Тајните мисии со беспилотни летала од Јужна Кореја во срцето на севернокорејската престолнина биле дел од планот на поранешниот јужнокорејски претседател да го потресе Ким Џонг Ун, тврдат јужнокорејските обвинители, откривајќи нови детали за заговорот. Се вели дека поранешниот јужнокорејски претседател го смислил заговорот пред неуспешниот обид за прогласување воена состојба.
Јужнокорејските обвинители тврдат дека поранешниот претседател Јун Сук-џеол, со помош на двајца други високи функционери од одбраната, смислил таен план да ја провоцира Северна Кореја со испраќање беспилотни летала во срцето на Пјонгјанг. Провокациите, велат тие, имале за цел да предизвикаат воен одговор од Ким Џонг Ун, што би го оправдало воведувањето вонредна состојба во земјата.
Новите детали за наводниот заговор што му претходел на неуспешниот обид за прогласување вонредна состојба минатиот декември се базираат на белешки пронајдени во телефонот на висок функционер од одбраната, објавува CNN.
Обвинителите објавија докази во понеделник кои се чини дека ги поддржуваат претходните тврдења на Северна Кореја дека Јужна Кореја испратила невидливи беспилотни летала за да фрлаат летоци против режимот над севернокорејската територија во октомври. Летовите ги ескалираа тензиите на Корејскиот Полуостров и предизвикаа редок и жесток одговор од Ким Џонг Ун.
Северна Кореја објави прекин на сите патни и железнички врски со својот јужен сосед, ја блокираше јужната граница и ја зацврсти областа од своја страна. Неколку недели подоцна, Јун Сук прогласи воена состојба, тврдејќи дека мора да ја заштити либералната Јужна Кореја од „севернокорејските комунистички сили“. Уредбата беше поништена за неколку часа кога јужнокорејските пратеници ги турнаа војниците да гласаат против неа, што беше првиот чекор во политичката пресметка со Џун што сега се одвива на суд.
Џун Сук Џеол
Новото обвинение, поднесено во понеделник, дополнително ја комплицира правната позиција на Џун, вклучително и неговото судење за наводен обид за бунт. Џун негира дека наредил летови со беспилотни летала за да ја провоцира Северна Кореја и се обидел да организира бунт. Тој исто така негира обид за државен удар со прогласување воена состојба.
Еден од неговите адвокати, Џу Џонг-хва, го нарече обвинението „еднострано гонење“ кое „освен што е апсурдно, ги занемарува и основните принципи на правната логика“.
Портпаролката на обвинителите, Парк Џи-Џоуг, изјави дека обвинителите се „згрозени“ од откритието. Во понеделник, тие објавија белешки за кои велат дека ги поддржуваат нивните тврдења.
Дронови над резиденцијата на Ким
Обвинувањата датираат од минатиот октомври, кога севернокорејските државни медиуми објавија повреди на воздушниот простор на Пјонгјанг. Корејската централна новинска агенција (KCNA) објави фотографии од дрон заглавен во дрво и снимки од дрон за кој се тврди дека лета ниско над резиденцијата на севернокорејскиот лидер.
Севернокорејските аналитичари го идентификуваа како јужнокорејски воен авион.
Пензионираниот генерал Ким Бјунг-џу, сега пратеник на владејачката Демократска партија, во јули за CNN изјави дека добил детали за летовите од информатори во единицата за операции со беспилотни летала на Јужна Кореја. Според него, летовите се случиле најмалку три пати во октомври и ноември 2024 година. „Се верува дека целта на испраќањето беспилотни летала во срцето на Северна Кореја и фрлањето летоци со критики кон Ким Џонг Ун била да се испровоцира воен одговор од Северна Кореја“, рече јужнокорејскиот пратеник.
„Беше како да им се држи нож на грлото“, додаде тој, заклучувајќи дека тоа би значело војна со северниот сосед. Сестрата на Ким, Ким Јо Џонг, подоцна ги осуди упадите во воздушниот простор на Северна Кореја и предупреди на „сериозни последици“.
Ким Џонг Ун
По неуспешниот обид за прогласување воена состојба, јужнокорејските пратеници од сега владејачката Демократска партија побараа истрага за наводите дека поранешниот претседател се обидел да предизвика криза во националната безбедност.
По преземањето на власта, тие донесоа закон за назначување независен обвинител, кој во понеделник откри белешки кои наводно докажуваат тајни разговори за плановите на Џун да ја провоцира Северна Кореја.
