Европската Унија планира да изгради континентална мрежа од брзи железници што треба да ги поврзе сите поголеми градови и поголеми урбани центри во следните 20 години, пишува Euronews.
Проектот наречен Европска мрежа за брзи железници, кој го промовира здружението CER (Заедница на европски железнички и инфраструктурни компании), наскоро треба да добие официјално одобрение од Европската комисија. Станува збор за најголемиот инфраструктурен проект во историјата на ЕУ, вреден 546 милијарди евра, чија цел е да создаде побрз, позелен и поотпорен европски транспортен систем.
Мрежа што ќе го поврзе континентот
Планот предвидува повеќе од 49.400 километри нови и модернизирани пруги, по кои возовите би се движеле со брзина помеѓу 250 и 350 километри на час. Новата мрежа ќе ги опфати сите поголеми градови, но и поголеми агломерации со повеќе од 250 илјади жители, како што се Солун, Љубљана, Краков или Марсеј.
– Целта е сите европски главни градови да бидат меѓусебно поврзани со брзи возови. Не само Париз и Берлин, туку и Атина, Братислава или Загреб. Сакаме и помалите градови по тие линии да имаат корист од овој проект, бидејќи брзите железници ја менуваат економијата, туризмот и начинот на живот – рече Алберто Мацола, извршен директор на ЦЕР, за време на презентацијата на проектот во Атина.
Мацола истакна дека целта на проектот е железницата да се претвори во главна форма на транспорт во Европа. Според проценките на ЦЕР, 50% од патувањата на долги релации во иднина ќе се одвиваат со брзи возови, а 20 проценти од нив сè уште ќе користат конвенционални линии.
– Денес, просечниот турист патува околу 300 километри за шест часа. Ако возот патува со 250 километри на час, истиот патник може да патува дури 1.500 километри за исто време. Тоа е еден вид револуција што ја постигнаа земји како Кина, Франција или Шпанија – рече Мацола.
Според плановите, патувањето од Атина до Истанбул би траело 4 часа, додека од Мадрид до Милано би траело помалку од 6 часа. Ова би ги направило брзите возови сериозен конкурент на воздушниот транспорт на пократки растојанија, со многу помал јаглероден отпечаток.
Цената е повеќе од 546 милијарди евра
Проценетата цена на проектот е 546 милијарди евра, а планираното времетраење на изградбата е 20 години. ЦЕР предлага финансирањето да се обезбеди со комбинација од европски и национални фондови, со можност за користење на дел од средствата наменети за европска одбрана и инфраструктура.
– Железницата е докажана стратешка инфраструктура. Војната во Украина покажа колку е важна за мобилноста на луѓето и залихите. Кога започна војната, повеќе од шест милиони Украинци беа евакуирани со железница, што потврди дека „Ништо не функционира без возови“ – нагласи Мацола.
Иако Европа инвестира во железници со децении, Мацола предупредува дека континентот се соочува со сериозни инфраструктурни недостатоци.
– Денес имаме помалку железници отколку по Втората светска војна – во просек 15 до 20% помалку по земја, а во исто време изградивме 80 проценти повеќе водни патишта. Недостатокот на железници ги ограничува можностите за транспорт и инвестиции – рече тој.
Од вкупно 200 илјади километри железници во Европа, околу 5 до 10% од мрежата е веќе целосно заситена.
– Ако сакате да воведете нов воз на некоја рута, мора да го отстраните постојниот. Тоа покажува колку е ограничен капацитетот- додаде Мацола.
Зелена трансформација преку ленти
Проектот за брзи железници е тесно поврзан со целите на Европскиот зелен план, кој предвидува намалување на емисиите на стакленички гасови од сообраќајот за 90% до 2050 година. Брзата железница, како енергетски ефикасна и одржлива форма на транспорт, треба да стане ‘рбетот на европскиот зелен транспорт.
Мацола нагласува дека проектот не вклучува само изградба на нови линии, туку и модернизација на постојните, дигитализација на системот, зголемена безбедност и подобра интеграција на меѓународните патнички и товарни возови.
