Администрацијата на Трамп и Кина постигнаа договор што му овозможува на TikTok да остане достапен во Соединетите Држави, објавија вчера претставници на американската администрација. Со ова се завршува долгогодишен процес што започна за време на првиот мандат на претседателот Доналд Трамп.
Министерот за финансии на САД, Скот Бесент, изјави дека е постигнат рамковен договор, а претседателот Доналд Трамп ќе разговара со кинескиот лидер Си Џинпинг во петок за да го финализира договорот. Се очекува договорот и разговорот да бидат подготовка за долгоочекуваната средба меѓу Трамп и Си, која двете страни ја посакуваат веќе неколку месеци, објаснија американските претставници.
„Претседателот Трамп одигра клучна улога во ова. Разговаравме со него синоќа, тој доби конкретни инструкции, кои потоа ги споделивме со нашите кинески колеги“, рече Бесент во понеделник во Мадрид. „Без неговото лидерство и влијанието што го има, немаше да можеме да го склучиме овој договор денес.“
Администрацијата на Трамп не откри кој е американскиот купувач на TikTok, но се верува дека е предводена од претседателот на Oracle, Лари Елисон, кој накратко стана најбогат човек во светот минатата недела. Трамп во јануари изјави дека ја поддржува понудата на Елисон да го купи американскиот дел од TikTok, велејќи дека Елисон е негов поддржувач.
Кинески и американски дипломати се состанаа во Шпанија оваа недела за да разговараат за трговијата и други прашања. Бесент, кој ја води последната рунда трговски разговори на САД со Кина, претходно посочи дека TikTok ќе биде главна тема на дискусија.
„Се фокусиравме конкретно на TikTok и на осигурувањето дека договорот е фер кон Кина и целосно ги почитува безбедносните барања на САД, и го направивме тоа“, изјави во понеделник трговскиот претставник на САД, Џејмисон Грир. „Секако, сакаме да ѝ обезбедиме на Кина фер и поволна средина за инвестиции во Соединетите Држави, но националната безбедност на САД секогаш мора да биде на прво место.“
Главниот трговски преговарач на Кина и заменик-министер за трговија, Ли Женганг, рече дека двете страни имале „отворен и длабински дијалог“ и постигнале „основен рамковен договор“ за да го одржат TikTok достапен во Соединетите Држави.
Рамковниот договор вклучува „решавање на прашања поврзани со TikTok преку соработка, намалување на инвестициските бариери и промовирање на економската и трговската соработка“, изјави Ли пред новинарите во Мадрид, објавија кинеските државни медиуми. Тој додаде дека Кина нема да се согласи на никаков договор што е спротивен на нејзините принципи или економски интереси.
Трамп постојано го продолжува својот рок за постигнување договор, кој би барал од ByteDance да продаде барем дел од американскиот бизнис на TikTok на американски купувач. Двопартискиот закон, усвоен од американскиот Конгрес и потпишан од поранешниот претседател Џо Бајден, го забрани TikTok во САД од безбедносни причини, но ѝ дозволи на апликацијата да продолжи да работи ако нејзиниот кинески сопственик се откаже од својот удел во американскиот бизнис.
TikTok има околу 170 милиони корисници во САД, претежно млади луѓе – група која го поддржуваше републиканскиот кандидат во 2024 година во поголема мера отколку што беше случај во минатото. Трамп постојано изјавуваше дека договорот е блиску, но пробивот се случи дури во понеделник.
Кој ќе биде новиот купувач на TikTok?
Неколку инвестициски групи изразија интерес за купување на TikTok во последните месеци. Меѓу најистакнатите беше групата предводена од поранешниот сопственик на Лос Анџелес Доџерс, Френк Меккорт, и инвеститорот на „Shark Tank“ Кевин О’Лири, кои постојано ја изразуваа својата желба да го купат TikTok и дадоа понуда на ByteDance.
Сепак, TikTok веројатно би бил прескап за групата, со цена проценета на десетици милијарди долари. Затоа тие понудија да го купат американскиот бизнис на TikTok без неговиот клучен елемент: алгоритмот што ги спречува корисниците да гледаат видеа. Тие тврдеа дека можат да развијат еквивалентен алгоритам од нула.
Тоа ги тера аналитичарите да мислат дека Лари Елисон, кој би можел да предводи група инвеститори со доволно пари за да го купат алгоритмот, исто така – особено затоа што неговата компанија веќе има воспоставено партнерство со TikTok.
Oracle почна да ги хостира податоците на TikTok во САД во 2020 година и накратко склучи договор со администрацијата на Трамп за купување на TikTok, но тој договор подоцна беше блокиран.
Трамп претходно предложи 50% учество помеѓу ByteDance и нов американски сопственик. Имаше многу дебати околу тоа дали какво било кинеско сопствеништво би било законски дозволено, а администрацијата на Трамп не ги образложи деталите од договорот во понеделник.
Без договорот со TikTok, средбата Трамп-Кси не би била можна, изјавија американски претставници. Договорот значи дека двајцата лидери сега е поверојатно да се сретнат за време на посетата на Трамп на Азија кон крајот на октомври, велат изворите.
Трамп треба да патува во Азија кон крајот на октомври и почетокот на ноември, така што нивната прва средба лице в лице во вториот мандат на Трамп би можела – барем теоретски – да се случи тогаш.
