91% | 🟡 Висока, но можеби законска | – |
| 3 години | 5.94% | 🟢 Разумна | – |
Споредба со законски рамки:
| Референтна стапка | Вредност | Извор |
|---|---|---|
| НБРСМ референтна стапка (2025) | 3.5-4% | Народна банка |
| Просечна банкарска кредитна стапка | 5-9% | Банкарски сектор |
| Максимална законска стапка | 12-15% | Закон за облигациони односи |
| Фактор ИН стапка (ако е 1 год) | 17.82% | НАД ЗАКОНСКА! |
КРИТИЧКА АНАЛИЗА: Ова е најголемото побарување со камата и најскандалозно од аспект на:
- ВИСОЧИНА: 30 милиони камата на 168 милиони главница
- НЕПРОЗИРНОСТ: Никаде не е наведен периодот
- ДЕЛУМНО ПРИЗНАВАЊЕ: Стечајната управничка го признала речиси целото побарување (95,5%)
ЗОШТО СЕ ПРИЗНАТИ 189 МИЛИОНИ?
Стечајната управничка оспорила само 8,9 милиони (4,5%) со образложение “намирено од извршување”. Тоа значи дека остатокот е признат, иако:
- Нема податок за каматна стапка
- Нема податок за период
- Нема можност за проверка на законитост
ВКУПНА ФИНАНСИСКА СЛИКА
Генерална рекапитулација:
═══════════════════════════════════════════════════════
ВКУПНИ ПОБАРУВАЊА НА ФАКТОР ИН
═══════════════════════════════════════════════════════
Главница (основица): 439,423,536.00 МКД
Камата: 30,451,042.00 МКД
Трошоци: 0.00 МКД
───────────────────────────────────────────────────────
ВКУПНО ПРИЈАВЕНО: 469,874,578.00 МКД
═══════════════════════════════════════════════════════
Признато од стечаен управник: 249,019,301.00 МКД (53.0%)
Оспорено од стечаен управник: 220,855,277.00 МКД (47.0%)
───────────────────────────────────────────────────────
Просечна каматна стапка: 6.93%
(пресметано како камата/главница без временски период)
═══════════════════════════════════════════════════════
Структура на признати побарувања:
| Категорија | Износ (МКД) | Процент | Статус |
|---|---|---|---|
| Призната главница | 248,564,314 | 56.6% | ✅ Ќе се наплати |
| Призната камата | 454,987 | 1.5% | ✅ Ќе се наплати |
| Оспорена главница | 190,859,222 | 43.4% | ⚠️ Под прашалник |
| Оспорена камата | 29,996,055 | 98.5% | ⚠️ Под прашалник |
АЛАРМАНТНИ НАОДИ И ПРАВНИ ИМПЛИКАЦИИ
1. НЕПРОЗИРНА КАМАТНА ПОЛИТИКА
Фактичка состојба:
Фактор ИН пријавил 30,45 милиони денари камата, но во табелата не постои ниту еден податок за:
- Каматната стапка (ГКС)
- Временскиот период на пресметка
- Методологијата на капитализација
- Договорната основа
Повреда на законски прописи:
Закон за облигационите односи (Службен весник бр. 18/2001):
- Член 277: “Камата мора да биде определена или одредлива”
- Член 278: “Ако не е определена, се применува законската затезна камата”
- Член 288: “Забранети се зеленашки камати”
Закон за заштита на потрошувачите (Службен весник бр. 86/2024):
- Член 28: Обврска за транспарентност на трошоци
- Член 29: Забрана за прикриени трошоци
- Член 31: Максимална ГКС не смее да надминува 3x референтна стапка
Закон за стечај (Службен весник бр. 34/2006):
- Член 71: Стечајниот управник е должен да испита основаноста на побарувањата
- Член 72: Неосновани побарувања се одбиваат
Кривично-правна одговорност:
Ако се утврди дека каматата е пресметана со стапка над 15% годишно, тоа е:
Кривично дело “Зеленаштво” (КЗ член 279):
- Затворска казна: 1-5 години
- Паричка казна: 50-500 дневни глоби
- Одземање на имотна корист
- Забрана на дејност
2. СОМНИТЕЛНИ “ОТСТАПУВАЊА НА ПОБАРУВАЊА”
Механизам на цесија:
Фактор ИН во две пријави (143 и 144) се повикува на “договори за отстапување на побарувања” (правна цесија), со што се појавува како нов доверител наместо некој оригинален заемодавач.
