Додека власта се фали со измени, полициските станици се празнат, а платите останува срам за правната држава
Охрид, 16 јули 2025
Вчера Собранието на Северна Македонија усвои измени на Законот за полиција кои, според владејачката коалиција, требало да ја “модернизираат” полициската служба. Иако промените се неспорни во одредени сегменти, тие претставуваат класичен пример на популистички пристап кон решавање на системски проблеми кои бараат суштински, а не козметички интервенции.
Одливот кој се крие
Додека политичарите се фалат со нови законски измени, македонската полиција се соочува со кризен одлив на кадри која тивко ја парализира работата на многу полициски станици низ земјата. Зошто никој од надлежните во македонската полиција јавно не го отвора прашањето за одливот на полициски службеници кои континуирано заминуваат од полициските редови?
Причината за оваа “завера на молчењето” е едноставна – признавањето на проблемот би значело признавање на неуспехот на актуелната кадровска политика и платежната политика спрема полициските службеници.
Критериумите што не се спомнуваат
Уште поскандалозно е фактот што никој не го отвора прашањето за критериумите за прием на нови полициски службеници. Во време кога полицијата се соочува со сложени безбедносни предизвици, критериумите за селекција на нови кадри останува табу тема.
Дали се бараат најдобрите кандидати, или се применуваат други, непрофесионални критериуми? Јавноста има право да знае кои стандарди се применуваат при вработувањето во една од најважните безбедносни институции во земјата.
Полициски станици на работ на колапс
Реалноста на терен е алармантна. Поголем дел од полициските станици во Македонија работат со минимален број полицајци по смени, што не само што ја намалува ефикасноста, туку создава и сериозни безбедносни ризици. Полицајците се држат прекувремено на работа, што влијае на нивниот физички и психички здравствен статус.
Особено критична е ситуацијата во Охрид во време на посети на високи делегации. Локалните полициски сили се растегнуваат до максимум, што ги оставя другите безбедносни сегменти непокриени.
Платата – корен на злото
Причината за напуштањето на полициските редови е сосема јасна и не треба да биде мистерија за никого кој сериозно се занимава со оваа проблематика. Еден полициски службеник зема 30% помала плата отколку вработен во било која општина во Македонија.
Овој статистички податок е срамен за една држава која се декларира како правна и која од полицајците бара да ризикуваат сопствен живот за безбедноста на граѓаните. Додека општинскиот службеник може да се задоволи со принципот “нишај врата, земај плата”, полицискиот службеник се соочува со исклучително сложени и тешки работни задачи.
Лицемерието на реформите
Политичките елити сакаат да убедат дека менувањето на неколку членови од законот претставува суштинска реформа на полициската служба. Ова е класично политичко лицемерство кое ги игнорира вистинските проблеми и се фокусира на популистички мерки кои не чинат многу, а носат медиумско внимание.
Истовремено, суштинските прашања како што се платите, условите за работа, кадровската политика и модернизацијата на опремата останува во сенка на овие козметички измени.
Безбедносни ризици
Немањето доволен број полицајци на терен не е само административен проблем – тоа е директна закана за безбедноста на граѓаните. Кога полициските станици работат со минимален кадар, времето за одѕив се зголемува, квалитетот на истрагите се намалува, а превентивната работа практично не постои.
Во услови кога регионот се соочува со сериозни безбедносни предизвици, вакви кадровски недостатоци можат да имаат катастрофални последици.
Што треба да се прави?
Наместо популистички измени на законот, потребни се суштински реформи кои ќе ги адресираат вистинските проблеми:
Итно зголемување на платите на полициските службеници за да се достигне ниво кое одговара на сложеноста и ризичноста на работата. Транспарентни критериуми за прием на нови полицајци базирани исклучиво на професионални способности. Зголемување на бројот на полицајци во станиците кои работат со минимален кадар. Подобрување на условите за работа и модернизација на опремата.
———————————————————————————————————————————
Измените на Законот за полиција се само димна завеса која треба да ја сокрие неспособноста на власта да се соочи со вистинските проблеми на полициската служба. Додека политичарите се фалат со реформи, полицајците заминуваат од службата, а безбедноста на граѓаните се загрозува.
Време е за чесна и отворена дебата за состојбата на македонската полиција, а не за популистички решенија кои не решаваат ништо суштинско.
Нашата редакција ќе продолжи да ги следи проблемите во полициската служба и ќе бара транспарентност од надлежните институции
С.Денесовски
