Шпанскиот премиер Педро Санчез потврди дека Шпанија нема да мора да постигне таков удел како дел од договорот на НАТО за зголемување на трошоците за одбрана на пет проценти од бруто домашниот производ (БДП) до 2035 година. Земјата на тој начин ќе издвои само 2,1 процент од БДП за воени трошоци.
Шпанија нема да мора да постигне таков удел како дел од договорот на земјите-членки на НАТО за зголемување на трошоците за одбрана на пет проценти од бруто домашниот производ (БДП) до 2035 година, потврди шпанскиот премиер Педро Санчез во неделата. Тој објасни дека Мадрид се согласил со нацрт-договорот откако тој ѝ овозможил на Шпанија флексибилност.
Членовите на НАТО постигнаа договор во неделата за зголемување на трошоците за одбрана и безбедност од сегашните два проценти на пет проценти од БДП до 2035 година, соопштија неименувани извори. Договорот ќе биде формално ратификуван од лидерите на самитот во Хаг во вторник и среда.
Тие ќе мора да издвојат 3,5 проценти од БДП за директни инвестиции во одбраната, а уште 1,5 проценти за поврзани инвестиции.
Но, Шпанија, која претходно го нарече таквото зголемување неразумно и контрапродуктивно, ќе може да троши помалку за одбрана.
„Шпанија постигна договор со НАТО што ќе ни овозможи да ги почитуваме нашите обврски кон Северноатлантската алијанса без да мора да ги зголемуваме трошоците за одбрана на пет проценти од БДП“, рече Санчез во неделата вечерта.
Тој потврди дека Шпанија, исто така, се согласила со договорот, но според странските новински агенции, ова се случило дури по промената во текстот на договорот. Фразата „ние се обврзуваме“ е променета во „сојузниците се обврзуваат“, што ѝ овозможува на Шпанија одредена флексибилност, изјави претставникот на НАТО, цитиран од веб-страницата „Политико“.
Сепак, неколку други дипломати изјавија за француската новинска агенција АФП дека ова во никој случај не е исклучок, велејќи дека ниту еден од сојузниците не може да ги избегне своите обврски. Се вели дека шпанската влада постигнала само одложување на датумот за постигнување на целта од 2032 на 2035 година, додадоа тие.
Санчез, исто така, во неделата тврдеше дека зголемувањето на трошоците за одбрана на 2,1 процент од БДП би било доволно за Шпанија да се стекне и одржува целиот персонал, опрема и инфраструктура потребни за справување со заканите и предизвиците.
„Свесни сме за тежината на геополитичкиот контекст, целосно ја почитуваме легитимната желба на другите земји да ги зголемат своите инвестиции во одбраната доколку сакаат, но ние нема да го сториме тоа“, додаде тој во изјава цитирана од француската новинска агенција АФП.
Тој ја потврди својата изјава денес со објавување на писмо од генералниот секретар Марк Руте на мрежата X, во кое тој го наведува верувањето на Шпанија дека „може да ги постигне новите цели за капацитети со трошење под пет проценти“. „Договорот на претстојниот самит на НАТО ќе ѝ даде на Шпанија флексибилност да го одреди својот суверен пат за постигнување на целта за капацитети“, додаде тој.
Белгија, исто така, денес објави дека сака што е можно поголема флексибилност во постигнувањето на новопоставените цели. „Можеби не го направивме ова со гласна изјава како Шпанија, но можам да ве уверам дека нашата дипломатија работи со недели на механизми за флексибилност (…) што би можеле да го олеснат товарот врз белгиските напори“, изјави министерот за надворешни работи Максим Прево за белгиското радио RTBF.
„Сакаме најголема можна флексибилност, флексибилноста е од суштинско значење“, додаде тој.
И Шпанија и Белгија потрошија околу 1,3 проценти од својот БДП за одбрана минатата година, што ги прави меѓу членките на НАТО со најниски трошоци. Двете веќе ветија дека ќе го зголемат овој износ на два проценти од БДП.
Шпанскиот премиер Санчез, социјалист, воспоставува деликатна рамнотежа додека се обидува да ги задоволи и сојузниците во НАТО и коалициските партнери од левицата, кои се остро против дополнителните трошоци за војската и оружјето.
