Претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, предводи дипломатска офанзива за забрзување на процесот на членство на Украина во ЕУ и покрај силното противење од Унгарија, додека европските лидери се подготвуваат за клучен самит во Копенхаген оваа недела.
Според пет дипломати и службеници кои разговараа со Политико под услов да останат анонимни, Коста во последните недели лобираше во главните градови на ЕУ за да го поедностави процесот на пристапување и да го деблокира напредокот на блокот во Украина и Молдавија.
Унгарскиот премиер Виктор Орбан со месеци го користи своето право на вето за да го блокира движењето на Украина кон блокот. Според сегашните правила, сите 27 земји-членки мора едногласно да го одобрат секој чекор во процесот на пристапување. Тоа значи дека Молдавија, која е земја-кандидат заедно со Киев, е автоматски блокирана бидејќи процесот се спроведува паралелно.
Коста сега предлага модел според кој отворањето на таканаречените преговарачки кластери, клучни правни поглавја на патот кон членство, би било можно со квалификувано мнозинство, а не со едногласност. Затворањето на кластерите сепак би барало согласност од сите земји-членки, но намалувањето на прагот за започнување преговори би им овозможило на Украина и Молдавија да започнат реформи и да покажат напредок кон стандардите на ЕУ дури и со противење од една или две земји.
Според изворите, Коста ја изнесе својата идеја за време на неодамнешната „турнеја на престолнините“, серија состаноци со европските лидери и во билатералните разговори на маргините на Генералното собрание на Обединетите нации во Њујорк.
„Проширувањето е висок приоритет за претседателот на Европскиот совет. Тој го смета за најважната геополитичка инвестиција што ЕУ може да ја направи. Затоа верува дека е клучно да се продолжи со барање начини за преточување на реформските напори на Украина во конкретни чекори“, рече еден функционер.
Комесарот за проширување на ЕУ, Марта Кос, објави дека ќе биде во Украина во понеделник, додека земјата завршува со преглед на законодавството потребно за унапредување на нејзината кандидатура.
„Сите кластери се разгледани, и тоа во рекордно време. Украина го исполни ветувањето и е подготвена за следниот чекор. Сега е до земјите-членки да дадат зелено светло“, изјави Кос за Политико. „Ниту Украина ниту Европа не можат да си дозволат да го забават моментумот на реформите. Сега е време да се забрза процесот.“