Непотчетени прашања:
| Прашање | Важност | Одговор |
|---|---|---|
| Од кого се откупени побарувањата? | 🔴 Критично | Не е наведено |
| По која цена (надомест)? | 🔴 Критично | Не е наведено |
| Кога е склучен договорот за цесија? | 🔴 Критично | Делумно (2025) |
| Зошто оригиналниот доверител се откажал? | 🟡 Важно | Не е наведено |
| Дали цесијата е нотарски заверена? | 🟢 Дополнително | Да (ОДУ) |
Правен проблем:
Според Закон за облигационите односи (член 413-425):
- Цесијата е валидна, но мора да биде транспарентна
- Должникот (СН Брокер) мора да биде известен
- Новиот доверител (Фактор ИН) го преземува долгот во состојба во каква што е
Ризици за злоупотреба:
Механизмот на цесија може да се злоупотреби за:
- Прикривање на реалните инвеститори
- Фактор ИН може да биде “парван” за политички или криминално поврзани лица
- Легализација на неликвиден капитал
- Купување на “лоши долгови” по ниска цена, а наплата по номинална вредност
- Избегнување на даночни обврски
- Трансфер-прицинг преку фиктивни цесии
- Перење пари
- Вградување на незаконит капитал преку откуп на побарувања
3. ОСПОРУВАЊЕ ЗАСНОВАНО НА ПРЕСУДА НА ВРХОВЕН СУД
Фактичка состојба:
Стечајната управничка оспорила 220,8 милиони денари (47% од вкупните побарувања) со образложение:
“Побивање на разлачното право – оспорено – по правното мислење на Врховен суд од 25.05.2021”
Што е разлачно право?
Разлачно право (сепаратистичко право) е:
- Право на доверител со обезбедување (хипотека, залог) да биде приоритетно намирен од продажбата на заложениот имот
- Се уредува со Закон за стечај (член 139-146)
Правно мислење на Врховен суд:
Врховниот суд на 25 мај 2021 година донел правно мислење според кое:
- Одредени типови на обезбедување не даваат разлачно право во стечајна постапка
- Фактор ИН барал приоритет врз заложен подвижен имот, но не успеал да го докаже
Импликации:
Ова значи дека Фактор ИН:
- Знаел дека нема правна основа за разлачно право (постои судска пракса од 2021)
- Сепак пријавил побарување со барање за приоритет
- Можна злоупотреба на стечајна постапка
Кривично-правна одговорност:
Ако се докаже дека Фактор ИН свесно пријавил неосновано побарување, тоа е:
Измама во стечајна постапка (КЗ член 280):
- Затворска казна: 1-8 години
- Паричка казна
- Забрана на вршење дејност
4. КОНФЛИКТ НА ИНТЕРЕСИ И ОРГАНИЗИРАН КРИМИНАЛ
Модел на работење на Фактор ИН:
Фактор ИН оперира како финансиско друштво за откуп на побарувања, но неговото масовно појавување во стечајот на еден осигурувач отвора дилеми:
Хипотеза 1: Контролирана пропаст
[Фаза 1: Задолжување]
|
СН Брокер <----------- Фактор ИН
(должник) (заемодавач)
|
| [Фаза 2: Неликвидност]
|
V
Неможност за плаќање
|
| [Фаза 3: Стечај]
|
V
Стечајна постапка
|
| [Фаза 4: Наплата]
|
V
Фактор ИН наплатува
470 милиони + приоритет
Сомничави индикатори:
- Фактор ИН е единствен масовен доверител
- Побарувањата се концентрирани во краток временски период
- Постојат паралелни извршни постапки
Хипотеза 2: Инсајдерско задолжување
Можен сценарио:
- Менаџментот на СН Брокер и Фактор ИН се поврзани лица
- Склучени се фиктивни договори за кредити
- СН Брокер намерно доведен до неликвидност
- Фактор ИН ги наплаќа фиктивните побарувања од стечајната маса
Индиции:
- Непостоење на документација за кредитна способност
- Неодбележување на каматни стапки (наменски)
- Масовни цесии без јавност
Хипотеза 3: Перење пари
Механизам:
- Криминална група има незаконит капитал
- Основа Фактор ИН како легална компанија
- “Откупува” побарувања од фиктивни доверители
- Наплаќа од стечајната маса = “исчистени” пари
КОМПАРАТИВНА АНАЛИЗА
Споредба со други големи доверители:
| Доверител | Побарување | Тип | Камата | Оспорено | Статус |
|---|---|---|---|---|---|
| Фактор ИН | 469.8 мил | Кредити | 30.5 мил (6.93%) | 47% | 🔴 Сомнително |
| Стопанска банка | 126.7 мил | Кредит рамка | 0 | 0% | 🟢 Признато |
| Адор Македонија | 83.7 мил | По кредити | 6.5 мил | 58% | 🟡 Оспорено |
| ДО Уника | 27.2 мил | Посредување | 0 | 100% | 🔴 Спор |
Забелешка: Фактор ИН е единствен приватен доверител со камата од 30+ милиони, што е алармантно.
