Триесет години од операцијата „Бура“: „Меѓусебното признавање на жртвите е тешко бидејќи политичките опции што беа на власт за време на војната се уште се на власт“

Поминаа 30 години од операцијата „Бура“, во која повеќе од 220.000 краински Срби беа протерани од своите домови во Хрватска. Во таа и пет други воени операции беа убиени 1.170 цивили, од кои 1.055 беа Срби и 60 беа Хрвати, 918 беа војници, а 228 беа со мешан статус – ова се најновите и најсеопфатните податоци досега објавени од невладината организација „Документа“ од Загреб пред годишнината.

Додека регистарот на жртви продолжува да се пополнува, а пресудите за злосторствата недостасуваат, операцијата „Бура“ е Ден на сеќавање за Србите и Ден на победата за Хрватите.

Весна Тершелич, која ја раководи невладината организација „Документа“, за N1 процени дека нивната методологија во работата е таква што ги потврдуваат податоците од сите објавени извори и дека спровеле повеќе од 8.000 интервјуа, од кои 1.700 се однесуваат на интервјуа со сведоци и преживеани од операцијата „Бура“.

- Advertisement -

„Многу ни е важно да испратиме порака дека луѓето нè контактираат, бидејќи особено за жртвите од српска националност, степенот на потврда е релативно низок, бидејќи од вкупниот број имиња, околности на страдање и податоци што ги евидентиравме, имаме целосна потврда само за 64 проценти. Кога ќе ги погледнете жртвите од хрватска националност, имаме целосна потврда за 96 проценти од луѓето и би рекла дека имињата и описите на околностите на страдање се еден вид споменик“, вели таа.

Таа нагласи дека признавањето на страдањето е многу важно.

Директорот на Центарот за регионализам, Александар Попов, наведува дека е важно секоја жртва да има име и презиме за да започне каков било процес на справување со минатото.

„Секоја жртва има име и презиме, но не е добро што во нашата земја зборуваме само за нашите жртви, а во Хрватска само за своите жртви. Секоја жртва заслужува почит затоа што загинала во војна во која главните жртви биле цивили. Во овој регион, во четири земји кои се вклучени во воени конфликти, нема ни трошка волја да се признае минатото. Секој пат кога се споменуваат нашите жртви, дека нашите жртви кои учествувале во злосторствата се херои, а другите се негативци. Значи, врз основа на ова споменување, нема обновување на разбирањето и довербата. За жал, ова се злоупотребува секој пат за внатрешни потреби, во нашата земја за да се одвлече вниманието од протестите што траат девет месеци, а во Хрватска за да се хомогенизира електоратот“, објаснува таа.

Тершелиќ наведува дека се надевала дека денешното општество ќе покаже поголема зрелост и дека политичарите ќе работат на тој пат. Таа, исто така, се потсети на примери кога Стипе Месиќ и Иво Јосиповиќ во Хрватска и Борис Тадиќ во Србија, со цел да го започнат процесот на градење доверба, отидоа заедно да оддадат почит на местата на жртвите.