Разрешениот претседател на Република Српска, Милорад Додик, ќе мора да почека неговото барање до Уставниот суд на БиХ за донесување привремена мерка за суспендирање на спроведувањето на пресудата со која е осуден на една година затвор да биде ставено на дневен ред, а тој е виновен за тоа бидејќи Уставниот суд работи во тешки услови поради блокадите на Додик.
Посегнувајќи по сите расположиви правни средства за да ја оспорат конечната пресуда на Судот на БиХ и одлуката на Централната изборна комисија на БиХ (ЦИК) да го отстрани од функцијата претседател на РС, адвокатите на Додик побараа од државниот Уставен суд да одлучи за уставноста на пресудата, но и практично да ја суспендира со привремена мерка пред да биде донесена пресудата.
Ова би му овозможило на Додик да ја задржи својата сегашна позиција барем некое време.
Уставниот суд на Босна и Херцеговина потврди дека ги примил овие барања, но појасни дека за сето ова ќе се одлучува во редовна постапка, што значи дека Додик мора да чека во ред како и сите други апеланти.
Тие изјавија дека Уставниот суд сега не може да даде информации за датумот на седницата на која ќе се разгледува жалбата на Додик, додавајќи дека судот ги разгледува таквите барања по хронолошки редослед.
„Забележуваме дека од ноември 2022 година, Уставниот суд ќе работи во тешки околности и со нецелосен состав бидејќи Народното собрание на Република Српска одбива да ја спроведе својата уставна обврска да избира судии на слободни судски места. Од наведената причина, седниците на Големиот совет, каде што голем број одлуки беа донесени под нормални околности (речиси 99% од сите одлуки), како и седниците на Малиот совет, кои под нормални околности одлучуваат за привремени мерки, не можат да се одржат“, се наведува во соопштението на Уставниот суд, кое го емитува „Независне новине“ од Бања Лука во четврток.
Уставниот суд сега мора да донесува одлуки на пленарни седници, односно со учество на сите судии.
Тие потсетија дека токму Додик доведе до оваа ситуација бидејќи практично го принуди српскиот уставен судија Златко Кнежевиќ да поднесе оставка со својот политички притисок, а местото на другиот судија беше празно пред тоа поради пензионирањето на судијата.
После тоа, Парламентот на РС одби да назначи нови судии во обид да ја оспори легитимноста на Уставниот суд на Босна и Херцеговина, од кој Додик сега очекува заштита.
„Како што козата ја чува зелката, така и Уставниот суд на БиХ го чува Уставот. Тоа е единствениот уставен суд во светот кој успеа да се направи неуставен. Нема одредба од уставот што тие не ја прекршиле“, рече Додик претходно оспорувајќи ја легалноста на работата на Уставниот суд.
Тој суд, како што е воспоставен со Дејтонскиот договор, има двајца судии од секоја конститутивна нација и тројца странски судии назначени од претседателот на Европскиот суд за човекови права (ЕСЧП).
Додик се обиде да издејствува усвојување на нов закон за Уставот на Судот на БиХ, според кој три странски судии ќе бидат елиминирани од неговиот состав, а исто така побара пресудите да се носат врз основа на етничкиот принцип, односно дека барем еден судија од секоја конститутивна нација мора да гласа за нив. Неговите барања беа одлучно одбиени од бошњачките политички партии.
Уставниот суд на Босна и Херцеговина сега го потсети дека сите негови постапки сега се реализирани, односно дека сега мора да чека на изјава, за која не се знае кога ќе следи.
Според достапните податоци, во Уставниот суд во моментов има повеќе од 13.000 жалби во постапка, вклучувајќи ги и оние што содржат барање за преземање итни мерки.
Покрај тоа што очекува заштита од Уставниот суд, Додик поднесе и жалба против одлуката на САП за негово разрешување од функцијата претседател на РС, за која Судот на Босна и Херцеговина ќе донесе одлука најдоцна следната недела.
Доколку разрешувањето биде потврдено, ќе следат предвремени избори за претседател на РС.
