33 години од историската одлука што ја обележа судбината на нашата земја
Денес, 8 септември, Северна Македонија со гордост го одбележува својот најзначаен државен празник – Денот на независноста. Ова е денот кога во 1991 година, со храброст и визија, македонскиот народ го зеде својот ден во раце и се одлучи за самостојна иднина.
Патот кон слободата
Годините пред 1991-ва беа период на длабоки општествени промени во Југославија. Додека во другите републики тлееја етнички тензии и се подготвуваа воени конфликти, Македонија избра поинаков пат. На 8 септември 1991 година, македонските граѓани излегоа на референдум со јасно прашање: „Дали сте за суверена и самостојна држава Македонија, со право на влез во идниот сојуз на суверени држави на Југославија?”
Резултатот беше недвосмислен – 95,26 отсто од граѓаните кои гласаа се изјаснија позитивно за независност. Од вкупно 1.495.000 граѓани со право на глас, референдумот го поддржаа 1.079.854 лица. Ова беше ден кога демократијата триумфираше и кога народната волја стана историски факт.
Пат исполнет со предизвици
Независноста не беше крај, туку почеток на нов, исполнет со предизвици пат. Признавањето од меѓународната заедница беше комплициран процес, особено поради спорот за името со соседна Грција. Првично признание дојде од Бугарија на 15 јануари 1992 година, а потоа следеа други држави.
Влегувањето во Обединетите нации во 1993 година под привременото име „Поранешна југословенска Република Македонија” беше важен чекор кон меѓународното признание, иако не и конечно решение на прашањето за името.
Од мечти до реалност
Последните три децении донесоа значителни промени. Земјата помина низ различни фази на развој – од првите чекори на младата демократија, низ периодите на политички турбуленции, па се до историските моменти како Преспанскиот договор во 2018 година кој го реши спорот за името со Грција.
Влегувањето во НАТО во 2020 година и почетокот на преговорите за членство во Европската унија се плод на визијата започната токму на 8 септември 1991 година – визијата за Северна Македонија како рамноправен член на европското семејство на народи.
Наследство и иднина
Денешната Северна Македонија е мултиетничка демократска држава што ги негува вредностите на плуралноста, толеранцијата и европската интеграција. Од земја која требаше да се бори за признание, денес сме земја која активно придонесува за регионалната стабилност и мирот на Балканот.
Младите генерации израснаа во слободна Северна Македонија, каде што слободата на изразување, правото на глас и европските вредности се природен дел од животот. Тоа е најголемиот успех на независноста – што слободата стана нормалност.
Честитка за сите граѓани
На овој значаен ден, честитаме на сите граѓани на Северна Македонија, без разлика на етничката, религиската или политичката припадност. Денот на независноста е ден кога се сеќаваме дека нашата сила лежи во единството, дека нашата иднина ја градиме заедно и дека слободата е најскапоцената вредност која ја поседуваме.
Нека 8 септември секогаш ни биде потсетник дека демократијата е избор кој го правиме секој ден, дека независноста е обврска кон идните генерации и дека Северна Македонија е нашиот заеднички дом кој го градиме со љубов, труд и посветеност.
Среќен Ден на независноста, Северна Македонија!
Редакција Охридскај
Сашо Денесовски
