Во Германија вчера се одржаа избори, цел свет нетрпеливо го чекаше исходот. Според се, нов канцелар ќе биде демохристијанот Фридрих Мерц. Историски добар резултат постигна и крајната десница АфД. Нашата новинарка Ивана Драгичевиќ и историчарот Твртко Јаковина коментираа се на Нови дан со Наташа Божиќ.
Мерц сака брзи коалициски преговори.
Драгичевиќ вели дека сега најважно е да се нагласи дека најважната европска економија е таа што повторно добива конзервативен, центристистички лидер по Ангела Меркел.
„Тие четири нејзини мандати дадоа одреден поттик на сето она што денес се случува во Германија. Поради нејзините одлуки, сето ова ни се случува како резултат. Мерц е најстариот канцелар по Аденауер, има 69 години. Тој коалициски потенцијал… Беше интересно да се гледа оваа постизборна карта на Германија, се што освои Шолц во 2021 година сега го држи АфД. Тоа е радикална екстремистичка партија на новата ера, не се нацистите на Адолф Хитлер“, вели Драгичевиќ, нагласувајќи дека има многу сили кои се важни за да се разбере она што се случи во Германија.
Јаковина се осврна на добриот резултат на АфД и поддршката што им ја даваше Илон Маск цело време. „Тоа не е под очекувањата. Тие пораснаа толку многу и се етаблираа во делови од источна Германија“, вели Јаковина, додавајќи дека заштитниот ѕид можеби ќе се одржува бидејќи сме во мирен период. Тој нагласува дека предвремените избори во Германија, како овие, се ретки.
„Резултатот на ЦДУ не беше толку добар како што посакуваше Мерц, тоа е историски низок резултат на СПД. Зелените имаат историски висок резултат, но не доаѓа предвид за коалиција поради нуклеарните централи. Ќе има преговори за голема коалиција. Се наоѓаме во момент кога Европа изгуби многу време, кога долго време не направи многу за себе. Идната германска канцеларка смета дека мешањето и на Русија и на САД во овие избори е подеднакво проблематично“, вели Јаковина.
„Сега треба да го направиме она што европскиот континент не можеше да го направи со децении, да се реорганизираме и да живееме без САД“, вели Јаковина.
Драгичевиќ го коментираше и односот на Германија со САД. Тој вели дека и Германија има многу личен интерес во овој однос.
Што се однесува до Олаф Шолц, Драгичевиќ вели дека не знае на која платформа би можел да направи коалиција, со оглед на тоа што изгубил половина од гласовите. „Шолц нема да учествува во формирањето на Владата, тоа е логично“, додава Јаковина.„Тоа е прашање на одбрана, тоа е прашање на американски војници во Германија кои се гарант за безбедноста на континентот по Втората светска војна… Не само НАТО, туку генерално однос кој е крајно нејасен. Крајно е нејасно и по средбата меѓу Рубио и Лавров во Ријад… Дојдовме до точка дека е јасно дека Европа ќе мора да создаде свој безбедносен чадор, прашање на брзина и метод. Ако имате непријателски сигнал од клучниот воен сојузник, ако ја имате Москва, која е крајно наметлива во прашањата на модерното војување и создавање сомнеж. Сето тоа изгледа многу апстрактно, но е детално и деликатно присутно на европскиот континент. Мерц сега може да испраќа пораки какви што слушнавме, но прашање е неговата сила како германска канцеларка“, вели Драгичевиќ.