Сè повеќе постари луѓе редовно користат канабис – честопати за ублажување на некои заболувања. Генерално недостасуваат јасни медицински податоци, но и покрај ова, постарите луѓе сè повеќе ја тестираат неговата ефикасност сами.
Улрих Енерт работел напорно целиот свој живот. Тој бил мајстор столар, а дома сака да помага во градината – кога неговото тело му дозволува. Поради работата, има проблеми со колковите и грбот. Долго време користел апчиња за ублажување на болката, но тие навистина не му помогнале. „Потоа мојот син ми рече да пробам канабис.“
Не му требало многу убедување. „Кога имате таква болка, пробајте ја.“
Резултатот го изненадил. „Мускулите се опуштаат, јасно можете да ја почувствувате. А потоа болката се смирува, сè додека целосно не исчезне. Прекрасно е. Повторно можете да се движите нормално, да работите во градината и да ја работите целата работа.“
Зошто многу луѓе одлучуваат да се самолекуваат со канабис
Енерт нема рецепт за медицинска терапија со канабис. Ќе му биде тешко да го добие. Бидејќи, пред специјалист да може да препише канабис, мора да се исцрпат сите други лекови и опции – како што вели Лилит Флетер. Флетер е анестезиолог во Универзитетската болница во Хале, експерт за терапија на болка и со години лекува пациенти со канабис и лекови базирани на канабис, како што е дронабинол, објавува Дојче Веле.
Доколку верува дека употребата на такви лекови е оправдана, мора темелно да му објасни на друштвото за здравствено осигурување дека болеста е навистина сериозна, колку е силна и колку долго болката влијае на неговиот квалитет на живот и какви медицински мерки се преземени претходно.
Причината за толку строги правила е тоа што сè уште има многу малку клинички испитувања и податоци од голем обем за ефектите и ризиците од канабисот. Употребата на канабис во медицината е законски дозволена во Германија од 2017 година, но за многу апликации сè уште недостасуваат истражувања што ги споредуваат терапиите со канабис со веќе одобрените третмани. Ваквите детални истражувања честопати траат со години.
Канабисот како лек – што покажуваат податоците од Германија
Германскиот федерален институт за лекови и медицински помагала (BfArM) ги објави резултатите од дополнителната студија за спроведувањето на законот во 2022 година. Сепак, студијата првенствено собира набљудувања и во многу аспекти е само збирка индикации без тврдења дека се комплетни. Вклучени се вкупно 16.809 случаи – што не е многу со оглед на тоа што податоците се собирани во текот на пет години.
Од една страна, имаше голем интерес, особено кај постарите пациенти. Просечната возраст беше 57 години. Повеќе од три четвртини (76,4 проценти) користеле канабис за лекување на хронична болка, како и мускулна вкочанетост, анорексија и гадење. 14,5 проценти од пациентите страдале од рак, а 5,9 проценти од мултиплекс склероза.
Активните супстанции THC и CBD им помагаат на многумина, но не на сите. Речиси една третина од пациентите го прекинале третманот во рок од една година, во 38,5 проценти од случаите поради недостаток на ефект. „Канабисот не е чудотворен лек, тоа го гледам многу често во мојата клиника“, заклучува д-р Лилит Флетер.
И покрај ризиците – бројот на постари лица меѓу корисниците на канабис се зголемува
Постојат индикации дека канабисот има одредени предности во однос на другите дроги. Ризикот од тешка зависност е веројатно значително помал отколку со опиоиди како што е морфинот. А фатално предозирање со канабис исто така не е можно. THC и CBD веројатно се помалку штетни за црниот дроб од многу други лекови против болки. Сепак, постојат ризици, бидејќи THC – особено во високи дози – има психоактивен ефект.
Нова студија од Соединетите Американски Држави затоа предупредува дека употребата на канабис може да биде ризична и за постарите лица. Таму, процентот на луѓе над 65 години кои користат канабис постојано се зголемува од година во година, според податоците од Националното истражување за употреба на дроги и здравје. Додека во 2021 година, 4,8 проценти од постарите лица изјавиле дека користеле канабис во претходниот месец, во 2023 година оваа бројка веќе се искачила на седум проценти. Повеќето од нив страдале од хронични заболувања – срцеви заболувања, дијабетес, висок крвен притисок, рак или респираторни проблеми.
Злоупотреба на приватни рецепти за медицински канабис
Во април 2024 година, тогашната коалиција на германските социјалдемократи, Зелените и либералите делумно го легализираше канабисот. Иако отворената продажба во продавниците не е дозволена, на лекарите сега им е дозволено да издаваат приватни рецепти, што им овозможува на пациентите да купуваат медицински канабис на свој трошок. Оттогаш, BfArM забележа нагло зголемување на увозот. Во втората половина на 2024 година, во Германија беа увезени повеќе од 50 тони медицински канабис, а во првиот квартал од 2025 година, овие количини дополнително се зголемија.
Германската федерална министерка за здравство, Нина Варкен (CDU), се сомнева дека оваа можност првенствено ја користат рекреативните корисници, кои лесно можат да добијат приватни рецепти, а со тоа и медицински канабис преку телемедицински прегледи. Научникот Јакоб Мантеј од Универзитетот во Хамбург вели дека ова не го изненадува.
