На скринингот за рано откривање на рак на белите дробови, што се спроведува на Клиниката за белодробни заболувања на Универзитетскиот клинички центар на Србија, за помалку од четири месеци биле прегледани 1.500 граѓани, а на 45 според најновите податоци им бил дијагностициран рак.
Србија е првата земја од Западен Балкан која спроведува организиран скрининг за рано откривање на рак на белите дробови. Ова е еден начин да се промени разорната статистика за овој најчест и смртоносен малигнитет, кој погодува речиси 7.000 луѓе годишно, а за жал, повеќе од 5.000 луѓе умираат од него.
Ракот на белите дробови е откриен кај дури 60 проценти од пациентите во метастатска фаза на болеста. Причината за тоа е фактот што првичните симптоми, како поинтензивна кашлица или отежнато дишење, најчесто не се забележуваат, бидејќи најчесто се пушачи, кои се навикнати на овие проблеми.
Рендген на граден кош 20 луѓе во Србија развиваат рак на белите дробови секој ден ЗДРАВЈЕ 19 ноември 2024 година 4 Ракот на белите дробови кој е рано откриен има подобри шанси за поволна прогноза.
Здравје на 17 април 2023 година 12 “Доцното откривање на карцином на белите дробови е честопати резултат на неспецифични симптоми кои лесно се припишуваат на помалку сериозни здравствени проблеми, како што се кашлица и замор. Покрај тоа, присуството на фактори на ризик, како што е рано растојание од рано дијагностицирање Вкупниот број на луѓе што се испитуваат за време на скринингот, три проценти беа дијагностицирани со карцином на белите дробови. Највисок ризик за развој на карцином на белите дробови. Скринингот е бесплатен преглед кој не бара упат и важи за сите граѓани од територијата на град Белград“, нагласува доц. д-р Михаило Стјепановиќ, директор на Клиниката за плумологија на Универзитетскиот клинички центар на Србија.
Експертите напоменуваат дека е многу важно граѓаните да направат скрининг, бидејќи на овој начин ракот може да се дијагностицира во рана фаза или кога е можна операција. Искуствата од регионот и Европа покажуваат дека порано откривање и поголема достапност на иновативни терапии директно влијае на подобриот квалитет и продолжување на животот на пациентите.
Кога станува збор за лекување на овој најсмртоносниот рак, кај нас постои нееднаквост во достапноста на терапијата. Оние пациенти на кои им е дијагностициран метастатски сквамозен (со PD-L1 израз од 1-49%) и ситноклеточен карцином на белите дробови денес во Србија можат да се лекуваат исклучиво со хемотерапија, бидејќи други опции не се достапни на сметка на здравственото осигурување. Од друга страна, има и оние пациенти на кои им е дијагностициран не-сквамозен карцином на белите дробови, но имаат пристап до најсовремените терапии на сметка на државата.
“Иновативната терапија значително го подобри третманот на карцином на белите дробови. Кај одреден број на пациенти кои ја примаат, овозможи подолго време до прогресијата на болеста и значителното продолжување на животот, што е најважното нешто. Денес, светските упатства не советуваат независна употреба на хемотерапија како прва линија на третман за повеќето пациенти за повеќето пациенти за повеќето пациенти со повеќето пациенти со повеќето пациенти со метастатски карцином на белите дробови Позитивниот израз на PD-L1 се советува да се добие насочена или имунотерапија-сам или во комбинација со хемотерапија. д-р Весна Ќериман Крстиќ, пулмолог – онколог од Клиниката за пулмологија на Универзитетскиот центар на Србија.
Здружението на пациенти со рак на белите дробови „Пуним пулќима“ со години се залага за започнување на скрининг за рано откривање на ракот на белите дробови низ целата земја, како и за достапност на иновативна терапија за што поголем број пациенти.
„Потребата за скрининг е огромна, бидејќи податоците покажуваат дека во земјите каде што се спроведува скрининг, смртноста од рак на белите дробови е намалена до 40 проценти. Истражувањето што го направивме со ЦЕСИД покажа дека повеќето граѓани кои се изложени на ризик ќе одговорат на скрининг ако ги упатат нивните лекари или ако добијат повик со закажан термин. Државата направи многу за пациентите кои се лекуваат од рак на белите дробови, дополнителни скенери и бронхоскопи. Воведени се и современи терапии за третман на рак на белите дробови. За жал, не сите видови на рак на белите дробови се покриени со современи терапии. Секоја година, на повеќе од 500 пациенти им се дијагностицира сквамозен и ситноклеточен карцином на белите дробови. Ваквите пациенти лекарите можат да ги лекуваат само со хемотерапија, бидејќи други современи можности за лекување не им се достапни на сметка на здравственото осигурување. „Ниту, пак, се достапни современи опции за третман за пациентите на кои им е дијагностициран напреднат нересектабилен карцином на белите дробови, како и оние со ретки генски мутации“, рече Оља Ќоровиќ, од Здружението на пациенти со рак на белите дробови „Пуним плуќима“.
Иако му бил дијагностициран сквамозен карцином на белите дробови, таткото на Јелена Црндак имал среќа да биде вклучен во клиничка студија и наместо хемотерапија добива имунотерапија.
„На почетокот на декември отиде во здравствениот дом поради кашлица која траеше околу десет дена. Прво го испратија да направи рендген, што покажа дека има некаква сенка. После тоа, беше направено скенирање и беше утврдено дека има рак на белите дробови, четврта фаза. Беше тестиран и сите негови мутации на молекуларната табла беа негативни клиничка студија, каде што тој почна да прима имунотерапија Контролното скенирање кое беше направено по две сесии на имунотерапија покажа дека промените во белите дробови се намалени за вкупно 16 милиметри и дека плевралниот излив целосно исчезнал.
