Вирус Ханта – симптоми и опасности: присутен во Босна и Херцеговина од 1952 година
Во Сараевскиот кантон е прогласена епидемија на лептоспироза. Експертите предупредуваат дека оваа заразна болест воопшто не е опасна во споредба со другите вируси што ги пренесуваат глодарите, а кои се присутни во Сараевскиот кантон, но и низ цела Босна и Херцеговина. Еден од нив е вирусот Ханта.
„Хантавирусот е вирус што го носат околу 10% од глодарите во урбаните средини каде што имаме и ѓубре итн. Значи, 10% од тие глодари го носат хантавирусот. Хантавирусот се пренесува преку воздух, многу е поопасен“, предупреди Сенија Селимовиќ, експерт за зоонози, во Ново дан.
Селимовиќ, исто така, презентираше пресметка за тоа колку глодари теоретски има во Сараево, а податоците се загрижувачки.
„Во урбаните средини, според правилата на Светската здравствена организација, бројот на глодари не треба да надминува 20 до 30 глодари на хектар. Ако дератизацијата е успешна и редовна, ако функционира собирањето на ѓубрето итн., тогаш 20 до 30 глодари на хектар. Во Сараево имаме површина од околу 140-150 км2 урбан простор. Ако дератизацијата не е спроведена две години, дури ни делумно, можеме да го пресметаме бројот на глодари. Во овој случај, тоа треба да значи 1,5 до 2 милиони глодари во урбаната област на Сараево“, изјави таа. 👉 Повеќе детали
Што е хантавирус?
Хантавирусот е група на вируси кои се пренесуваат од глодари на луѓе, најчесто преку вдишување на аеросоли контаминирани со секрети од заразени глодари (урина, измет и плунка). Во Европа, вклучувајќи ја и Босна и Херцеговина, најчестите вируси се вирусот Пуумала (PUUV) и вирусот Добрава-Белград (DOBV), кои можат да предизвикаат хеморагична треска со бубрежен синдром (HFRS), според Европскиот центар за превенција и контрола на болести.
Симптоми и третман на хантавирус
Првичните симптоми вклучуваат висока температура, главоболка, болки во грбот и стомакот, гадење и повраќање. Во подоцнежните фази, може да се појави намалено мокрење, низок крвен притисок, откажување на бубрезите и крварење, според медицинскиот портал MSD.
Не постои специфичен антивирусен лек за хантавирусни инфекции. Третманот е главно симптоматски и вклучува одржување на рамнотежата на течностите и електролитите, контрола на крвниот притисок и, во потешки случаи, дијализа.
Пренесување на вирус
Вирусот се пренесува преку вдишување на аеросоли контаминирани со екскрети на заразени глодари (на пр. урина, фецес) и преку директен контакт со екскрети на глодари или преку каснување од глодар.
Вирус Ханта во БиХ
Босна и Херцеговина е препознаена како ендемско подрачје за хантавирусни инфекции, со документирани епидемии и спорадични случаи во текот на изминатите децении. Одделот за епидемиологија и инфекции на Универзитетот во Кембриџ, исто така, пишуваше за ова. Во анализата се наведува дека хантавирусот е присутен во БиХ повеќе од 60 години, како и во други делови од Европа.
Серотипови на хантавирус присутни во Босна и Херцеговина
Во БиХ се идентификувани најмалку три различни серотипови на хантавирус кои предизвикуваат хеморагична треска со бубрежен синдром (HGFRS).
Вирус Пуумала (PUUV): најчестиот серотип, предизвикува поблаги форми на болеста. Добрава-Белградски вирус (DOBV): поврзан со потешки клинички манифестации и повисока стапка на смртност. Неидентификувани серотипови: присутни во значителен процент од случаите, што укажува на потреба од понатамошни истражувања.
Хантавирусните инфекции во БиХ може да се движат од асимптоматски до тешки форми на болеста со можен фатален исход.
DOBV е поврзан со потешко оштетување на бубрезите и повисока стапка на смртност (3–12%), додека PUUV обично предизвикува поблаги форми на болеста со помала смртност (0,1–0,4%), според една студија од 2010 година.
Покрај овие, во светот имало и случаи на антивирусен пулмонален синдром, кој е најчест во Америка. Може да предизвика сериозна респираторна инсуфициенција, а стапката на смртност е помеѓу 35 и 50%.
Први случаи на хантавирус
Вирусот Ханта за прв пат е регистриран во Скандинавија, а првиот случај надвор од оваа област е пронајден во Босна и Херцеговина во 1952 година во воен логор во Фојница. За време на војната во БиХ, имало повеќе од 300 пациенти, претежно војници, кои биле хоспитализирани.
Превенција
Со оглед на ендемската природа на хантавирусните инфекции во БиХ, се препорачува: Избегнување контакт со глодари и нивните екскрети.
Одржување на хигиената во домаќинствата, особено во руралните средини.
Употреба на заштитна опрема при чистење на потенцијално контаминирани области.
Едукација на ризичните групи за начините на пренесување и превенција на инфекција.
Според ECDC, посебни ризични групи се земјоделците и шумарските работници, како и луѓето кои живеат или работат во рурални и шумски подрачја.
Сè за епидемијата на лептоспироза во Канзас.
