Сè повеќе родители признаваат дека не им читаат на глас на своите деца, и покрај докажаните придобивки од оваа навика за нивниот јазик, емоционален и интелектуален развој, според низа анкети и искуства од едукатори.
Спенсер Расел, поранешен наставник и основач на популарната сметка на Инстаграм „Toddlers Can Read“, ги праша родителите минатата недела: „Зошто не им читате на вашите деца?“ Одговорите што ги доби се движеа од срам до фрустрација. Некои рекоа дека им е здодевно, други рекоа дека немаат време, а некои признаа дека не сакаат и самите да читаат.
Многу родители, особено помладите генерации, имаат проблеми да ги одржат своите деца фокусирани додека читаат. „Тој ме прекинува цело време“, „Сака да прескокнува страници“, се само некои од коментарите. Некои уживаат во читањето, но се жалат на повторувањето – нивните деца бараат иста книга одново и одново.
Според анкетата на HarperCollins UK, родителите од генерацијата Z (родени по 1997 година) имаат значително помала веројатност да го сметаат читањето за забава, во споредба со постарите генерации. Само една третина од децата на возраст од пет до десет години читаат редовно за забава – значително помалку отколку во 2012 година, кога повеќе од половина читале.
Расел вели дека ефектите од овие навики веќе се чувствуваат во училиштата. Родителите доаѓаат кај него со деца на возраст од само 14 години кои сè уште се борат со основните вештини за читање. „Децата можат да гледаат YouTube со часови, но кога ќе им дадете книга, тие бегаат“, вели тој.
Родителите од генерацијата Z се соочуваат со економска нестабилност, растечки трошоци за грижа за деца (во САД, околу 11.000 долари годишно) и притисоците од секојдневниот живот. Покрај сето тоа, екраните се неизбежни – и тие се првата генерација што пораснала со нив. „Екраните го заменуваат времето што родителите треба да го поминуваат со своите деца“, предупредува Расел.
Лекарите предупредуваат дека премногу време поминато пред екран може да му наштети на развојот на јазикот кај децата, распонот на внимание и емпатијата. Американските упатства велат дека децата на возраст меѓу две и пет години не треба да поминуваат повеќе од еден час дневно пред необразовна содржина. Сепак, повеќето родители го сметаат таблетот за „нужно зло“ кога детето одбива книга.
Давана Даф, професорка по патологија на говорот, вели дека децата кои не читаат дома често доаѓаат на училиште со помал вокабулар, што влијае на целокупниот успех. „Книгите се извор на богат јазик“, вели таа.
Беки Калзада од Здружението на училишни библиотекари на САД ги потсетува родителите дека не мора да поминуваат часови читајќи. „Дури и пет минути, книга со неколку зборови и слики, може да биде доволна за почеток“. Тој додава дека читањето не мора да биде читање на секој збор – доволно е да се зборува за сликите или да се дозволи детето само да ја раскаже приказната, според Гардијан.
„Следете го интересот на вашето дете“, заклучува Даф. „Тоа е најдобриот начин да се засака читањето“.
