Во понеделник, веб-страницата на Европскиот систем за брзо предупредување за храна (RASFF) објави дека вирусот на хепатитис А е пронајден во замрзнато овошје увезено од Србија во Германија.
Производот за кој станува збор се замрзнати мешани бобинки, а консумирањето на овој производ би претставувало сериозен ризик за здравјето на луѓето, забележува веб-страницата на RASFF. Ова не е прв пат бактерии и вируси да се најдат во храна увезена од Србија.
На почетокот на јули, бактериите листерија беа пронајдени во пушен лосос од Србија во Италија, а на почетокот на јуни, Белгија предупреди за форматанат во замрзнати јагоди од Србија.
Што е хепатитис А?
Хепатитисот А (HAV) е акутна, но привремена инфекција на црниот дроб предизвикана од вирусот на хепатитис А, кој припаѓа на семејството Picornaviridae. Симптомите се движат од благи (замор, гадење, болки во стомакот) до потешки (жолтица, темна урина) и обично се појавуваат 2-6 недели по изложеноста.
Период на инкубација: 15–50 дена (просечно 28 дена)
Времетраење на симптомите: обично до осум недели, но во некои случаи може да трае до шест месеци
Хронична форма: не се развива, вирусот не перзистира трајно
Како се пренесува хепатитис А?
Примарниот начин на пренесување е фекално-орален пат: внесување храна или вода контаминирана со измет од заразено лице, што вклучува:
Консумирање на сурова или недоволно зготвена храна – како што се овошје или зеленчук
Близок контакт со заразено лице (семејство, деца во градинка, сексуален контакт)
Вирусот е исклучително отпорен – преживува со денови на храната и подолго на умерено ниски температури, како што се замрзнатите производи.
Зошто хепатитисот А е поврзан со овошје?
Постојат бројни документирани случаи на хепатитис А што предизвикува повеќекратни инфекции поврзани со увезено овошје.
Меѓу 65 пациенти во Германија (2018–2020), истиот сој на вирусот е идентификуван во замрзнати јагоди од други земји од ЕУ, објавува Food Safety News.
Слична ситуација се случи и во Нов Зеланд, каде што 21 случај беа поврзани со увезени замрзнати бобинки.
Вирусот може да контаминира овошје на полињата (контаминирана вода или нехигиенски работници) и да преживее замрзнување.
Типични знаци на хепатитис А вклучуваат:
Замор, губење на апетит, гадење, повраќање
Абдоминална болка, дијареја
Жолтица (жолта кожа/очи), темна урина
Кај возрасните, симптомите се почести и поизразени, додека децата често поминуваат без очигледни симптоми
Дијагнозата
Се утврдува преку лабораториски тестови:
IgM антитела се појавуваат во акутната фаза – индикатор за нова инфекција
Зголемените ензими на црниот дроб (на пр. ALT) потврдуваат оштетување на црниот дроб
Третман
Не постои специфичен антивирусен лек. Третманот е симптоматски и поддржувачки:
Одмор, хидратација, балансирана исхрана, избегнување алкохол и масна храна
Лекови за ублажување на симптомите под медицински надзор
Повеќето луѓе се опоравуваат во рок од неколку недели до два месеци, иако 10–15% од луѓето имаат рецидив на симптомите во рок од 6 месеци, според „Здравје“
Во ретки случаи, кај постари лица или лица со веќе оштетен црн дроб, може да се појави акутна црнодробна инсуфициенција
Превенција
Вакцинација – силна и долготрајна заштита (повеќе од 95% – времетраење повеќе од 10 години)
Имунизацијата по изложеноста е ефикасна до две недели по изложеноста
Хигиена – темелно миење на рацете, како и сурово овошје и зеленчук
Соодветна подготовка на храна – готвење на температура повисока од 85 °C бидејќи тоа го уништува вирусот
Хепатитисот А е акутна болест на црниот дроб со висока стапка на излекување, но потенцијално сериозни симптоми. Доколку се сомневате на инфекција, посетете лекар – раната дијагноза и поддршка го забрзуваат закрепнувањето и спречуваат компликации.
