Заштита од високи температури и силно УВ зрачење – Есенцијални совети за летото
Пред нас е лето, периодот кога сонцето е најсилно, а температурите достигнуваат врвни вредности. Овој прекрасен годишен период носи многу радости, но и сериозни ризици за нашето здравје ако не се заштитиме соодветно. Високите температури и интензивното ултравиолетово зрачење можат да предизвикаат сериозни здравствени проблеми, од едноставни изгореници до животно загрозувачки состојби.
Опасностите од високи температури
Топлотни заболувања
Високите температури можат да предизвикаат:
- Топлотни грчеви – болни мускулни контракции
- Топлотно исцрпување – слабост, гадење, главоболка
- Топлотен удар – животно загрозувачка состојба со температура над 40°C
УВ зрачење и неговите последици
Ултравиолетовото зрачење предизвикува:
- Акутни изгореници од сонце
- Предвремено стареење на кожата
- Катаракта и оштетување на очите
- Зголемен ризик од рак на кожа
Клучни совети за заштита
1. Заштита на кожата
- Користете крем за сончање со SPF најмалку 30, нанесувајте го 30 минути пред излегување
- Обновувајте го кремот на секои 2 часа или по секое капење
- Облекувајте се соодветно – светли, лесни алишта што ги покриваат рацете и нозете
- Носете шешир со широк рам за заштита на лицето и вратот
2. Заштита на очите
- Сончеви очила со 100% УВ заштита се задолжителни
- Изберете очила што покриваат голем дел од областа околу очите
3. Хидратација и исхрана
- Пијте вода редовно – најмалку 8-10 чаши дневно во жешки денови
- Избегнувајте алкохол и кофеин кои можат да предизвикаат дехидратација
- Јадете лесна храна – овошје, зеленчук, јогурт наместо тешки оброци
4. Планирање на активностите
- Избегнувајте излегување помеѓу 10:00 и 16:00 часот
- Барајте сенка секогаш кога е можно
- Правете паузи во ладни простори
Препораки за различни возрасти
За деца (до 12 години)
- Никогаш не ги оставајте сами на сонце
- Користете крем со SPF 50+
- Облекувајте ги во заштитни алишта и шапки
- Обезбедете чести паузи за пиење вода
За возрасни (13-65 години)
- Следете ги основните правила за заштита
- Внимавајте на симптомите на топлотно исцрпување
- Користете заштитна опрема при работа на отворено
За постари лица (над 65 години)
- Дополнителна претпазливост поради намалена способност за регулирање на телесната температура
- Избегнувајте долги излегувања во најтоплиот дел од денот
- Консултирајте се со лекар за влијанието на лековите врз топлотната толеранција
Знаци за тревога – кога да побарате помош
Симптоми на топлотно исцрпување:
- Силно потење или престанок на потење
- Слабост и замор
- Гадење и повраќање
- Главоболка и замаглување
- Мускулни грчеви
Симптоми на топлотен удар (итна состојба):
- Телесна температура над 40°C
- Измената свест
- Врела и сува кожа
- Брз и слаб пулс
- Конфузија
При овие симптоми веднаш повикајте итна помош!
Практични совети за секојдневие
На работа
- Користете вентилатори и клима уреди
- Носете лесни, лесни алишта
- Правете паузи во ладни простории
Во домот
- Затворајте завеси и прозорци во најтоплиот дел од денот
- Користете вентилатори за циркулација на воздух
- Подгответе ладни пијалаци однапред
Во автомобилот
- Никогаш не оставајте деца или миленичиња во паркиран автомобил
- Користете сончобрани за прозорци
- Проверете ја температурата на седиштата пред седнување
За управувачи на пловни објекти и патници
- Дополнителна заштита на вода – рефлексијата од водата ги удвојува УВ зраците
- Користете крем со висок SPF (50+) и обновувајте го на секои 30-45 минути
- Задолжителни сончеви очила со поларизирани стакла за намалување на одблесоците
- Носете шапка со широк рам и заштитни алишта со долги ракави
- Обезбедете сенка на бродот – тенда, чадор или засолниште
- Дополнителна хидратација – пијте повеќе вода од вообичаено
- Избегнувајте алкохол додека управувате со пловен објект
- Планирајте паузи во засолнети области или пристаништа
- Внимавајте на симптомите кај патниците – деца и постари лица се особено ранливи
- Имајте прва помош на бордот за случаи на изгореници или топлотно исцрпување
Запомнете: Неколку минути подготовка можат да ви ги спасат денот, а можеби и животот.
Секогаш консултирајте се со вашиот лекар за специфични здравствени состојби што можат да ве направат поосетливи на високи температури.
Кристина Денесовска