ДАЛИ ИМАЛО ПРИТИСОК ЗА СМЕНА НА СТЕЧАЈНАТА УПРАВНИЧКА?
Критичното прашање што се поставува
По објавувањето на табелата на побарувања на 31 август 2025 година, во која стечајната управничка Даниела Блажевска оспорила 220,8 милиони денари (47%) од побарувањата на Фактор ИН и детално ги документирала нерегуларностите, во истражувачките кругови се појавија прашања за можен притисок за нејзина смена.
Временска рамка на настаните:
31.08.2025 - Објавена табела со оспорени побарувања
↓
Септември-Октомври 2025 - Период на можен притисок?
↓
Ноември 2025 - Прашања за смена на управничка?
Индиции за можен притисок:
1. Масовност на оспорените побарувања
- Фактор ИН е најголем доверител со 470 милиони
- 47% од побарувањата се оспорени
- Целосно е оспорено побарување од 198 милиони (пријава 176)
2. Правна аргументација врз основа на Врховен суд
- Стечајната управничка се повикува на правно мислење од 2021
- Ова е силна правна позиција која може да го загрози Фактор ИН
3. Документирани нерегуларности
- Отсуство на каматни стапки
- Нетранспарентни цесии
- Можни зеленашки камати
Можната улога на Граве осигурување:
Индиректна поврзаност:
Граве осигурување, како најголем осигурувач во Македонија (австриски капитал), може да има индиректен интерес во стечајната постапка на СН Брокер поради:
- Пазарна консолидација
- Пропаѓањето на СН Брокер го намалува конкурентскиот притисок
- Граве може да презема клиенти на СН Брокер и да располага со имот за кој постои судска забрана
- Реосигурителни врски
- Можни деловни односи помеѓу СН Брокер и Граве
- Финансиски интереси во исходот на стечајот
- Заеднички деловни партнери
- Фактор ИН и Граве може да имаат заеднички финансиски интереси
- Можна координација за притисок
Правна рамка за смена на стечаен управник:
Според Законот за стечај (член 74-76):
Стечајниот управник може да биде разрешен само ако:
- Не ги извршува должностите совесно и стручно
- Постои конфликт на интереси
- Постои барање од Собранието на доверители
- Постои одлука на стечајниот судија (со образложение)
Експресна и противзаконска смена би била:
- Смена без правна основа
- Смена поради професионално оспорување на побарувања
- Смена под притисок од доверители
Што треба да се истражи:
Итни прашања за институциите:
- Дали е поднесено барање за разрешување на Блажевска?
- Од кого?
- Со кое образложение?
- Кога?
- Дали има комуникација помеѓу Фактор ИН и стечајниот судија?
- Формална или неформална?
- Дали има притисок?
- Дали Граве има финансиски интерес?
- Дали е меѓу доверителите?
- Дали има деловни односи со Фактор ИН?
- Дали има политички притисок?
- Дали има интервенција од повисоки инстанци?
Јавен повик за заштита на стечајната управничка:
Ако стечајната управничка Блажевска е под притисок за смена само поради тоа што професионално ги оспорила сомнителните побарувања, тоа би претставувало:
- Напад врз независноста на стечајната постапка
- Обид за заштита на криминални интереси
- Повреда на начелото на владеење на правото
Комората на стечајни управници, судскиот систем и граѓанското општество мора да реагираат!
