ВИДЕО: Веќе загубија територија, но мирот е можен – Трамп за Украина

Топ Вести - Слушај сега

Соединетите Американски Држави му понудија на Киев безбедносни гаранции во стилот на НАТО, бидејќи американските и европските преговарачи објавија напредок во разговорите за ставање крај на војната на Русија во Украина, но договор за територијални отстапки е сè уште далеку, објави Ројтерс.

- Advertisement -

Емисарите на американскиот претседател Доналд Трамп ја дадоа безбедносната понуда за време на разговорите со украинскиот претседател Володимир Зеленски во Берлин, изјавија американски официјални лица, но предупредија дека таков договор нема да биде на маса засекогаш.

 

 

Разговорите во германската престолнина предизвикаа одреден оптимизам кај европските лидери за патот кон ставање крај на најсмртоносниот конфликт во Европа од Втората светска војна. Но, Москва сè уште не се согласила со ниту една од промените дискутирани во Германија и не покажала подготвеност да го стори тоа.

„Се обидуваме да го завршиме тоа“, рече Трамп во Белата куќа, зборувајќи за договорот за ставање крај на војната. „Имавме многу разговори со рускиот претседател Владимир Путин и мислам дека сме поблиску од кога било досега и ќе видиме што можеме да направиме“, додаде тој.

Европските лидери претпазливо го поздравија промената на ставот на администрацијата на Трамп во врска со безбедносните гаранции за Украина. „Првпат откако започна војната, можноста за прекин на огнот е замислива“, рече германскиот канцелар Фридрих Мерц, кој беше домаќин на состаноците во Берлин, во објава на X.

„Денеска, првпат, имав чувство… дека сите дејствуваат како сојузници од истиот табор“, изјави полскиот премиер Доналд Туск пред новинарите во својот авион по заминувањето од Берлин.

„Првпат, слушнав од американските преговарачи… дека Америка ќе се ангажира за безбедносни гаранции за Украина на таков начин што Русите нема да се сомневаат дека американскиот одговор би бил воен доколку Русите повторно ја нападнат Украина.“

Шведскиот премиер Улф Кристерсон рече дека прашањето за безбедносните гаранции станало „појасно и поверодостојно“, нарекувајќи го важен чекор кон одржлив мир. „Но, остануваат многу тешки прашања, не само за териториите, туку и дали Русија воопшто сака мир“, рече Кристерсон во изјава по разговорите во Берлин.

Зеленски по разговорите изјави дека ќе побара од САД да воведат санкции врз Русија и да ѝ обезбедат на Украина повеќе оружје, вклучително и оружје со долг дострел, доколку Москва ги отфрли предлозите што се дискутираат меѓу Киев, Вашингтон и европските лидери.

„Мислам дека Америка ќе изврши притисок со санкции и ќе ни даде повеќе оружје ако тој (Путин) отфрли сè“, изјави Зеленски пред новинарите. Киев ја поддржува идејата за прекин на огнот, особено за енергетски напади, во текот на божиќниот период, додаде тој.

САД вршат притисок врз Украина да се согласи да ги повлече своите сили од источниот регион Донецк, изјави функционер запознаен со ова прашање. Тоа би била огромна отстапка што би можела да предизвика жестока реакција во Украина.

Зеленски, кој претходно го нарече прашањето за територијалните отстапки „болно“, повтори по разговорите дека Украина нема да го признае Донбас како руски ниту „де јуре ниту де факто“, што значи ниту правно ниту во пракса.

Американските претставници им кажаа на новинарите на конференциски повик дека обезбедиле договор за 90 проценти од прашањата. Иако долгогодишните територијални прашања остануваат, еден рече: „Имаме голем број различни премостувачки решенија што им ги предлагаме“.

Украина претходно изјави дека нема да отстапи територија на Русија, која зазеде речиси 20 проценти од земјата на исток и југ од почетокот на целосната инвазија во февруари 2022 година. Европски извор запознаен со најновите разговори изјави дека Русија не се откажала од своите територијални претензии. „Атмосферата е добра, но целите остануваат доста далечни“, рече изворот.

Во Берлин, Зеленски разговараше со американскиот претставник Стив Виткоф и зетот на Трамп, Џаред Кушнер, како и со европските лидери. Киев е под силен притисок од Трамп да направи отстапки кон Русија.

Американски функционер подоцна им рече на новинарите дека според договорот што се дискутира во Берлин, Украина ќе добие безбедносни гаранции слични на оние предвидени во Член 5 од договорот за НАТО, кој бара од алијансата да ја брани секоја членка што е нападната. Зеленски рече дека документот за безбедносна гаранција што се дискутира е детален, а не само рамка, иако додаде дека сè уште треба да се доработи.

Се очекува работните групи да се состанат во Соединетите Американски Држави претстојниот викенд, евентуално во Мајами, изјави еден од американските претставници. „Дали сме подготвени да одиме во Русија доколку е потребно? Апсолутно“, додаде американскиот претставник.

Во заедничка изјава на лидерите на неколку европски земји, вклучувајќи ги Германија, Франција и Велика Британија, се вели дека постои „силна конвергенција“ со Соединетите Американски Држави и се наведува список на цели на кои двете страни треба да работат.

Тие вклучуваат обврски за поддршка на вооружените сили на Украина, мировните сили предводени од Европа и гаранции за употреба на сила доколку Украина повторно биде нападната, како и поддршка за пристапување на Украина во ЕУ. Украина во неделата изјави дека е подготвена да се откаже од својата амбиција да се приклучи на НАТО во замена за западни безбедносни гаранции.

Досега не е јасно колку разговорите во Берлин би можеле да ја убедат Русија да се согласи на прекин на огнот. Во Москва, портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, им рече на новинарите дека барањето на Русија Украина да не се приклучи на НАТО е фундаментално прашање во разговорите за можно мирно решение. Тој рече дека Русија очекува ажурирање од САД по разговорите во Берлин.