Според нова анализа од 60 водечки експерти за клима, човештвото има само две години пред да го исцрпи преостанатиот „јаглероден буџет“ за да го одржи глобалното затоплување под 1,5°C, целта поставена со меѓународните климатски договори.
Во 2024 година, емисиите на CO₂ достигнаа рекордно високо ниво. Доколку продолжи сегашното темпо, преостанатиот буџет од 80 милијарди тони CO₂ ќе биде исцрпен до 2026 година. Научниците велат дека пробивањето на таа граница би предизвикало зголемување на екстремните временски настани, кои веќе влијаат на заедниците низ целиот свет.
„Преостанатиот јаглероден буџет брзо исчезнува, а главната причина е неуспехот да се намалат емисиите на CO2“, рече проф. Јоери Рогељ од Империјал колеџ во Лондон. „Постои многу голема веројатност дека ќе надминеме 1,5°C и ќе одиме подалеку.“
Иако технологиите како што се сончевата и ветерната енергија напреднаа, растечката побарувачка за енергија продолжува да го поттикнува користењето на фосилни горива, дополнително влошувајќи ги климатските промени. Во 2024 година е забележана највисока просечна годишна температура, точно 1,5°C над прединдустриските нивоа.
Морето апсорбира околу 90% од вишокот топлина предизвикана од стакленички гасови, што доведува до негово ширење и забрзано топење на глечерите. Нивото на морето сега се зголемува со брзина од 4 мм годишно, двојно побрзо отколку пред една деценија. Научниците предупредуваат дека затоплувањето над 1,5°C ќе предизвика „катастрофални внатрешни миграции“ поради крајбрежните поплави.
Студијата, објавена во списанието „Earth System Science Data“, покажува дека енергетскиот дисбаланс на планетата, вишокот топлина што е заробена, се зголемил за 25% во изминатата деценија.
„Не само што работите одат во погрешна насока, туку гледаме невидени промени и забрзување на затоплувањето и зголемувањето на нивото на морето“, предупреди проф. Пирс Форстер од Универзитетот во Лидс.
И покрај обновените ветувања на самитот на ОН за климата COP28, сè уште нема знаци дека светот се оддалечува од фосилните горива. Експертите повикуваат на донесување сериозни мерки оваа година, на претстојниот самит COP30 во ноември, пишува Гардијан.