ПОВРЕДА НА ЗАКОНСКИ ПРОПИСИ
Закони кои се прекршени:
1. Закон за облигационите односи
- Член 277-292: Непрозирна каматна политика
- Член 413-425: Нетранспарентна цесија
2. Закон за заштита на потрошувачите
- Член 28-31: Прикриени трошоци, неодбележана ГКС
3. Закон за стечај
- Член 71-72: Стечајниот управник не ги испитал побарувањата доволно
4. Закон за супервизија на осигурување
- Член 130-135: АСО требало да реагира порано
5. Закон за финансиски компании
- Член 45-62: Фактор ИН можеби работи над лиценца
6. Закон за спречување перење пари
- Член 4-8: Сомнителни трансакции не се пријавени
7. Кривичен законик
- Член 279: Зеленаштво
- Член 280: Измама во стечај
- Член 273: Перење пари
ПОВИК ДО ДРЖАВНИТЕ ИНСТИТУЦИИ
-ДО АГЕНЦИЈА ЗА СУПЕРВИЗИЈА НА ОСИГУРУВАЊЕ (АСО)
Правна основа: Закон за супервизија на осигурување (член 130-135)
Итни мерки:
✅ Испитување на финансиските текови помеѓу СН Брокер и Фактор ИН
- Банкарски извештаи за сите трансакции
- Договори за кредити
- Потврди за исплата
✅ Проверка на инвестициската политика на СН Брокер
- Дали задолжувањето било одобрено од управен одбор
- Дали биле почитувани лимити за задолжување
- Дали постоела кредитна способност
✅ Преиспитување на лиценцата на СН Брокер
- Зошто не е повлечена порано
- Дали надзорните органи дејствувале навремено
✅ Заштита на осигурениците
- Обештетување од Гарантен фонд
- Превземање на полиси од друг осигурувач
Рок за дејствување: 15 дена
– ДО НАРОДНА БАНКА НА РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА (НБРСМ)
Правна основа: Закон за финансиски компании (член 45-62)
Итни мерки:
✅ Инспекција на Фактор ИН
- Дали работи согласно лиценца
- Дали ги почитува пруденцијалните норми
- Дали има конфликт на интереси
✅ Проверка на каматните стапки
- Дали се законски
- Дали се договорени
- Дали има зеленаштво
✅ Испитување на цесиите
- Од кого се откупени побарувањата
- По која цена
- Дали е транспарентно
✅ Оценка на ризик од перење пари
- Дали Фактор ИН е користен за легализација
✅ Санкции
- Привремена забрана на работење
- Глоба
- Одземање на лиценца (ако е потребно)
Рок за дејствување: 30 дена
– ДО МИНИСТЕРСТВО ЗА ФИНАНСИИ
Правна основа: Закон за спречување перење пари (член 4-8)
Итни мерки:
✅ Координација на институции
- Формирање на работна група (АСО, НБРСМ, УФР, ЈО)
✅ Анализа на фискалните ефекти
- Колку данок платил Фактор ИН од каматата
- Дали има даночни измами
✅ Предлог за законски измени
- Зајакнување на супервизијата
- Поостри казни за зеленаштво
Рок за дејствување: 45 дена
– ДО УПРАВА ЗА ФИНАНСИСКО РАЗУЗНАВАЊЕ (УФР)
Правна основа: Закон за спречување перење пари и финансирање тероризам (член 47-52)
Итни мерки:
✅ Анализа на сомнителни трансакции
- Дали има извештаи од банки за трансакции на Фактор ИН
- Дали има необични шеми на движење на пари
✅ Проверка на бенефициерна сопственост
- Кој е реалниот сопственик на Фактор ИН
- Дали има поврзани лица со СН Брокер
✅ Испитување на цесиите
- Дали цесиите се користени за перење пари
✅ Извештај до Јавното обвинителство
- Ако се утврдат индиции за перење пари
Рок за дејствување: 60 дена
– ДО ЈАВНО ОБВИНИТЕЛСТВО НА РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА
Правна основа: Закон за кривична постапка, Кривичен законик (член 273, 279, 280)
Итни мерки:
✅ Поведување на кривична истрага
- Осомничени: Менаџмент на СН Брокер, раководство на Фактор ИН
- Дела: Зеленаштво, измама, перење пари, организиран криминал
✅ Обезбедување на докази
- Банкарски документи
- Договори
- Електронска комуникација
- Сведоци
✅ Привремени мерки
- Замрзнување на сметки на Фактор ИН
- Забрана на располагање со имот
- Мерки за обезбедување присуство (ако е потребно)
✅ Меѓународна соработка
- Ако има офшор компании или странски банки
Рок за дејствување: ИТНО
– ДО ОСНОВЕН СУД БИТОЛА И СТЕЧАЈНИОТ СУДИЈА
Правна основа: Закон за стечај (член 74-76)
Итни мерки:
✅ Заштита на стечајната управничка Даниела Блажевска
- Да не биде разрешена без правна основа
- Да не биде изложена на притисок од доверители
✅ Испитување на евентуални барања за смена
- Дали има формално барање
- Од кого потекнува
- Дали е засновано на закон
✅ Одржување на независност на стечајната постапка
- Спречување на мешање од надворешни фактори
- Заштита на интегритетот на постапката
Рок за дејствување: ИТНО
– ДО СТЕЧАЈНИОТ УПРАВНИК
Правна основа: Закон за стечај (член 71, 86)
Итни мерки:
✅ Дополнување на табелата
- Наведување на каматни стапки
- Наведување на временски периоди
- Доставување на целосна документација
✅ Зголемено оспорување
- Целосно оспорување на каматата од 30,45 милиони
- Барање на судска пресуда за утврдување
✅ Поднесување на кривична пријава
- Доколку се утврдат злоупотреби
✅ Јавна транспарентност
- Објавување на сите договори
- Објавување на извештаи од вештаци
✅ Барање на заштита
- Ако е изложена на притисок
- Информирање на Комората на стечајни управници
Рок за дејствување: До рочиште за испитување
– ДО КОМОРА НА СТЕЧАЈНИ УПРАВНИЦИ
Правна основа: Закон за Комората на стечајни управници
Итни мерки:
✅ Заштита на членот Даниела Блажевска
- Да не биде изложена на репресија поради професионална работа
✅ Јавна изјава
- Поддршка за стечајните управници кои професионално работат
- Осуда на евентуален притисок
✅ Правна помош
- Обезбедување на адвокатска заштита ако е потребно
Рок за дејствување: ИТНО
– ЗАКЛУЧОК И ПРЕПОРАКИ
Резиме на критичните наоди:
🔴 КРИТИЧНО (Итно дејствување):
- Камата од 30,45 милиони без каматна стапка = Можна зеленашка камата
- Нетранспарентни цесии = Ризик од перење пари
- Масовно побарување од еден доверител = Организиран криминал?
