Иран ги зголеми цените на бензинот за прв пат од 2019 година

Иран ги зголеми цените на субвенционираниот бензин, за прв пат од 2019 година, кога избувнаа големи протести поради зголемувањето на цените на горивата во кои загинаа повеќе од 300 луѓе.

Техеран се соочува со зголемен притисок поради падот на вредноста на неговата валута, ријалот, како и економските санкции наметнати поради неговата нуклеарна програма.

Новиот систем за фактурирање го воведува третото ниво на цени во долгогодишниот систем за субвенции во земјата, кое им овозможува на возачите да продолжат да добиваат 60 литри бензин месечно по субвенционирана цена од 15.000 ријали по литар, или околу 35 динари, а следните 100 литри ќе останат на 30.000 ријали по литар, или околу 71 динар.

- Advertisement -

Иран воведе рационализација на потрошувачката на гориво уште во 2007 година, но тоа сè уште не ја намали побарувачката за ултраевтин бензин, додека цените, дури и по новата цена, во таа земја остануваат меѓу најниските во светот.

Разликата помеѓу трошоците за производство и испорака на гориво и цената на пумпата е субвенција што ја плаќа државата.

Меѓународната агенција за енергија (ИЕА) со седиште во Париз го рангираше Иран како втора најголема земја во светот во однос на трошоците за субвенции за енергија во 2022 година, веднаш зад Русија.

Денешното зголемување на цените е најзначајната промена во системот за субвенционирање на горивото во Иран од 2019 година, кога ненадејниот скок од 50 проценти на субвенционираните цени и зголемувањето од 300 проценти на стапката на купување над квотите предизвикаа протести во повеќе од 100 градови и места низ целата земја.

Според меѓународната организација Амнести Интернешнл, најмалку 321 лице загина во немирите, а неколку илјади останаа во притвор.

Критичарите тврдат дека секое зголемување на цената на бензинот за 10.000 ријали (околу 24 динари) ја зголемува инфлацијата за пет проценти, додека моменталната годишна стапка на инфлација во Иран е околу 40 проценти.

Евтиното гориво резултираше со зголемена вработеност во Иран, со оглед на тоа што повеќе од осум милиони жители работат како таксисти преку онлајн платформи, што е речиси 10 проценти од населението.

Министерот за енергетика, Мохсен Пакнеџад, по повод зголемувањето на цените изјави дека ова претставува „почеток на промена во трендот на потрошувачката на гориво“.

Експертите тврдат дека Иран би можел да ги зголеми цените на нафтата во иднина, а владата ги прегледува цените на секои три месеци.