Во Обединетото Кралство е поднесена голема тужба против фармацевтскиот гигант Џонсон и Џонсон, обвинувајќи ја компанијата дека свесно продава бебешка пудра контаминирана со азбест, објавува Би-Би-Си.
Тужбата вклучува 3.000 луѓе и се базира на интерни меморандуми и научни извештаи што ги виде Би-Би-Си.
Тужителите тврдат дека Џонсон и Џонсон (J&J) знаеле уште во 1960-тите дека нивниот талк во прав содржи влакнести форми на талк, како и минералите тремолит и актинолит. И двата минерали – во влакнеста форма – се класифицирани како азбест и се поврзани со потенцијално смртоносни форми на рак.
Судските документи тврдат дека J&J, и покрај тоа што знаел дека овие минерали се поврзани со ракот, никогаш не ставил предупредувања на пакувањето на својата бебешка пудра. Наместо тоа, започнал агресивни маркетиншки кампањи кои ја прикажувале пудрата како симбол на чистота и безбедност.
J&J ги негира обвиненијата и вели дека никогаш свесно не продавала талк контаминиран со азбест.
Во соопштението издадено од компанијата се вели дека нејзината бебешка пудра „ги исполнувала сите регулаторни стандарди, не содржела азбест и не предизвикува рак“.
Продажбата на талк во Обединетото Кралство беше суспендирана во 2023 година.
Тужбата го одразува обемниот судски спор во Соединетите Американски Држави, каде што се поднесени бројни тужби, а тужителите добиле милијарди долари отштета. Компанијата успеала да поднесе жалби во некои случаи.
Адвокатите на тужителите проценуваат дека барањата за отштета во Обединетото Кралство би можеле да достигнат стотици милиони фунти и дека ова би можело да стане најголемата тужба за одговорност на производителите во британската историја.
„Чување во тајност“
Тврдењата за врската помеѓу талкот во прав и ракот се вртат околу азбестот, познат канцероген.
Талкот, кој се користел во пудрите на J&J, е природен минерал што често се наоѓа во близина на наслаги од азбест. Азбестните влакна слични на игла се поврзани со ракот.
Во тужбата се тврди дека J&J откриле присуство на азбест во својата бебешка пудра уште во 1960-тите. Во еден интерен документ од 1973 година се наведува: „Нашата бебешка пудра содржи фрагменти од талк кои би можеле да се класифицираат како влакна. Повремено, може да се детектираат траги од тремолит или актинолит…“
Johnson & Johnson
J&J тврди дека во меморандумот се дискутирале можни регулаторни промени што би можеле да ги дефинираат влакната од талк како азбест, што, според нив, не би било точно.
Истата година, раководителите разговарале за можен патент за метод за отстранување на азбестни влакна од талк. Писмото заклучува: „Можеби е подобро да се чува во тајност отколку да се објави во форма на патент и да се извести светот.“
J&J тврди дека дискусиите биле доверливи бидејќи новиот патент би бил исклучително вреден ако методот функционирал – тврдење кое оттогаш се покажа како лажно.
Наместо да се ставаат предупредувања на шишињата, во тужбата се тврди дека J&J ги прикривал ризиците со децении за да го зголеми профитот.
Тужителите тврдат дека и покрај тоа што знаеле за канцерогените влакна, маркетинг тимот разговарал за начини за зголемување на продажбата.
Во текот на 1970-тите и 1980-тите, рекламирањето во САД се фокусирало на прикажување на пудрата како „чиста и нежна“ за новороденчиња, додека во 1990-тите и 2000-тите, се фокусирало на афроамериканските жени.
„Мајка ми ја користеше – и јас исто така“
Голем број тужители во Велика Британија страдале или починале од рак на јајници, мезотелиом – форма на рак поврзан со изложеност на азбест – и други видови рак. Се вели дека сите користеле бебешка пудра J&J многу години.
63-годишната Шивон Рајан била млада мајка која им верувала на рекламите и ја користела пудрата.
„Мајка ми ја користела и јас ја користев. Мирисаше убаво, беше мека и удобна. Кога се родија моите бебиња, ја користев на нив. Мислев дека правам најдобро за нив“, изјави таа за Би-Би-Си од својот дом во Сомерсет.
„Беше шок. Само се прегрнавме и плачевме. Не можев да поверувам кога докторот ми кажа дека имам рак на јајници во четврти стадиум.“
По тешка хемотерапија, сепса и голема абдоминална операција, Сиобан преживеа и сега, 18 месеци подоцна, може да ја раскаже својата приказна. Таа верува дека ракот е предизвикан од користење на бебешка пудра на J&J.
Нејзиниот рак се врати, а лекарите ѝ рекоа дека повеќе не е операбилен. „Тие знаеја дека е контаминирана, но сепак ја продаваа на мајки и бебиња“, вели таа.
„Нашата бебешка пудра беше во согласност“
Порано овој месец, суд во американската држава Конектикат им наложи на J&J и на нејзините компании наследници да платат 25 милиони долари на маж со терминален перитонеален мезотелиом по цел живот користење на нивната пудра. Поротата ја прогласи компанијата за небрежна за продажба на производи контаминирани со азбест.
За време на судењето, поранешниот директор на токсикологијата
Д-р Стив Ман од J&J призна дека дал тврдења за безбедност без да ги потврди податоците од тестовите и дека имал докази за азбест што не ги пријавил на одборот.
Судијата забележа дека се познати побезбедни алтернативи, како што е пченкарниот скроб, но компанијата продолжила да продава талк во САД до 2020 година и во Велика Британија до 2023 година.
J&J најави жалба и го префрли својот оддел за потрошувачи на нова компанија – Kenvue – која во соопштението изјави: „Длабоко сочувствуваме со луѓето што живеат со рак. Знаеме дека тие и нивните семејства сакаат одговори – затоа се важни фактите“.
Компанијата тврди дека безбедноста на пудрата е потврдена со години тестирање во „независни и водечки лаборатории, универзитети и здравствени установи во Велика Британија и низ целиот свет“ и дека „бебешката пудра J&J не содржела азбест, ги исполнувала сите прописи и не предизвикува рак“.