Русија ги засили нападите врз енергетската и гасната инфраструктура на Украина во последните денови, во кампања што потсетува на најлошите зимски удари во изминатите години. За само неколку дена, десетици електрани низ целата земја беа погодени, оставајќи милиони без електрична енергија, вода и греење – бидејќи температурите штотуку почнуваат да паѓаат.
Украина вчера воведе итни прекини на електричната енергија во речиси сите региони. Националниот оператор Укренерго соопшти дека далноводите и трафостаниците се оштетени и дека се потребни ограничувања на потрошувачката за стабилизирање на системот. Најголемиот приватен производител и дистрибутер ДТЕК соопшти дека ја вратил електричната енергија на речиси два милиони корисници за само неколку дена, главно во регионите Киев, Одеса и Дњепропетровск.
Во главниот град, прекините на електричната енергија предизвикаа и пад на притисокот на водата, додека делови од метрото работеа на резервна енергија. Во неколку региони, вклучувајќи ги регионите Суми и Черкаси, властите воведоа ротациони прекини и ги повикаа граѓаните да штедат енергија.
Зеленски: „Путин се обидува да предизвика хаос пред зимата“
Украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека Русија го користи студот како оружје.
„Тие немаат што да покажат на бојното поле, па затоа се обидуваат да го уништат нашиот енергетски сектор. Нивната цел е да сеат хаос и страв пред зимата“, рече тој. Додаде дека руските сили лансирале повеќе од 150 беспилотни летала и десетици ракети за само неколку дена, насочени кон електрани, трафостаници и гасни постројки.
Министерот за енергетика Герман Галушченко рече дека нападите оваа недела ги погодиле и постројките на државната компанија Нафтогаз и неколку термоцентрали во централна Украина. „Нивната цел е да ги исцрпат нашите залихи на гас и да нè принудат да увезуваме среде зима“, рече тој.
Повторување на бруталната тактика
Според проценките на воените и енергетските аналитичари објавени од Ројтерс и Блумберг, Русија ја повторува бруталната тактика што ја користеше во минатите зими – систематски напаѓајќи ги електроенергетските и гасните постројки за да ја намали отпорноста на Украина и да го ослаби моралот на населението.
Целта не е моментално затемнување, туку долгорочно осиромашување преку постојани поправки, преоптоварувања и недостиг на делови.
Нападите се темпирани да се совпаднат со промената на сезоната: како што температурите паѓаат, секоја штета има поголемо влијание, а работата на мрежата се забавува. Аналитичарите предупредуваат дека Москва ја користи тактиката на „заситување на одбраната“ – користејќи масивни бранови дронови и ракети за да ги истроши украинските ракети за воздушна одбрана, а потоа прецизно таргетирајќи ги клучните точки на пренос.
Масовните напади на 10 и 11 октомври отворија нов циклус
Првиот голем бран од оваа есен се случи на 10 и 11 октомври, кога Русија изврши комбиниран напад со стотици дронови и ракети. Украинската воздушна одбрана собори повеќе од 400 дронови, но штетата беше голема. Повеќе од еден милион домови и бизниси останаа без електрична енергија, а транспортот и снабдувањето со вода беа привремено прекинати во Киев и околните региони.
Зеленски во тоа време рече дека Русија ги темпирала нападите да се совпаднат со период на лоши временски услови, кога ефикасноста на воздушната одбрана паѓа за 20 до 30 проценти. „Тие напаѓаат во време кога одбраната е најслаба – ова не е случајност, туку планирана тактика“, рече тој.
Гасниот сектор е исто така погоден
Покрај електраните, во последните недели беа погодени и гасните полиња и складиштата во регионите Харков и Полтава. Украинските власти предупредија дека штетата може да влијае на стабилноста на греењето во наредните месеци. Владата најави зголемување на увозот на енергија и преговори за дополнителни количини на течен природен гас (LNG) и опрема за компресорски станици.
Украина возвраќа со напади врз руски рафинерии
Во исто време, Украина ги продолжува своите напади со беспилотни летала на долг дострел врз руските рафинерии и складишта за гориво. Овие напади, според западните проценки, привремено оневозможија околу 40 проценти од капацитетот за рафинирање на нафта во Русија и предизвикаа недостиг на гориво во делови од земјата. „Ако сакаат да замрзнеме, ќе им ги изгасиме светлата“, изјави украински функционер за Ројтерс.
Уште една тешка зима за Украина, но без откажување
Претседателката на Европската банка за обнова и развој, Одил Рено-Басо, предупреди дека Украина ја очекува „екстремно тешка зима“, но исто така ја пофали брзината на закрепнување и отпорноста на украинскиот енергетски систем.
Во Киев и другите градови, тимовите за рехабилитација работат дење и ноќе, а Зеленски рече дека Украина нема да попушти.
„Путин сака да замрзнеме и да се откажеме, но тоа нема да функционира. Имаме електрична енергија, имаме одбрана и имаме волја да преживееме“, рече тој.
