Мозочниот удар е честа причина за смрт во повеќето земји во светот, вклучувајќи ја и Хрватска, а добрата вест е дека ризикот всушност може да се намали со прилагодување на животните навики. Еден од најважните чекори за намалување на ризикот е ограничувањето на внесот на натриум, бидејќи исхраната богата со сол е директно поврзана со високиот крвен притисок, главната причина за мозочен удар, пишува Eating Well.
„Клучната порака е дека превенцијата од мозочен удар е во голема мера под наша контрола преку изборот на исхрана и начин на живот, при што намалувањето на натриумот е една од најефикасните индивидуални промени што можеме да ги направиме“, вели кардиологот д-р Арон Фајнголд.
Тој додава дека повеќето луѓе консумираат многу повеќе сол отколку што е препорачано, честопати несвесно. Проблемот не е само прекумерното солење на храната, туку и скриениот натриум што се наоѓа во високо преработената храна.
Зошто исхраната богата со натриум е главен ризик?
„Исхраната богата со натриум може да го влоши високиот крвен притисок и постојните фактори на ризик, што со текот на времето ја зголемува веројатноста за развој на мозочен удар“, објаснува кардиологот д-р Леонард Пјанко, додавајќи: „Со намалување на внесот на натриум, можете да го намалите крвниот притисок и да го намалите ризикот од мозочен удар“.
Всушност е едноставно: Кога консумирате премногу натриум, вашето тело задржува вода за да ја разреди, што го зголемува волуменот на крвта. Оваа дополнителна течност врши поголем притисок врз ѕидовите на крвните садови и го принудува срцето да работи понапорно.
„Кога стресот врз вашето срце и крвните садови продолжува долго време, развиваме висок ризик од хеморагичен или исхемичен мозочен удар“, додава д-р Фајнголд, објаснувајќи дека првиот резултира со руптура на артериите, а вториот со блокади.
Како да го намалите внесот на сол?
Со оглед на тоа што повеќето луѓе ја надминуваат препорачаната дневна граница од 2.300 милиграми натриум, експертите советуваат неколку едноставни промени. Прво, прочитајте ги етикетите и изберете производи со помалку од пет проценти од препорачаната дневна вредност на натриум по порција.
Гответе дома што е можно почесто, бидејќи тоа ви дава контрола врз внесот на сол, за разлика од храната во ресторан. Зачинете ги вашите оброци со свежи и сушени билки наместо сол, но внимавајте на готовите сосови и преливи, кои често се скриени извори на натриум.
Исто така, одлучете се за свеж или замрзнат зеленчук, бидејќи конзервираните сорти имаат тенденција да бидат богати со додадена сол, пишува Eating Well. Клучно е да се ограничи ултра-преработената храна како што се деликатеси, замрзнати пици, спакувани супи и грицки.
Што друго можете да направите?
Ограничувањето на внесот на натриум е важен чекор, но постојат и други ефикасни стратегии. Според Eating Well, експертите посебно ја препорачуваат DASH или медитеранската диета. DASH диетата (диететски пристапи за запирање на хипертензија) покажа дека го намалува крвниот притисок и се базира на овошје, зеленчук, интегрални житарки и млечни производи со ниска содржина на маснотии.
Слично на тоа, медитеранската диета, богата со здрави масти од риба и маслиново масло, исто така го намалува ризикот од мозочен удар. „Голем дел од таа корист доаѓа од хранливи материи како калиум, влакна и незаситени масти, кои сите помагаат во одржувањето на здрав крвен притисок“, вели нутриционистката Дина Голдман.
Треба да стекнете и некои навики
Исто така е важно да го ограничите внесот на алкохол. Студиите покажаа дека умерената до тешка консумација на алкохол, дефинирана како повеќе од седум пијалоци неделно, значително го зголемува ризикот. Препораката е не повеќе од две пијалоци дневно за мажи и едно за жени.
Редовната физичка активност е едно од најдобрите нешта што можете да ги направите за вашето здравје. Помага во намалувањето на крвниот притисок, го намалува оптоварувањето на срцето и поддржува здрава телесна тежина. Американската асоцијација за срце препорачува најмалку 150 минути активност со умерен интензитет или 75 минути активност со силен интензитет неделно. Дури и кратката прошетка е подобра од седечкиот начин на живот.
Конечно, одржувањето здрава тежина игра улога, иако метаболичкото здравје се чини дека е клучно. Студиите покажуваат дека не самата тежина го зголемува ризикот, туку метаболичките проблеми што често ја придружуваат, како што се високиот крвен притисок и дијабетес тип 2. Затоа, усвојувањето здрави навики кои го поддржуваат метаболичкото здравје е поважно од само бројот на вагата.
