Појавувањето на Јон Фрčкоски во емисијата “Во Центар” на истоимениот јутјуб канал претставуваше обид за справување со еден од најконтроверзните скандали во неговата политичка кариера. Иако поранешниот министер покажа одредена доза на храброст со јавното признавање на грешката, неговиот настап остави повеќе прашања отколку што даде одговори.
Стратегијата на “благородното признание”
Фрчкоски ја избра стратегијата на директно признавање, декларирајќи дека станува збор за “негова грешка од младоста со која ќе се носи и понатаму”. Овој пристап, иако на прв поглед изгледа како чин на храброст и одговорност, всушност претставува добро пресметана комуникациска тактика.
Со преземањето на “целосна одговорност”, Фрчкоски всушност се обидува да ја затвори дискусијата за појашните околности на случајот. Неговото инсистирање дека е “сосема ирелевантно кој го фотографирал” претставува обид за преусмерување на фокусот од потенцијално покомплексната позадина на инцидентот.
Прашањата што останаа без одговор
Иако Фрчкоски се обиде да ги затвори сите прашања со своето “благородно” признание, клучните дилеми останаа неодговорени:
Кој го фотографирал? – Фрчкоски тврди дека тоа е ирелевантно, но информациите на кои располага редакцијата укажуваат дека фотографијата е направена од негов најдобар другар кој бил вработен во истата фирма со Јон Фрчкоски. Оваа детали ја прави ситуацијата уште покомплексна и отвора сериозни прашања за довербата, професионалните односи и мотивите зад објавувањето.
Потеклото на дрогата – Доколку се потврдат информациите дека истото лице што го фотографирал и го донело кокаинот во канцеларијата, а притоа било и негов деловен соработник, тогаш целиот настан добива сосема нова димензија. Станува збор не само за лична слабост, туку за потенцијално организирана акција во која учествува лице од деловното опкружување на Фрчкоски.
Деловната врска како клучен фактор – Фактот дека наводниот фотограф бил вработен во истата фирма го поставува прашањето за професионалната етика и можната злоупотреба на деловните односи. Зошто соработник би го ставил во ваква ситуaциja свој деловен партнер? Дали постоеле претходни конфликти или притисоци?
Времето на објавување – Прашањето зошто фотографијата е објавена токму во моментот кога се случуваше кочанскиот инцидент не е случајност која може да се игнорира, особено ако фотографот имал пристап до внатрешни информации преку деловната соработка.
Хипотезата за полициска операција
Информациите со кои располага редакцијата “Охридскај” укажуваат на можност дека целиот случај претставува добро организирана полициска шема за деградација на личност. Деловната врска помеѓу Фрчкоски и наводниот фотограф ја прави оваа хипотеза уште поверојатна – лице од неговото деловно опкружување би имало и пристап и доверба потребни за спроведување на ваква операција.
Доколку фирмата во која биле вработени двајцата имала договори со државата или била под некаков вид притисок од службите, тоа би можело да биде механизмот преку кој е остварена манипулацијата. Временското совпаѓање со настаните во Кочани не може да се третира како случајност, особено кога се има предвид дека деловниот партнер би имал информации за моментот кога ваквото дефокусирање би било најкорисно.
Анализа на комуникациската стратегија
Фрчкоски ја избра стратегијата на “контролирано признание” – призна доволно за да изгледа искрен, но не доволно за да ги отвори сите прашања. Неговото категорично отфрлање на релевантноста на идентитетот на фотографот станува уште посомнително кога се знае дека станува збор за деловен соработник.
Предности на оваа тактика:
- Создава впечаток за искреност и одговорност
- Го прекинува натамошното спекулирање (барем привремено)
- Му овозможува да ја контролира нарацијата
Недостатоци:
- Не ги одговара клучните прашања за деловната врска со фотографот
- Може да се интерпретира како заштитување на соучесник
- Остава простор за шпекулации за злоупотреба на деловните односи
Пошироките импликации
Деловната димензија на случајот ги отвора неколку дополнителни прашања:
Професионалната етика – Кој вид деловен партнер го компромитира својот соработник на ваков начин?
Можната уцена – Дали постоеле притисоци врз фирмата или врз Фрчкоски лично?
Улогата на службите – Дали службите користеле деловни врски за остварување политички цели?
Деловната врска променува сè
Информацијата дека наводниот фотограф бил вработен во истата фирма со Фрчкоски целосно ја менува природата на случајот. Ова не е повеќе приказна за лична слабост и издавство од другар, туку потенцијално за злоупотреба на деловни односи за политички цели.
Фрчкоски не може да се ограничи на признавање лична грешка кога постојат индиции дека неговиот деловен партнер можеби бил инструментализиран за негова компромитација. Јавноста заслужува да знае дали станува збор за внатрешен конфликт во фирмата, за притисок од надворешни сили, или за нешто уште покомплексно.
Вистинската храброст би била Фрчкоски да ги открие сите околности на оваа деловна врска и да помогне во расветлувањето на вистинските мотиви зад фотографирањето и објавувањето. Само така може да се утврди дали станува збор за лична издавство или за поширока манипулација во која тој е исто така жртва.
Кога деловниот партнер станува фотограф на компромитирачки материјал, прашањето не е повеќе само лично – тоа станува работно, етичко и можеби дури и кривично.
Сашо ДЕНЕСОВСКИ
