Иако точната причина за тоа што бројот на дијагнози на рак кај луѓе под 50 години се зголемува, е сè уште непозната, ракот на дојка, лимфомот и колоректалниот рак се особено забележливи во оваа возрасна група.
Според д-р Пол Оберштајн, онколог фокусиран на гастроинтестинални карциноми, бројот на случаи на рак на тестисите, бубрезите и панкреасот исто така се зголемува, иако овие карциноми се сè уште ретки во оваа возрасна група.
Некои од најчестите незабележани симптоми што можат да укажуваат на рак кај помладите луѓе според овој онколог вклучуваат:
1. Промени во празнењето на цревата
– Со ракот на дебелото црево, особено не загрижуваат промените во начинот на празнење на цревата – вели тој, додавајќи дека столицата што изгледа различно, е потемна, поретка од вообичаеното или содржи крв, се типични знаци што бараат преглед.
На глобално ниво, сме сведоци на значително зголемување на случаите на колоректален рак, а се верува дека промените во исхраната и околината се можни предизвикувачи. Сепак, причината сè уште не е целосно разбрана.
2. Ненамерно губење на тежина
Луѓето со рак може ненамерно да губат тежина, да се чувствуваат сити по само неколку залаци, да имаат ниско ниво на енергија или да имаат промени во нивните навики на спиење.
Овие симптоми се многу општи и не мора да значат рак, но тие често се првиот знак дека нешто не е во ред. Најважниот симптом меѓу нив е необјаснетото губење на тежина. Ако губите тежина без причина или сте го изгубиле апетитот, задолжително консултирајте се со лекар.
3. Грутки и неправилности
Ракот на дојка е уште една честа форма на рак кај луѓето под 50 години. Често се забележува грутка, промена на бојата на кожата или исцедок од градите.
Ракот на тестисите, иако редок, е почест и кај помладата популација. Ако маж почувствува грутка во тестисот, без оглед на тоа дали боли или не, треба да побара лекарска помош.
4. Промени на кожата
Меланомот и другите форми на рак на кожата прво може да се појават како промена на кожата. Секоја нова промена или измена на постоечката промена бара преглед.
5. Невообичаени крварења
Крвта во столицата не е единствениот знак. Крвта во урината може да укажува на проблем со мочниот меур или бубрезите.
Вагиналното крварење или крварењето по сексуален однос може да биде знак за рак на грлото на матката или ендометриумот. Сепак, добрата вест е дека инциденцата на рак на грлото на матката се намалува кај помладите жени, благодарение на редовните прегледи.
6. Ноќно потење и покачена температура
Ноќното потење и необјаснетата треска може да бидат знаци на лимфом или други сериозни состојби. Отечените лимфни јазли, како што се оние под пазувите или на вратот, исто така треба да се сфатат сериозно.
Други симптоми:
Лесно појавување модринки, чести инфекции и замор може да укажуваат на леукемија.
Необјаснети болки, фрактури и непријатност може да бидат знак на сарком.
Промените во видот, главоболките или болките во грбот може да укажуваат на тумори на мозокот или ‘рбетниот мозок.
Губењето тежина, болката во стомакот што се шири кон грбот и пожолтувањето на кожата и темната урина може да бидат знаци на рак на панкреас, што е ретко, но е сè почесто кај помладите луѓе.
Како да се намали ризикот од рак?
Многу може да се направи со превенција, вели онкологот Оберштајн:
Јадете поздраво
Престанете да пушите
Движете се повеќе
Обрнете внимание на симптомите
Правете редовни превентивни прегледи
Иако зборувањето за рак може да биде застрашувачко, добрата вест е дека имаме многу алатки за превенција и рано откривање.
Секоја жена треба да го направи својот прв мамографски преглед на дојките помеѓу 38 и 40 години, а доколку постои сомневање за малигна промена во дојката, тогаш дури и порано.
Според препораките на Европската комисија, лицата со просечен ризик, без знаци на болеста и помеѓу 50 и 74 години, како дел од раното откривање на рак на дебело црево, треба да се подложат на тестирање за невидлива (окултна) крв во столицата.
Мажите треба да размислат за тестирање за рак на простата, особено ако има семејна историја. Во случаи на семејна историја, може да се препорача и тестирање за рак на тироидната жлезда.
