Косово стана првата земја што посочи дека ќе прифати одбиени баратели на азил од Велика Британија како дел од плановите на владата за воспоставување „центри за враќање“ во трети земји.
Албин Курти, премиерот на Косово, рече дека „сака да ѝ помогне на Велика Британија“ и потврди дека се во тек разговори со британски претставници, објави „Тајмс“, како што објави „Гардијан“. Плановите би имале за цел да ги испратат луѓето чии барања за азил се одбиени во странски центри за притвор откако ќе ги исцрпат сите можности за жалба.
Неговите коментари доаѓаат пред самитот на лидерите од Западен Балкан, чиј домаќин ќе биде Кир Стармер во Лондон во среда.
„Сакаме да ѝ помогнеме на Велика Британија. Го гледаме тоа како наша пријателска и политичка должност. Имаме ограничен капацитет, но сакаме да помогнеме и додека разговараме, има редовна комуникација меѓу нашите тимови на државни службеници од нашето Министерство за внатрешни работи и адвокати за тоа како да го направиме ова непречено за двете страни“, рече Курти.
Тој рече дека за возврат, Косово би сакало „главно да добие поддршка во областа на безбедноста – без разлика дали преку стратешки договори или преку опрема и проекти што би можеле да ги спроведеме“.
„Секако, ние како земја сакаме да имаме корист, но пред сè сметаме дека е наша должност да ви помогнеме бидејќи многу ни помогнавте и никогаш нема да го заборавиме тоа“, додаде тој.
Косово останува релативно отстапен во споредба со своите балкански соседи. Во јуни, албанскиот премиер Еди Рама рече дека идејата Велика Британија да сака „да бара места за фрлање имигранти“ би била незамислива пред Брегзит.
„Фактот дека ова не само што е замисливо денес, туку и се случува, не е затоа што Кир Стармер или [Риши] Сунак направиле нешто скандалозно; туку затоа што земјата е во многу темна состојба“, рече Рама.
Тој продолжи велејќи дека „80% од работите што се кажуваат или пишуваат или се прифаќаат како нормален дел од дискурсот во Британија денес се работи што [пред Брегзит] би биле целосно неприфатливи, целосно смешни, целосно срамни“.
Жељко Комшиќ, претседателот на Претседателството на Босна и Херцеговина, изјави за „Тајмс“ дека БиХ не е отворена за прифаќање баратели на азил од Велика Британија. Милојко Спајиќ, премиерот на Црна Гора, рече дека неговата земја е отворена за преговори за договор за центри за враќање, но само под услов Велика Британија да направи значителни инвестиции во својата инфраструктура.
Во коментарите за „Сан“ во вторник вечерта, Стармер рече дека самитот во среда е дел од напорите за затворање на „криминалниот автопат што минува низ западен Балкан“.
Тој рече дека можеме да го „обединиме регионот во заедничка работна група за миграција“ за „откривање, спречување и управување со нелегалната миграција“. Како дел од ова, Стармер рече дека Велика Британија ќе „распореди британски беспилотни летала и скенери на клучните контролни пунктови“.
„Работејќи со партнерите во Западен Балкан, веќе го намаливме бројот на нелегални гранични преминувања низ регионот за речиси 50%. И ќе одиме понатаму – затоа што ќе ја добиеме оваа борба само со заедничка работа со нашите соседи“, нагласи тој.
„Тоа е лекција што некои сè уште не ја научиле. Наместо да ги навредуваме земјите како Албанија, ние работевме со нив – успеавме да ги намалиме пристигнувањата со мали чамци од Албанија за 95% за една година. Исто така, го применуваме овој пристап и со другите земји од Западен Балкан“, рече тој.
Владата објави планови во мај за „центри за враќање“ за луѓе чии барања за азил се одбиени. Доколку се формираат, центрите за враќање ќе се користат за обработка на барателите на азил кои ги изгубиле своите документи или се верува дека се обидуваат да ја спречат нивната депортација.
Плановите предизвикаа потсмев од добротворните организации за бегалци. Кога „центрите за враќање“ беа првпат објавени, Енвер Соломон, извршен директор на Советот за бегалци, рече: „Заканите за притворање на луѓе во земји во кои никогаш не стапнале создаваат страв и паника, што доведува до ниски стапки на усогласеност“.
„Пристапот на владата кон враќањето мора да биде базиран на докази ако сака да функционира и јасно е дека најефикасните системи за враќање не се казнени, туку уредни и хумани“, додаде тој.