Шокантна содржина на белешките
Белешките пронајдени на телефонот на поранешниот шеф на контраразузнавањето, Џо Ин-хјеонг, велат обвинителите, содржат референци за создавање „нестабилна ситуација“.
„Мораме да пронајдеме и искористиме можност што се случува еднаш во животот и може да донесе краткорочни ефекти. За да го постигнеме ова, мора да создадеме нестабилна ситуација или да искористиме можност што веќе се појавила“, пишува во една од белешките, со датум од 18 октомври минатата година.
Во друга белешка се споменува „насочување кон места каде што Северна Кореја може да го изгуби угледот до тој степен што чувствува дека не е
нема друг избор освен да одговори“, наведувајќи го главниот град, нуклеарните постројки и резиденциите на Ким во Самџион и Вонсан како можни локации.
Во меморандумот, датиран од 5 ноември, се додава: „дејството на непријателот мора да дојде прво… Мора да има воена состојба… Создадете услови на непријателот… Мора да почекаме одлучувачка можност“.
Јужнокорејска војска
Претставникот Ким Бјунг-ју, пензиониран генерал, рече дека е изненаден што севернокорејскиот лидер не наредил одмазднички мерки по наводното појавување на јужнокорејски беспилотни летала над главниот град.
„Од денешна перспектива, беше вистинско задоволство за Јужна Кореја што Северот не одлучи за воена провокација и остана само на реторички закани“, рече тој. „Доколку Северот одлучи за воен одговор под тие услови, тоа можеше да ескалира во локализиран конфликт“.
Тој рече дека Ким можеби се воздржал од преземајќи мерки бидејќи Северна Кореја испраќаше повеќе од 10.000 војници во Русија во тоа време како борбена сила во војната против Украина.
„Веројатно е дека Северна Кореја не можеше да одржува два фронта истовремено, бидејќи тоа би предизвикало значителен јаз во борбениот потенцијал.“
Разочаран лидер
Џун и неговите поранешни одбранбени службеници се обвинети за оштетување на интересите на државата, помагање на непријателот и злоупотреба на моќ. Сите тројца веќе се соочуваат со судење по обвинение за бунт поврзан со прогласувањето воена состојба.
Војската на Јужна Кореја сè уште не одговорила на истрагата или обвинението поради тековните судски постапки. Си-Ен-Ен контактираше со адвокатите на обвинетите офицери, а локалните медиуми објавија дека еден од нив рекол дека длабоко жали што не ја оспорил наредбата на Џун.
Џун, убеден конзервативец, отсекогаш се залагал за цврст став кон Северна Кореја Кореја. По тесната победа на претседателските избори во 2022 година, неговата партија никогаш немала мнозинство во парламентот и се борела да ја спроведе својата законодавна агенда, што е извор на постојано незадоволство од неговата влада – кое избувна кон крајот на минатата година.
По овие наводни провокации, Џун прогласи вонредна состојба во доцноноќното телевизиско обраќање на 3 декември 2024 година, велејќи дека во опозицијата има „антидржавни сили“ кои се наклонети кон Северна Кореја.
Џун Сук Џеол, протест, Јужна Кореја, Сеул
Она што следеше беа хаотични сцени емитувани во живо: Вооружени војници се спуштија врз зградата на парламентот од хеликоптери и се обидоа да упаднат во салата. Шокираните и огорчени граѓани и персоналот на парламентот ги барикадираа влезовите и се обидоа да ги спречат војниците – сè се емитуваше во живо на телевизија.
Иако пратениците успеаја да го пробијат воениот кордон и да гласаат за укинување на наредбата, постапките на Џун предизвикаа масовни протести, правни предизвици и на крајот негов импичмент.
Аналитичарите предупредуваат дека испраќањето беспилотни летала во Северна Кореја може да се смета за воен чин што може да предизвика воен одговор, па дури и војна. Корејскиот полуостров е поделен уште од бруталната војна меѓу Северна и Јужна Кореја во 1953 година, која заврши само со примирје, а не со мировен договор. Односите меѓу двете земји се напнати отсекогаш оттогаш.
„Знаеме дека Северна Кореја постојано го крши прекинот на огнот, но не е политички одговорна за тоа“, рече Виктор Ча, директор за Кореја во Центарот за стратешки и меѓународни студии (CSIS). „Во демократија како Јужна Кореја, ваквите постапки бараат политичка одговорност“, заклучи тој.
