Доналд Трамп и Владимир Путин ќе имаат разговори во Алјаска во петок, при што надежите на американскиот претседател за постигнување прекин на огнот во Украина се неизвесни, но најновата понуда на Путин за можен нуклеарен договор би можела да им помогне на двајцата мажи да го спасат угледот.
Средбата меѓу руските и американските лидери во воздухопловната база од времето на Студената војна во Алјаска ќе биде нивни први разговори лице в лице откако Доналд Трамп се врати во Белата куќа, а доаѓа во услови на стравувања во Украина и Европа дека Трамп би можел да го предаде Киев.
Белата куќа соопшти дека состанокот ќе се одржи во 11 часот по локално време (19:00 часот по Гринич).
Трамп, кој еднаш рече дека ќе ја заврши војната на Русија во Украина во рок од 24 часа, во четврток изјави дека три и полгодишниот конфликт се покажал како потежок отколку што мислел.
Тој рече дека ако неговите разговори со Путин поминат добро, организирањето на следниот трилатерален самит со украинскиот претседател Володимир Зеленски – кој не беше поканет на состанокот во петок – би било уште поважно од неговата средба со Путин.
Трамп се залага за прекин на огнот за да го зајакне својот кредибилитет како глобален миротворец достоен за Нобелова награда за мир, нешто што тој јасно стави до знаење дека е важно за него.
Украина и нејзините европски сојузници беа охрабрени од нивниот повик во среда, во кој тие рекоа дека Трамп се согласил дека Украина мора да биде вклучена во сите разговори за трансфер на територија. Зеленски рече дека Трамп, исто така, ја поддржува идејата за безбедносни гаранции во повоеното решение, иако американскиот претседател не ги спомена јавно.
Повикот ги ублажи нивните стравувања дека договорот Трамп-Путин ќе ја стави Украина под притисок да направи територијални и други отстапки.
Потребни еден за друг
На Путин му е потребен Трамп за да ѝ помогне на Русија да се ослободи од стисокот на сè построгите западни санкции, или барем да не ја погоди Москва со повеќе санкции, како што се закани Трамп.
Еден ден пред самитот, лидерот на Кремљ понуди можност за нешто друго за кое знае дека Трамп го сака – нов договор за контрола на нуклеарното оружје што ќе го замени последниот преостанат, кој истекува во февруари следната година.
Трамп вели дека Путин ќе се согласи на договор за Украина
Трамп рече пред самитот дека мисли дека Путин ќе се согласи на договор за Украина. Во меѓувреме, Путин ги пофали, како што ги нарече, „искрените напори“ на САД за завршување на војната.
Извор близок до Кремљ изјави за Ројтерс дека се чини дека двете страни успеале однапред да најдат некоја нејасна заедничка основа.
„Очигледно, некои услови ќе бидат договорени утре (петок) бидејќи Трамп не може да одбие, а ние не сме во позиција да одбиеме (поради притисокот од санкциите)“, рече изворот, кој зборуваше под услов да остане анонимен поради чувствителноста на темата.
Путин постави строги услови за целосен прекин на огнот, но еден компромис би можел да биде постепено примирје во воздушната војна, иако двете страни се обвинуваат меѓусебно за кршење на претходен договор.
„Ако тие (Русите) успеат да стават договор на маса што создава некаков вид примирје, но ја остава Русија под контрола врз таа динамика на ескалација, не создава никакво вистинско одвраќање на земја или на небото над Украина… тоа би бил прекрасен исход од перспектива на Путин“, рече Сем Грин, директор за демократска отпорност во Центарот за анализа на европската политика.
Трамп сугерира дека размена на територија ќе биде неопходна
Зеленски го обвини Путин за блефирање и играње за да добие време и да избегне американски секундарни санкции и ја исклучи можноста за предавање на која било територија на Москва.
Трамп рече дека размената на територија меѓу Русија и Украина би можела да биде начин за решавање на застојот.
Путин, чии сили контролираат речиси една петтина од Украина, сака Трамп да почне да ги оживува намалените економски, политички и деловни врски на двете земји и, идеално, да не го условува тој процес со напредокот во Украина.
Сепак, не е јасно дали Путин е подготвен да направи компромис во врска со Украина. На власт четвртина век, шефот на Кремљ го вложи своето наследство и мора да излезе од војната со нешто што може да му го продаде на својот народ како победа.
Путин сака голем дел од украинската територија
Главна меѓу неговите воени цели е целосна руска контрола врз индустрискиот регион Донбас во источна Украина, кој ги вклучува регионите Донецк и Луганск. И покрај постојаниот напредок, околу 25 проценти од Донецк е надвор од руска контрола.
Путин, исто така, сака целосна контрола врз украинските региони Херсон и Запорожје; членството на Киев во НАТО да биде отстрането од агендата; и ограничувања на големината на украинските вооружени сили.
Украина изјави дека овие услови се неприфатливи и се еднакви на барање за капитулација.
