Во наредните години во германската индустрија за оружје ќе се инвестираат стотици милијарди евра, а веќе е започнато и регрутирањето на квалификувана работна сила од другите индустрии.
Ова го наведува Дојче веле (ДВ), која известува дека во германската индустрија се случуваат големи промени: додека некои водечки компании, како Фолксваген, кратат работни места, производителите на тенкови и крстаречки ракети очајно бараат нови работници.
Тековната студија на консултантската фирма „EY“ и Декабанк проценува дека „европските членки на НАТО ќе инвестираат годишно 72 милијарди евра во вооружување во наредните години, со што ќе се отворат или обезбедуваат 680.000 работни места во Европа“.
Слични резултати доби и истражувањето на консултантската куќа Кирни.
Сепак, точниот број на потребна квалификувана работна сила ќе зависи од нивото на трошоците за одбраната. Ако европските земји одвојуваат два отсто од својот бруто домашен производ (БДП) за одбраната во иднина, како што налагаат правилата на НАТО, до 2030 година ќе има недостиг од околу 160.000 експерти велат авторите на статијата Хертел и Нилс Кулвејн. Има особен недостиг од експерти за вештачка интелигенција и анализа на големи податоци.
Од каде ќе дојде работната сила?
Производителите на оружје, радарска технологија или преносни системи за борбени возила не бараат само нови работници, туку и производствени локации за очекуваниот прилив на нарачки.
Логично е да се посегне по индустриите кои се во криза.
– Заработуваме од проблемите на автомобилската индустрија – вели Оливер Дере, директор на баварската компанија Хензолт, која произведува високоефикасни радари.
Тие се користат, на пример во Украина, за воздушна одбрана. Еден од нивните системи може да открие дури и невидливи, односно Стелт бомбардери, како американскиот Ф-35, а се направени од материјали што ги прават речиси невидливи за радарите.
– Компанијата веќе преговара со добавувачите на автомобили „Continental“ и „Bosch“ за преземање на нивните работници – потврдува Дере.
Во Герлиц во источна Германија, на границата со Полска, концернот за производство на оружје „KNDS“ ја презема фабриката на производителот на возови „Alstom“, која требаше да се затвори во 2026-та година. Концернот планира да преземе половина од 700 работници.
Поранешната фабрика за воз ќе произведува делови и модули за тенковите Леопард 2, Пума и Боксер, а производството е планирано да започне во 2025 година. Конкурентот Рајнметал се потпира и на работници од други сектори: поранешен специјалист за специјални компоненти во нафтената индустрија сега произведува цевки за тенкови во фабриката на компанијата во северна Германија, а поранешна козметичарка сега ги лакира гранатите.
Колку е лесно да се премине во посветена индустрија?
Преминот од цивилна во воена индустрија не е секогаш лесен, истакнува Ева Брикнер во интервју за ДВ.
– Ова е можно само за одредени позиции и со професионални специјализации. Работник во производна линија на Фолксваген може да најде работа во некои компании за производство на оружје. Дури и инженер за развој може да се пресели во одбранбената индустрија по одреден период на адаптација – консултантот специјализиран за безбедност и воена индустрија.
Но, тоа не е можно за сите професии, на пример за специјалисти за продажба или набавки, предупредува Брикнер.
Ханс Кристоф Акподијен, генерален директор на Здружението за безбедност и воена индустрија, истакнува дека многу компании за оружје бараат безбедносни проверки на вработените – што може да потрае.
– Сегашните процедури за доделување на овие дозволи не се доволно брзи за да овозможат брзо прилагодување на работниците – вели тој за ДВ.
Во оваа постапка главна улога игра т.н. список на земји.
Имено, германското МВР има листа на земји кои претставуваат безбедносен ризик.
Вклучува Авганистан, Кина, Виетнам, Ирак, Иран, Сирија, Русија и поранешните советски републики.
Дури и подолг престој во една од овие земји може да биде пречка за вработување во одбранбената индустрија.
Американски експерти доаѓаат во Европа?
Европа нема да може брзо да најде доволно квалификувана работна сила и менаџери за потребите на одбранбената индустрија.
Тоа е местото каде што оние од САД би можеле да дојдат на помош, вели Ева Брикнер, објаснувајќи дека „Трамп најави намалување на трошоците за истражувачки институти и универзитети, што отвора можност за Европа“.
САД досега привлекоа врвни експерти од целиот свет со своите елитни универзитети и големите трошоци за истражување.
– Но, ако овие средства се намалат, Европа може да каже. Ние ќе бидеме моторот на иновациите и ќе привлечеме талентирани луѓе – смета Ева Брикнер.
Таа вели дека веќе добива прашања од САД – на некои професионалци не им биле продолжени зелените картони, а некои сметаат дека повеќе не се ценети во САД.
– Многумина се прашуваат дали сакаат да ја поддржат новата американска политичка и геополитичка насока. Ова е одлична можност за Европа и треба да се искористи – вели Брикнер.
Кои профили сè уште недостасуваат?
Според нејзиното мислење, одбранбената индустрија мора да најде нови начини за привлекување работна сила.
Таа, меѓу другото, верува дека повеќе жени на лидерски позиции во индустријата во која доминираат поранешни воени офицери би можеле да донесат позитивни промени.
Консултантската фирма „Kearney“ предупредува дека дигитализацијата го менува профилот на бараните работници и објаснува дека „експертите за ИТ, вештачка интелигенција и анализа на податоци се многу барани, но ги нема доволно“.
Ева Брикнер истакнува дека компаниите во иднина ќе треба да направат повеќе за да ги привлечат потребните експерти.
– Сигурен сум дека ќе мора да ги зголемат платите што ги нудат за да бидат конкурентни на пазарот на труд – вели Бринкер.
