Американскиот претседател Доналд Трамп ја исклучи можноста за испраќање американски трупи на копно во Украина, но дека САД би можеле да обезбедат воздушна поддршка како дел од договорот за завршување на војната на Русија во таа земја.
Еден ден откако Трамп вети безбедносни гаранции на вонредниот самит во Белата куќа за да помогне во завршувањето на војната, патот кон мирот останува неизвесен додека САД и сојузниците се подготвуваат да разработат што може да вклучува воената поддршка за Украина.
„Кога станува збор за безбедноста, (Европа) е подготвена да испрати луѓе на терен. Ние сме подготвени да им помогнеме со работи, особено, веројатно… воздух“, рече Трамп во интервју за Фокс њуз.
Најголемиот напад за еден месец
Трамп не даде подетални информации. Подоцна, во интервју со радио водителот Марк Левин, тој го окарактеризира својот стил на преговори во обидот да се стави крај на војната како „повеќе инстинкт отколку процес“.
Часови по неговите состаноци со Зеленски во Вашингтон, Русија го започна својот најголем воздушен напад врз Украина за повеќе од еден месец, со 270 беспилотни летала и десет ракети лансирани, соопштија украинските воздухопловни сили.
Министерството за енергетика соопшти дека нападите предизвикале големи пожари во енергетските објекти во централниот регион Полтава, каде што се наоѓа единствената рафинерија за нафта во Украина.
Трамп призна дека рускиот претседател Владимир Путин можеби сепак нема да сака да склучи договор.
„Ќе откриеме што се случува со претседателот Путин во следните неколку недели.“
Природата на американската воена помош за Украина според мировниот договор останува нејасна. Воздушната поддршка може да има многу форми, како што се системи за ракетна одбрана или борбени авиони што спроведуваат зона на забрането летање.
Портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит, потврди дека воздушната поддршка на САД е опција и можност, но, како и Трамп, не даде никакви детали.
„Претседателот јасно стави до знаење дека американските војници на терен нема да бидат во Украина, но ние сигурно можеме да помогнеме во координацијата и можеби да обезбедиме други средства за безбедносни гаранции за нашите европски сојузници“, изјави таа на прес-конференција.
Пред самитот во понеделник во Вашингтон, Русија, која честопати велеше дека се согласува со идејата за безбедносни гаранции за Киев, го повтори својот долгогодишен став дека „категорично“ ги отфрла „сите сценарија што вклучуваат распоредување на трупи на НАТО во Украина“.
Аналитичарите велат дека повеќе од еден милион луѓе се убиени или ранети во конфликтот, кој започна со руската инвазија на Украина во февруари 2022 година.
Трилатерален состанок?
Украинскиот претседател Володимир Зеленски ги поздрави разговорите во Белата куќа како „голем чекор напред“ кон завршување на најсмртоносниот конфликт во Европа во последните 80 години и кон работа кон трилатерален состанок со Путин и Трамп. Топлиот однос на Зеленски со Трамп беше во остра спротивност со нивниот несреќен состанок во Овалната соба во февруари.
Трамп го спомена Будимпешта како место за состанок меѓу Зеленски и Путин, изјави функционер на Белата куќа.
Се дискутира и за Истанбул, каде што делегациите на двете земји веќе се сретнаа, изјави висок функционер на администрацијата.
Унгарија е една од ретките европски земји што Путин може да ја посети без страв од апсење по обвинението од Меѓународниот кривичен суд, бидејќи Виктор Орбан одржува блиски врски со рускиот лидер.
Сè уште не е јасно дали Украина ќе ја прифати Унгарија како место.
Швајцарија, традиционално неутрална, исто така изрази подготвеност да го угости Путин на можни мировни преговори.
„Тие се во процес на организирање“, му рече Трамп на радио водителот Левин за средбата меѓу Путин и Зеленски. Но, Трамп изрази сомнеж дали самиот ќе присуствува. „Сега мислам дека би било подобро ако се сретнат без мене… Доколку е потребно, ќе одам“, рече тој.
Досега нема потврда од Русија дека планираат потенцијална билатерална средба меѓу рускиот и украинскиот претседател.
По повикот на Трамп до Путин во понеделник, помошникот на Кремљ, Јуриј Ушаков, рече само дека дискусијата ја вклучувала идејата за подигнување на нивото на претставници во мировните преговори, од двете земји, но не прецизираше на кое ниво.
Рускиот министер за надворешни работи, Сергеј Лавров, изјави во вторникот дека контактите во кои се вклучени националните лидери мора да бидат подготвени до најситни детали и не можат да се искористат за медиумско известување или вечерни емисии.
Сојузниците на Украина во вторникот одржаа разговори во таканаречениот формат на Коалиција на подготвените, разговарајќи за дополнителни санкции за зголемување на притисокот врз Русија.
Групата, исто така, се согласи тимовите за планирање да се состанат со американските колеги во наредните денови за да развијат безбедносни гаранции за Украина.
Се очекува воените лидери на НАТО да се состанат во среда за да разговараат за Украина, а американскиот генерал Ден Кејн, претседател на Здружениот штаб, се очекува да присуствува на состанокот виртуелно, изјавија официјални лица за Ројтерс.
Путин не покажа знаци дека ќе се повлече од своите барања за територија, вклучително и делови што не се под руска воена контрола, од неговиот самит со Трамп во Алјаска во петокот.
Нил Мелвин, директор на Одделот за меѓународна безбедност во тинк-тенкот „Кралскиот институт за обединети служби“, рече дека Русија би можела да ја одолговлекува војната додека се обидува да го одврати притисокот на САД со долготрајни мировни преговори.
Мелвин рече дека и Украина и нејзините европски сојузници од една страна и Русија од друга страна се обидуваат да не се претстават пред Трамп како пречки во неговиот мировен процес.
„Сите тие се кријат околу Трамп“ за да избегнат каква било вина, рече тој, додавајќи дека изјавите на Трамп за безбедносните гаранции се толку нејасни што е многу тешко да се сфатат сериозно.