Германските одбранбени компании, соочени со потребата од зголемување на капацитетот поради очекуваниот пораст на воените трошоци во Европа, се свртуваат кон автомобилската индустрија која се бори – што може да и помогне на најголемата европска економија да закрепне по две години стагнација.
Додека производителите на тенкови, радари и оружје се обидуваат да го зголемат производството за да може Европа да преземе поголема одговорност за сопствената безбедност под притисок на САД, германскиот автомобилски сектор поминува низ криза. Производителите на автомобили ги намалуваат работните места и ги затвораат погоните поради падот на побарувачката и бавната транзиција кон електрични возила.
Пренасочување на индустријата
Рајнметал, водечкиот европски производител на муниција, минатата недела објави дека ќе пренасочи две фабрики кои моментално произведуваат автомобилски делови за производство на воена опрема. Производителот на радарски системи Hensoldt е во преговори за преземање на околу 200 работници од автомобилските гиганти Bosch и Continental.
„Ги користиме тешкотиите во автомобилската индустрија“, рече извршниот директор на Хенсолт, Оливер Доер, навестувајќи дека дополнителните инвестиции би можеле да го удвојат годишното производство на радарот TRML-4D, клучот за одбраната на Украина од Русија, од сегашните 12 на меѓу 25 и 30 системи годишно.
Зголемување на воените трошоци
На вонредниот самит во Лондон во неделата, европските лидери се согласија дека мора да ги зголемат трошоците за одбрана. Средбата уследи по јавен судир меѓу претседателот Доналд Трамп и Володимир Зеленски, што фрли сомнеж за идната американска поддршка за Украина.
Европските лидери во четврток ќе разговараат за предлогот да се соберат 800 милијарди евра за вооружување, вклучително и 150 милијарди евра заедничко задолжување. Во Германија, партиите кои преговараат за формирање нова влада предложија формирање фонд од 500 милијарди евра за инфраструктурни проекти и ревидирање на фискалните правила за значително зголемување на воените трошоци.
Овие најави придонесоа акциите на германските одбранбени компании, вклучувајќи ги Рајнметал, Тисенкруп, Хенсолд и Ренк, да пораснат од 3,4% на 8,3% во средата.
Економски импулс преку воено производство
Преминот кон военото производство може да и помогне на германската економија, која се бори со високите трошоци за енергија, бирократијата и силната конкуренција од странство. Според Килскиот институт за светска економија (IfW Kiel), зголемувањето на воените трошоци на ЕУ од сегашните 2% на 3,5% од БДП може да го зголеми вкупниот европски БДП за 0,9 до 1,5% годишно.
„Искуството на американската економија покажува дека таквите воени инвестиции можат да донесат значителни придобивки во продуктивноста, технолошки иновации и пошироки економски ефекти“, рече економистот на IfW Kiel, Јоханес Биндер.
Според проценките на Институтот EY, зголемувањето на воените трошоци на 3% од БДП во Германија ќе ги удвои годишните инвестиции на 25,5 милијарди евра, ќе создаде 245.000 нови работни места и ќе поттикне економска активност во вредност од речиси 42 милијарди евра годишно.
Германската одбранбена индустрија вработила 387.000 луѓе во 2022 година – половина од бројот на автомобилската индустрија, чиј приход тогаш изнесувал 506 милијарди евра, додека одбранбениот сектор генерирал 47 милијарди евра.
„Мораме да ја гледаме индустријата за апликации како двигател на германската економија“, нагласи Доер од Хенсолд.
Искористување на вишокот капацитет во автомобилската индустрија
Автомобилските компании веќе бараат начини да се прилагодат на овој тренд. Добавувачот на автоделови ZF Friedrichshafen, кој е во процес на реструктуирање и размислува за затворање на германските погони, е во преговори со одбранбените фирми за можни трансфери на работници.
Производителот на тенкови менувачи Ренк, кој беше во сопственост на Фолксваген до 2020 година, се повеќе се фокусира на одбранбениот сектор, додека германско-францускиот воен производител KNDS планира да ги произведува тенковите Леопард 2 и борбеното возило Пума во поранешна фабрика за трамвај што ја купи од француска Алстом.
Сепак, аналитичарите на Дојче банк предупредуваат дека зголемените воени трошоци на ЕУ може да донесат помали придобивки за локалните фирми од очекуваното, поради фрагментацијата на европската одбранбена индустрија во споредба со американската.
Во извештајот за европската конкурентност, поранешниот претседател на Европската централна банка, Марио Драги, истакна дека речиси 80% од европските воени набавки меѓу средината на 2022 и средината на 2023 година отишле надвор од ЕУ, дополнително нагласувајќи ги предизвиците со кои се соочува домашната индустрија, пренесува Ројтерс.
