15 години континуитет на градежна мафија: Од ДУИ до ВЛЕН, истите лица, исти методи,
Охрид 17 јули 2025
“За дивоградбите никој нема да биде заштитен”, изјави премиерот Христијан Мицкоски на Канал 5 ТВ. Изјавата која требаше да покаже решителност на новата влaст звучи импресивно, но колку се тие усогласени со македонската реалност каде што дивоградбите се дел од добро воспоставен систем на политичко-економски релации?
Законот наспроти реалноста
Дивоградбата е казнено дело според Кривичниот законик на РСМ – тоа е неспорно. Но како што вели народната, “хартијата трпи се”. Реалноста е сосема спротивна од законската рамка, а случајот со дивоградбите во Чаир кој ја потресе коалицијата ВМРО-ДПМНЕ и ВЛЕН е само врвот на санта мразз.
Овој случај не е никаква новост во Македонија. Слични потреси, иако од малку помал политички обем, ги имаше и власта на СДСМ и ДУИ. Проблемот е што дивоградбите во Чаир не се од пред една година – истите имаат 15-годишен континуитет кој покажува дека се работи за добро организиран систем, а не за спонтани прекршувања.
Истите лица, различни партии
Не е во прашање само Висар Ганиу и неговиот ментор Изет Меџити од ВЛЕН. Континуитетот доаѓа од времето кога истите тие беа главни ликови и во ДУИ. Оваа “миграција” на кадри помеѓу партиите покажува дека проблемот не е партиски, туку системски.
Проблемот со дивоградбите далеку надминува само Чаир во Скопје. Гостивар, Тетово, Шар Планина, Маврово, Струга и Охрид се само дел од местата каде што оваа пракса цвета. Особено интересен е случајот со Охрид, каде што кадарот на ДУИ Нефи Усеини и ден денес си тера мајтап со власта, без оглед на тоа која партија се наоѓа на власт.
Правда за сиромашните, иммунитет за елитата
Кој одговарал пред обвинителствата и судовите во Северна Македонија за дивоградба? Одговарал некој сиромав кој изградил плевна во некое село како Куратица, Вапила и слично. Додека тоа се случува, “главните” имаат со што да подмачкаат и обвинители и полицајци и судии.
Формулата е едноставна – за секого по една стамбена единица и сите се “на број”, и “волците” и “овчичките”. Оваа пракса создава систем на взаемна зависност каде што правдата се наплаќа во квадратни метри, а не со применување на законот.
Циклусот на лагите
Така да само лага е дека нешто ќе се руши, нешто ќе се одземе, дека некој ќе одговара. Најмалку ќе одговараат перјаниците на сегашниот ВЛЕН и интегративците кои менуваат дрес по потреба. Историјата покажува дека кога една партија излегува од власт, проблемните личности едноставно мигрираат во следната политичка формација.
“Да живее ВЛЕН, додека не дојде повторно ДУИ” – оваа фраза сосема точно го опишува цикличниот карактер на македонската политика каде што истите лица продолжуваат да „цветаат“ без оглед на партискиот дрес.
Предлог за реална проверка
Нека провери јавното обвинителство колку стамбени единици немаат технички прием, а живеат станари. Кои се сопственици на тие стамбени единици? Оваа едноставна проверка би го објаснила зошто не се применува законската регулатива.
Резултатите од таква проверка би покажале мрежа на врски која се протега низ сите нивоа на македонското општество, од локални функционери до високи државни функционер.
Очекуваниот епилог
Најверојатниот исход од оваа “борба против дивоградбите” ќе биде донесување на нов Закон за легализација на диво изградени објекти. Така, наместо да се казнат сторителите, ќе се легализира престапот. Оваа пракса веќе неколку пати се покажа како “решение” на проблемот.
———————————————————————————————————————————-
Популистичките изјави на премиерот Мицкоски звучат убедливо, но 15-годишниот континуитет на дивоградбите покажува дека проблемот е длабоко вкоренет во македонскиот политички систем. Додека истите лица продолжуваат да мигрираат помеѓу партиите, а правдата се наплаќа со квадратни метри наместо со применување на законот, секоја најава за решавање на проблемот останува само популистичка реторика.
Вистинската промена би значела системско решавање на проблемот, а не селективна правда која погодува само оние кои немаат политичка заштита.
П.С. ОХРИДСКИ ПАРАДОКС: Инспекторот виде дивоградба, пријави “непознат сторител”, а фирмата на Усеини работи под прозорот на обвинителството
Пет години трагање по фантом: ОЈО Охрид “не може” да го најде сторителот кој им е пред очи
Во Охрид имаме случај кој би можел да биде сценарио за црна комедија, кабаре или можеби трагикомедија за состојбата на правосудството во Македонија. Градежниот инспектор, при контрола на дивоградба во центарот на Охрид, од наплив на страв или некој друг мотив, поднел кривична пријава до ОЈО Охрид против – внимавајте сега – “непознат сторител“.
Иронијата е што инспекторот ја затекнал фирмата на Нефи Усеини на самото место на дивоградбата. Име, презиме, фирма, локација – се е познато. Единствено што не е познато е зошто инспекторот одлучил да пријави “непознат сторител” кога сторителот седи пред него.
Уште поабсурдно е што ОЈО Охрид и ден денес трага по овој “непознат сторител” цели пет години, а објектот му е буквално под прозорот на обвинителството.
Можеби требало да организираат потера со кучиња, да вклучат Интерпол, или да објават потерница во медиумите: “Се бара непознат сторител, познат само по име, презиме, фирма и адреса каде што секојдневно работи”.
Оваа приказна совршено го илусrира македонскиот пристап кон борбата против дивоградбите: сè е познато, сè е документирано, но некако, на мистериозен начин, правдата не може да го најде патот до сторителот.
Нашата редакција ќе продолжи да ги следи развоите околу оваа тема и ќе бара конкретни резултати од најавените мерки
К.Д.
