Археолозите пронајдоа леб стар 5.000 години во Турција, локалните пекари почнаа да го месат, а откритието предизвика интерес за одгледување древни сорти пченица кои се подобро прилагодени на суша.
„Ова е најстариот квасен леб откриен за време на ископувањата, кој во голема мера го зачувал својот облик“, рече Мурат Тирктеки, археолог и водач на ископувањата во близина на градот Ескишехир, во централна Турција.
„Лебот е ретко откритие за време на ископувањата. Обично се наоѓаат само трошки, но тука е зачуван бидејќи бил запален и закопан“, рече археологот.
Тркалезен леб, рамна како палачинка, со дијаметар од 12 сантиметри, беше пронајден во септември 2024 година. Бил карбонизиран и закопан под прагот на куќа од бронзеното време, околу 3.300 години п.н.е.
Археолозите веруваат дека лебот, од кој едно парче било откинато, бил закопан за време на изградбата на куќата и е дел од ритуал на изобилство.
Анализата покажа дека лебот бил направен од грубо мелено пченица, древна сорта пченица, и зрна леќа, а лист од непознато растение бил користен како квасец.
Лепчиња направени според рецепт за леб од бронзеното време се месат во локалната пекара „Халк Екмек“ од минатата недела.
Комбинацијата од древна сорта пченица, леќа и булгур, која по анализата изгледаше најблиску до рецепт од бронзеното време, дава богат леб со малку глутен и без конзерванси, а лепчињата од 300 грама, со цена од 50 турски лири (околу 1,12 евра), се распродадоа за само неколку часа.
Покраината Ескишехир, некогаш богата со бројни извори на вода, сега се соочува со суша.
„Се соочуваме со климатска криза, но сè уште одгледуваме пченка и сончогледи на кои им е потребна многу вода. Нашите предци нè научија на лекција. Ние, како нив, треба да се свртиме кон култури на кои им е потребна помалку вода“, рече градоначалничката на Ескишехир, која се обидува да го оживее одгледувањето на древна сорта пченица во нејзиното подрачје, отпорна на суша и болести.
Леб од бронзеното време е изложен во Археолошкиот музеј во Ескишехир од минатата недела.