Никушар Дан, проевропскиот градоначалник на Букурешт, победи на повторените претседателски избори во Романија. Тој освои 54% од гласовите, додека неговиот ултрадесничарски ривал Ѓорѓе Симион, кој беше фаворит, обезбеди околу 46% проценти од гласовите.
Контроверзии и странски влијанија
Претседателските избори во Романија во 2025 година беа обележани со политички тензии и обвинувања за странски вмешувања. Првата рунда на изборите беше поништена од Уставниот суд поради наводно руско влијание во корист на кандидатот Калин Георгеску. Во втората рунда, Никушор Дан се соочи со ултранационалистот Симион, кој ја предводи партијата АУР. Изборите беа дополнително комплицирани со обвинувања за руска кампања на дезинформации преку социјалните мрежи, особено на Телеграм.
Победата на Дан се толкува како јасна поддршка на граѓаните за проевропската ориентација и одбивање на екстремниот национализам. По прпогласувањето на победата, поддржувачите на Дан скандираа: „Русија, не заборавај, Романија не е твоја“.
Високата излезност од 65% и значајното учество на дијаспората, особено од Италија, Германија, Велика Британија и Шпанија, ја нагласија важноста на овие избори
Симион прво одби да ги признае резултатите, тврдејќи дека е победник со разлика од 400.000 гласови и обвинувајќи за изборен фалсификат. Тој се самопрогласи за претседател и повика на „обединување на Романија“, иако официјалните резултати го демантираа. Сепак, по пребројани повеќе од половина од гласовите, тој ја призна победата.
Кој е Никушор Дан?
Никушор Дан, роден во Фегараш во 1969 година, е познат како математички гениј, освојувајќи златни медали на Меѓународната математичка олимпијада со максимален број поени. Студирал на Универзитетот во Букурешт и на престижната École Normale Supérieure во Париз, каде што и докторирал. По враќањето во Романија, ја основал Школата за напредни студии во Букурешт и станал активист против корупцијата и нелегалната градба.
Во 2015 година, Дан ја основа унијата „Спасете го Букурешт“, која подоцна прерасна во политичка партија „Спасете ја Романија“. Како независен кандидат, беше избран за градоначалник на Букурешт во 2020 година и повторно во 2024 година. Неговата кампања беше фокусирана на транспарентност, борба против корупцијата и подобрување на јавната инфраструктура.
Има или нема прва дама?
Дан е силен поддржувач на интеграцијата на Романија во ЕУ и НАТО, гледајќи ги како клучни за националната безбедност и економскиот напредок. Сепак, се соочи со обвинувања за врски со бизнисменот Матеј Пау, кој наводно имал врски со руски и белоруски фирми. Овие обвинувања беа искористени од неговите противници за да го дискредитираат .
Никушор Дан живее со својата долгогодишна партнерка, Мирабела Градинару, со која е во врска повеќе од 20 години. Тие имаат две деца: ќерка родена во 2016 година и син во 2022 година. Иако не се венчани, Мирабела изјавила дека не им е потребен брак за да ја потврдат својата врска.
Пресвртница за Романија
Победата на Дан се гледа како пресвртница за Романија, означувајќи одбивање на екстремниот национализам и потврда на проевропската ориентација. Со поддршка од младите, урбаното население и дијаспората, Дан има мандат да продолжи со реформите и да ја зацврсти позицијата на Романија во ЕУ и НАТО.
Иако има силен мандат, Дан се соочува со предизвици, вклучувајќи ја потребата за економски реформи, борба против корупцијата и справување со политичката поларизација. Неговата способност да ги обедини различните политички сили и да спроведе ефективни политики ќе биде клучна за успехот на неговото претседателство.
Како и да е, Никушор Дан, со својата интелигенција, интегритет и визија, претставува нова надеж за Романија. Неговата победа е сигнал за желбата на граѓаните за промени и напредок.
Фото: EPA-EFE/ROBERT GHEMENT
