Русија во среда соопшти дека сè уште не добила официјален одговор од Соединетите Американски Држави на предлогот на претседателот Владимир Путин двете земји доброволно да продолжат да ги почитуваат ограничувањата на последниот преостанат руско-американски договор за контрола на оружјето, кој истекува за помалку од два месеци.
Договорот за кој станува збор е договорот „Нов СТАРТ“, кој истекува на 5 февруари и го ограничува бројот на стратешки нуклеарни боеви глави што Соединетите Американски Држави и Русија можат да ги распоредат, како и бројот на ракети и бомбардери лансирани од копно и подморница, дизајнирани да ги испорачаат.
Путин понуди во септември дека Русија доброволно ќе ги задржи ограничувањата утврдени со договорот уште една година, и покрај неговото истекување. Американскиот претседател Доналд Трамп изјави во октомври дека предлогот „звучи како добра идеја“.
„Остануваат помалку од 100 дена до истекот на договорот „Нов СТАРТ“, рече Сергеј Шојгу, секретар на Советот за безбедност на Русија, за време на посетата на Ханој. „Чекаме одговор“. Тој додаде дека рускиот предлог претставува можност да се запре „деструктивниот моментум“ во сегашниот колапс на контролата на нуклеарното оружје.
Соединетите Американски Држави и Русија заедно поседуваат повеќе од 10.000 нуклеарни боеви глави, или околу 87 проценти од глобалниот арсенал. Кина, третата најголема нуклеарна сила, има околу 600 боеви глави, според Федерацијата на американски научници.
Договорите за контрола на оружјето беа создадени по Кубанската ракетна криза во 1962 година за да се зголеми транспарентноста и да се намали ризикот од погрешни пресметки што би можеле да доведат до нуклеарна ескалација. Но, денес, додека сите големи нуклеарни сили ги модернизираат своите арсенали, речиси сите клучни договори се пропаднаа, а Москва и Вашингтон се обвинуваат меѓусебно за поткопување на системот.
Во новата Национална безбедносна стратегија на САД, администрацијата на Трамп вели дека сака да „воспостави стратешка стабилност со Русија“, во суштина најавувајќи ја својата подготвеност да ги продолжи разговорите за стратешка нуклеарна контрола.
Роуз Готемелер, поранешната главна преговарачка на САД за Нов СТАРТ, овој месец напиша за Здружението за контрола на оружјето дека би било корисно за Вашингтон да продолжи да го спроведува договорот заедно со Москва.
„Ова би им дало на САД дополнително време да одлучат како да одговорат на брзото зголемување на арсеналот на Кина, без истовремено да се грижат за нови руски распоредувања“, рече Готемелер, според Ројтерс.