- Слаба контрола од стечајниот управник = Повреда на должност
- Можен притисок за смена на стечајната управничка Блажевска = Напад на независноста на стечајната постапка
🟡 ВАЖНО (Потребна проверка):
- Разлачно право оспорено по судска пракса од 2021
- Паралелни извршни постапки
- Конфликт на интереси СН Брокер – Фактор ИН
- Улогата на Граве осигурување
🟢 ЗА СЛЕДЕЊЕ (Превентива):
- Подобрување на супервизијата на осигурувачи
- Зајакнување на НБРСМ контрола над финансиски компании
- Законски измени за транспарентност на цесии
Препораки:
За институции: ✅ Формирање на заедничка истражна група (АСО, НБРСМ, УФР, ЈО) ✅ Итна инспекција на Фактор ИН и СН Брокер ✅ Замрзнување на исплати од стечајната маса до разјаснување ✅ Кривична истрага за зеленаштво и перење пари ✅ Законски измени за транспарентност на камати и цесии ✅ Заштита на стечајната управничка од репресија
За стечајната управничка: ✅ Целосно оспорување на каматата од 30,45 милиони ✅ Дополнително наведување на податоци за временски период и каматна стапка ✅ Побарување на судска проверка на законитоста на договорите ✅ Барање на заштита од Комората ако е под притисок
За јавноста: ✅ Следење на случајот преку медиуми ✅ Притисок врз институциите за транспарентност ✅ Барање на одговорност од сите вклучени ✅ Јавна поддршка за стечајната управничка
Финални прашања што бараат одговор:
❓ Колку изнесува реалната годишна каматна стапка? ❓ Зошто стечајната управничка не ги оспорила сите камати? ❓ Кој е реалниот сопственик на Фактор ИН? ❓ Од кого се откупени побарувањата? ❓ Дали постои врска помеѓу менаџментот на двете компании? ❓ Зошто АСО не реагирала порано? ❓ Дали има уште такви случаи во стечајни постапки? ❓ Дали има барање за смена на Блажевска? ❓ Дали Фактор ИН и Граве вршат притисок? ❓ Дали стечајниот судија ќе ја заштити независноста на постапката?
ПОРАКА ДО ЈАВНОСТА
Случајот на СН Осигурителен Брокер и Фактор ИН не е само стечај на една компанија.
Тоа е симптом на системски пропусти во супервизијата на финансискиот сектор, кој може да се повтори во други компании.
Граѓаните, осигурениците и деловните партнери имаат право на одговори.
Стечајната управничка Даниела Блажевска професионално ја извршува својата должност со оспорувањето на сомнителните побарувања. Ако е изложена на притисок за смена поради ова, тоа претставува директен напад на владеењето на правото.
Институциите мора да дејствуваат – СЕГА!
Независноста на стечајната постапка мора да биде заштитена!
Подготвила: Истражувачка мрежа на Охридскај
Извор: Табела шема на пријавени побарувања, Ст.бр.52/25, Стечаен управник Даниела Блажевска, 31.08.2025, Битола
#ПравдаЗаОсигурениците #СтопЗеленаштво #ФинансискиКриминал #Транспарентност #ЗаштитаНаСтечајниУправници




























