Речиси половина од Европејците го гледаат американскиот претседател Доналд Трамп како „непријател на Европа“, значително повеќе го оценуваат ризикот од војна со Русија како висок, а повеќе од две третини веруваат дека нивната земја нема да може да се одбрани во случај на таква војна, покажува анкета.
Анкетата, спроведена во девет земји за платформата за европски прашања Le Grand Continent со седиште во Париз, исто така покажа дека речиси три четвртини од испитаниците сакаат нивната земја да остане во ЕУ, додека речиси исто толку веруваат дека напуштањето на блокот ѝ наштетило на Велика Британија.
Жан-Ив Дормаген, професор по политички науки и основач на агенцијата за анкети на јавното мислење Cluster17, рече: „Европа не само што се соочува со растечки ризици, туку и минува низ трансформација на својата историска, геополитичка и политичка средина. Целокупната слика [на анкетата] покажува Европа која е загрижена, длабоко свесна за своите ранливости и се бори позитивно да се проектира во иднината“.
Анкетата покажа дека во просек 48% од луѓето во девет земји го сметаат Трамп за отворен противник – со најголем удел во Белгија (62%) и Франција (57%), а најнизок во Хрватска (37%) и Полска (19%).
„Низ целиот континент, трампизмот јасно се смета за непријателска сила“, рече Дормаген, додавајќи дека оваа перцепција се консолидира, при што помалку луѓе отколку во декември 2024 година го опишуваат Трамп како „ни пријател ни непријател“, а повеќе како решително непријателски настроен.
Сепак, Европејците сè уште го сметаат односот со САД за стратешки важен: кога беа прашани каков став треба да заземе ЕУ кон американската влада, најпопуларниот одговор (48%) беше – компромис.
Анкетата во Франција, Италија, Шпанија, Германија, Полска, Португалија, Хрватска, Белгија и Холандија, исто така, покажа дека релативно мнозинство (51%) смета дека ризикот од отворена војна со Русија во наредните години е висок, додека 18% го сметаат за многу висок.
Дормаген вели дека таков исход „би бил незамислив пред само неколку години и сигнализира промена во европското јавно мислење кон нов геополитички режим во кој можноста за директен конфликт на континентот сега е широко прифатена“.
Ставовите значително варираа во зависност од географската близина до Русија: 77% од испитаниците во Полска го сметале ризикот од војна за висок, во споредба со 54% во Франција, 51% во Германија, 39% во Португалија и 34% во Италија.
Довербата во националните воени капацитети беше ниска насекаде, покажа анкетата, при што 69% од испитаниците веруваа дека нивната земја „не е многу“ или „воопшто не е“ способна да се одбрани од руската агресија.
Французите беа најсигурни, но дури и таму ова остана малцинско мислење со 44%. Во Полска, која граничи со Русија, 58% веруваа дека земјата е неспособна да се одбрани. Дормаген вели: „Влегуваме во време на опасност, а во исто време чувствуваме постојано чувство на национална слабост“.
Чувството на ранливост беше широко распространето: само 12% од испитаниците рекоа дека не се чувствуваат особено загрозени од низа извори на несигурност – од технолошка и воена до енергија и храна.
Иако имаше значителни разлики меѓу земјите, технолошката и дигиталната безбедност најчесто се наведуваа како закана (28%), проследено со воена безбедност (25%). Постоеше силна потреба од европска помош: 69% од испитаниците веруваа дека ЕУ треба да игра заштитна улога.
Огромното мнозинство испитаници во девет земји го поддржуваат членството во ЕУ: 74% сакаат нивната земја да остане во блокот, со највисока поддршка во Португалија (90%) и Шпанија (89%), а најниска во Полска (68%) и Франција (61%).
Пет години по Брегзит, одлуката на Велика Британија да ја напушти ЕУ во голема мера се смета за неуспех: 63% веруваат дека таа имала негативно влијание врз Велика Британија, а само 19% веруваат дека била позитивна, вклучувајќи 5% кои ја сметаат за многу позитивна.
