Нова студија открила дека заморот, вознемиреноста и болката се малку познати знаци на мултиплекс склероза (МС) кои можат да се појават 15 години пред попознатите симптоми. Типични симптоми на автоимуната состојба вклучуваат тешкотии при одење, проблеми со видот, вкочанетост и мускулни грчеви.
Најновата анализа ги разгледала медицинските картони на 12.000 луѓе, следејќи ги посетите на лекар во 25-те години пред да се појават симптомите на МС. Тоа е првата студија што отиде толку далеку во клиничката историја на пациентот, пишува Дејли Меил.
Истражувачите откриле постојан пораст на посетите на матични лекари уште 15 години пред да се појават невролошки симптоми. Ова вклучувало зголемување на посетите на лекари за симптоми како што се замор, болка, вртоглавица, вознемиреност и депресија. Посетите на психијатри за проблеми со менталното здравје се зголемиле особено 12 години претходно.
Типични симптоми на мултиплекс склероза вклучуваат тешкотии при одење, проблеми со видот, вкочанетост и мускулни грчеви.
Сепак, истражувачите предупредиле дека не секој што ги има овие симптоми подоцна ќе ја развие болеста. Тие исто така откриле дека посетите на невролози и офталмолози – познати и како очни лекари – поради заматен вид или болка во очите се зголемиле осум до девет години порано.
Потоа забележале зголемување на посетите на оддели за итни случаи и радиолошки одделенија три до пет години порано. Конечно, забележале зголемување на посетите на специјалисти како што се невролози една година порано.
Тешкотии со дишењето и голтањето
Овие модели покажуваат знаци дека „нешто се случува под површината“ пред да се дијагностицира како мултиплекс склероза, вели д-р Марта Руиз-Алгеро, постдокторски соработник на UBC и прв автор на студијата.
Најраните знаци што ги забележале „лесно можат да се помешаат со други состојби“, предупредила д-р Хелен Тремлет, професор по неврологија на Универзитетот на Британска Колумбија.
Тие веруваат дека нивните наоди „драматично ја менуваат временската рамка за појава на овие рани предупредувачки знаци“. И потенцијално се отвора вратата за порано откривање и интервенција, додала д-р Тремлет.
Претходно, други истражувачи идентификувале симптоми кои се појавуваат пет години порано, како што се запек, инфекции на уринарниот тракт и сексуални проблеми.
Посетите на лекари поради депресија се појавуваат 15 години пред дијагнозата на мултиплекс склероза
МС е неизлечива, животно-менувачка состојба која влијае на мозокот и ‘рбетниот мозок, предизвикувајќи исцрпувачки мускулни грчеви, меѓу другите симптоми.
Иако мултиплекс склерозата не предизвикува смрт директно, во напредните фази може да предизвика слабост во мускулите на градите, што доведува до тешкотии при дишењето и голтањето, што може да има компликации кои се опасни по живот.
Луѓето во доцните фази на болеста се исто така исклучително ранливи на потенцијално фатални инфекции. Некои студии покажуваат дека пациентите со мултиплекс склероза имаат до 75 проценти поголема веројатност да умрат порано од оние без болеста.
Повеќето луѓе откриваат дека имаат мултиплекс склероза во своите триесетти и четириесетти години, но првите знаци може да се појават години порано.
Опции за третман и поддршка
Најновата студија доаѓа во услови на загрижувачки пораст на случаите, со околу 150.000 луѓе кои живеат со мултиплекс склероза во Велика Британија. Тоа е зголемување од околу 130.000 во 2019 година, според неодамнешното истражување на Здружението за мултиплекс склероза (МС).
Иако експертите не ја знаат причината за зголемувањето на случаите, можните фактори вклучуваат инфекции, недостаток на витамин Д, пушење, растворувачи, дебелина и стрес.
Важно е да се препознаат раните знаци на состојбата, бидејќи иако нема лек за МС, третманот може да го забави напредувањето на болеста. Видот на третман зависи од видот на болеста што ја имаат пациентите: релапсно-ремитентна, секундарно прогресивна и примарна прогресивна.
Релапсно-ремитентната мултиплекс склероза вклучува влошување на симптомите (релапси) и подобрување (ремисии). Со текот на времето, често се развива во секундарно прогресивна мултиплекс склероза, кога симптомите се присутни цело време и постепено се влошуваат.
Во пореткиот случај на примарна прогресивна мултиплекс склероза, симптомите постепено се влошуваат со текот на времето без периоди на ремисија или подобрување.
Лекувањето може да вклучува неколку видови лекови, како што се стероиди, терапии што ја модифицираат болеста, мускулни релаксанти и лекови за лекување на болка и други симптоми.
Други видови поддршка вклучуваат совети за замор, физиотерапија, опрема за мобилност, терапии со разговор и когнитивна рехабилитација, пишува „Дејли меил“.