Политичката сцена во Северна Македонија повторно е потресена од внатрепартиски турбуленции. Костадин Ацевски, кандидат за градоначалник на Ѓорче Петров и претседател на општинската организација на СДСМ, поднесе неотповиклива оставка по лошите изборни резултати. Но неговата оставка не е само чин на лична одговорност – таа доаѓа со остар повик кон лидерот Венко Филипче и целото партиско раководство да го направат истото.
Помеѓу чесноста и дволичноста
Гестот на Ацевски на прв поглед изгледа како пример на политичка чесност. Тој отворено признава дека резултатот бил лош и дека се вложил “целосно, без калкулации”. Во време кога политичарите ретко преземаат одговорност за своите неуспеси, ваквиот чекор заслужува внимание.
Сепак, неговиот повик за колективна оставка на раководството отвора прашања: Дали тоа е искрена грижа за партијата или обид за распределба на вината? Ацевски вели дека оставки се потребни “не само заради лошите резултати туку и заради начинот на дејствување на СДСМ во изминатиот период”. Оваа критика укажува на подлабоки проблеми отколку еден изборен пораз.
Одговорноста почнува од дома
Критичкото прашање останува: Ако Ацевски се преценил во својот влог и испорачал лош резултат во својата матична средина, дали вината е навистина во централното раководство? Како претседател на општинската организација и кандидат кој загубил во Ѓорче Петров, тој самиот носи директна одговорност за изборниот дебакл на локално ниво.
Истата логика важи и за другите. Асен Шајн и останатите претседатели на општински организации низ градовите што ветуваа сигурни победи и “сееја магла дека без нив потоп” – каде се нивните оставки? Фразата “тие ќе згазат на изборите” се покажа како празна реторика, а одговорноста останува неподигната.
Личниот пазар и додворувањето кон власта
Зад фасадата на партиската солидарност, се крие суровата реалност на личниот пазар – игра на додворување кон власта, пресметки за лична промоција и борба за позиции. Колку од партиските функционери што денес молчат навистина веруваа во своите шанси, а колку се водеа од желбата да останат во милост на раководството?
Додворувањето кон власта станува начин на политичко преживување. Наместо критичко размислување и реални проценки, се создава атмосфера на оптимизам одвоен од реалноста. Кога ќе дојдат резултатите, сите се изненадени, сите се разочарани, но никој не сака да признае дека знаел дека крајот може да биде горчлив.
Личниот пазар на амбиции и позиции често е посилен од колективната одговорност. Поради тоа, оставките доцнат, критиката е пригушена, а обновата одолговлекувана.
Фактурата стигна
Изборните резултати се огледало на реалноста. Партијата што долго се презентираше како непобедлива во одредени средини, се соочи со сурова будност. Оставката на Ацевски е првиот чекор во процесот на преземање одговорност, но таа не смее да биде последен.
“Начинот на плаќање е јасен” – како што самиот Ацевски укажува, времето е да се тргне кукулот од житото. Партиските раководители што ги водеја неуспешните кампањи, што давале нереални ветувања и што се прикриваа зад колективната одговорност, сега мораат да застанат пред својата реалност.
Општинско ниво: Таму каде што почна проблемот
Одговорноста треба да има најнапред на општинско ниво на СДСМ, каде претседателите, самообендисани и убедени во својата неповторливост, го исфрлија старото членство. Не им биле потребни искусните, лојалните, оние што ја граделе партијата со децении. Во нивната самоувереност, тие веруваа дека успехот е загарантиран само со нивното присуство.
Резултатот е пред очите – поразот не е случаен, туку последица на ароганцијата и отуѓувањето од партиската база. Кога членството е третирано како болест наместо како сила, кога искуството е заменето со лична промоција, поразот е неизбежен.
Филипче на ред: Расчистување со гулабите превртачи
Сега Филипче е на ред да се куртули од гулабите превртачи во неговите редови. Времето е да расчисти со крилото на Миле Зечевиќ во СДСМ и да тргне во права насока. Обновата не може да се случи додека партијата е оптоварена со луѓе чиј единствен талент е да се прилагодуваат на ветерот и да ги менуваат боите според тоа каде дува моќта.
Гулабите превртачи, оние што денес се едно, а утре друго, оние што го следат личниот интерес наместо партиските вредности, се камен околу вратот на секоја политичка организација. Додека тие се на функции, додека имаат влијание, вистинската обнова е невозможна.
Филипче мора да покаже дали има храброст да го стори она што е потребно – не само да зборува за обнова, туку и да ја спроведе. Тоа значи тешки одлуки, тоа значи судир со оние што сметаат дека партијата им припаѓа, тоа значи враќање на принципите и вредностите наместо на личните интереси.
Избор помеѓу принципи и интереси
Оваа ситуација ја илустрира вечната дилема во политиката: помеѓу одговорноста кон јавноста и личниот интерес, помеѓу чесноста и дволичноста, помеѓу принципите и додворувањето кон власта.
Гестот на Ацевски поставува преседан, но вистинската проверка на чесноста ќе дојде од тоа дали партијата е подготвена да се соочи со вистината на општинско ниво, дали е подготвена да расчисти со гулабите превртачи, дали е подготвена да се врати кон вредностите што некогаш ја правеа силна.
Одговорот на ова прашање ќе покаже дали СДСМ е партија на принципи или на интереси, дали е способна за вистинска самокритика или ќе продолжи со старите навики што ја доведоа до оваа криза.
Времето за одговори е сега. Фактурата стигна, и начинот на плаќање е недвосмислен – со чесност, одговорност и храброст да се признае неуспехот и да се отвори простор за вистинска обнова, ослободена од игрите на личен пазар и додворување кон власта. Патот е јасен – расчистување на општинско ниво, искоренување на гулабите превртачи и враќање во права насока. Прашањето е дали Филипче има волја и сила тоа да го направи.
Сашо ДЕНЕСОВСКИ
