Фотографија од приватна средба во охридски кафуле се претвори во медиумска бомба. Но дали вистинскиот скандал е она што е на сликата, или она што е зад неа?
Македонската политичката сцена повторно се најде во водите на познатата игра: фотографија, шпекулации, коментари, обвинувања. Овојпат во центарот на вниманието е Бранко Црвенкоски, поранешен лидер на СДСМ и сегашен предводник на ЗНАМ, заснет во друштво со градоначалникот на Охрид Кирил Пецаков од ВМРО-ДПМНЕ, пратеникот Сашо Донев и Јован Мирчески-Пупе, координатор на ЗНАМ за охридскиот регион.
На прв поглед, само уште една слика од кафеана. Но патеката што ја помина оваа фотографија до јавноста открива повеќе за состојбата на македонската политика отколку самата композиција на сликата.
Приватноста како политичка категорија
Секој граѓанин има право да седне со кого сака и каде сака – тоа е неспорно. Но кога станува збор за јавни личности, особено политичари во предизборен период, приватноста се судира со јавниот интерес. Средбата на Црвенкоски со политички опоненти на неговите поранешни сопартици од СДСМ неизбежно отвора прашања за мотиви и потенцијални договори.
Но дали е тоа вистинскиот проблем?
Фотографот како политички играч
Деталите околу снимањето и дистрибуцијата на фотографијата се посуштински од самата средба. Фактот дека снимачот е вработен во Општина Охрид, дека седел директно зад градоначалникот Пецаков, и дека фотографијата стратешки била дистрибуирана преку канали блиски до СДСМ, зборува за добро координирана акција.
Ланецот на препраќање – од општинскиот службеник до “алфа женката” во локалното СДСМ (истата вработена во Општина Охрид), потоа до коалициски партнер ВМРО НП, и конечно до онлајн медиумите – укажува на организиран обид за создавање на наратив. Но кој наратив? И во чија полза?
Парадоксот на компромитацијата
Иронијата на целата ситуација е што обидот за компромитација на Црвенкоски всушност му донесе бесплатна медиумска промоција. ЗНАМ, партијата што се бори за видливост во сенката на поголемите играчи, доби повеќе внимание од една контроверзна фотографија отколку што би можела да купи со кампањски буџет.
Оваа ситуација ги открива сразмерите на политичката наивност или, можеби, внатрешни конфликти во редовите на СДСМ. Ако целта била да се наштети на ЗНАМ, ефектот е спротивен. Ако целта била да се поттикне дебата за “штетни коалиции”, тогаш зошто самата СДСМ е во коалиција со помалите партии во Охрид?
Сликата на подлабок проблем
Овој инцидент е симптом на поголем проблем во македонската политика: опсесијата со краткорочни тактички потези наспроти долгорочната стратегија. Наместо да се фокусираат на програми, визии и решенија за граѓаните, партиите се впуштаат во игри на компромитација што често се враќаат како бумеранг.
Охрид, градот што треба да биде симбол на културното наследство и туристичкиот потенцијал, се претвора во поле за политички пресметки каде фотографите се претвораат во шпиони, а приватните средби во афери.
Прашањата што остануваат
Зошто СДСМ, ако навистина стои зад оваа акција, толку очајнички се обидува да ја дискредитира партијата која сам ја основал нејзиниот поранешен лидер? Зошто ВМРО-ДПМНЕ мирно гледа како нивниот градоначалник седи со опозициските политичари? И најважно – што е разговарано на таа средба?
Но можеби најважното прашање е: дали ваквите игри воопшто го интересираат граѓанинот кој секојдневно се соочува со реални проблеми – од инфраструктурата до економијата, од образованието до здравството?
———————————————————————————————————————————-
Важно е да се напомене дека неовластеното фотографирање претставува кривично дело во Северна Македонија. Но тука постои и друг стек на кривични дела за што Јавното обвинителство и МВР не треба да бидат глуви и слепи, особено во делот на Законот за избори. Но за тоа понатаму.
Сашо Денесовски
