Во германското производство на оружје во наредните години ќе се инвестираат стотици милијарди евра. Затоа веќе започна регрутирањето на квалификувана работна сила од другите индустрии – пред се од автомобилската индустрија.
Во германската индустрија се случуваат големи промени: додека водечките германски автомобилски компании како VW кратат работни места, производителите на тенкови и крстаречки ракети очајно бараат нови вработени, пишува DW.
Тековната студија на консултантската фирма EY и Декабанк проценува дека „европските членки на НАТО ќе инвестираат годишно 72 милијарди евра во вооружување во наредните години, со што ќе се отворат или обезбедуваат 680.000 работни места во Европа“.
Слични резултати даде и студија на консултантската фирма Kearney. Но, точниот број на потребната квалификувана работна сила ќе зависи од нивото на трошоците за одбраната. Ако европските земји одвојуваат два отсто од својот БДП за одбраната во иднина, како што налагаат правилата на НАТО, ќе има недостиг од околу 160.000 експерти до 2030 година во. Има особен недостиг од експерти за вештачка интелигенција и анализа на големи податоци.
Од каде ќе дојде работната сила?
Производителите на оружје, радарска технологија или преносни системи за борбени возила не бараат само нови вработени, туку и производствени локации за очекуваниот прилив на нарачки.
Логично е да се посегне по секторите кои се во криза. „Ние профитираме од проблемите на автомобилската индустрија“, рече извршниот директор на Hensoldt, Оливер Доре, во интервју за Ројтерс. Оваа баварска компанија произведува радари со високи перформанси кои се користат, на пример, во Украина за воздушна одбрана. Еден од системите на Хенсолт може дури и да открие стелт-бомбардери како американскиот Ф-35, направени од материјали што ги прават речиси невидливи за радарите (т.н. „стелт“ технологија).
Хенсолт веќе преговара со добавувачите на автомобили Continental и Bosch за преземање на нивните работници, потврдува Dörre.
Во Герлиц, Источна Германија, на границата со Полска, концернот за производство на оружје KNDS ја презема фабриката на производителот на возови Alstom, која требаше да биде затворена во 2026 година. KNDS планира да преземе половина од 700 работници. Поранешната фабрика за воз ќе произведува делови и модули за тенковите Leopard 2, Puma и Boxer, а производството е планирано да започне во 2025 година. Конкурентот Rheinmetall се потпира и на работници од други сектори: поранешен специјалист за специјални компоненти во нафтената индустрија сега произведува цевки за цистерни во фабриката на Rheinmetall во северна Германија, додека поранешен резервоар Beautician бои.
Колку е лесен преминот кон воената индустрија?
Преминот од цивилна во воена индустрија не е секогаш лесен, објаснува Ева Брукнер во интервју за Дојче веле. „Ова е можно само за одредени позиции и професионални специјализации“, вели овој консултант специјализиран за безбедност и воена индустрија. „Работник во производствена линија во VW може да најде работа во некои компании за вооружување. Исто така, развојниот инженер може да се пресели во воената индустрија по одреден период на адаптација“.
Но, тоа не е можно за сите професии, како што се специјалисти за продажба или купување, предупредува Брукнер.
Ханс Кристоф Ацподиен, извршен директор на Здружението за безбедност и воена индустрија, истакнува дека многу компании за оружје бараат безбедносни проверки на вработените – што може да потрае. „Сегашните процедури за одобрување на овие дозволи не се доволно брзи за да овозможат брза адаптација на вработените“, вели тој за ДВ.
Во оваа постапка главна улога игра т.н. список на земји. Имено, германското МВР има листа на земји кои претставуваат безбедносен ризик. Вклучува Авганистан, Кина, Виетнам, Ирак, Иран, Сирија, Русија и поранешните советски републики. Дури и подолг престој во една од овие земји може да биде пречка за вработување во воената индустрија.
Доаѓаат ли американски експерти во Европа?
Европа нема да може брзо да најде доволно квалификувана работна сила и менаџери за потребите на воената индустрија. Но помош може да дојде од САД, вели Ева Брукнер. И тој објаснува: „Трамп најави намалување на трошоците во истражувачките институти и универзитети, што отвора можност за Европа“.
САД досега привлекоа врвни експерти од целиот свет со своите елитни универзитети и големите трошоци за истражување. „Но, ако овие средства се намалат, Европа може да каже: „Ние ќе бидеме мотор на иновации и ќе привлечеме талентирани луѓе“, вели Ева Брук.
Таа вели дека веќе добива прашања од САД – некои професионалци не добиле продолжување на зелената карта, додека други сметаат дека повеќе не се ценети во САД. „Многумина се прашуваат дали сакаат да ја поддржат новата американска политичка и геополитичка насока. Ова е одлична можност за Европа и треба да ја искористи“, истакнува Брукнер.
Кои профили сè уште недостасуваат?
Според нејзиното мислење, воената индустрија мора да најде нови начини за привлекување работна сила. Таа, меѓу другото, верува дека повеќе жени на лидерски позиции во индустријата во која доминираат поранешни воени офицери би можеле да донесат позитивни промени.
И Нилс Кулвејн од консултантската фирма Керни предупредува дека дигитализацијата го менува профилот на бараните работници. И тој објаснува: „Експертите за ИТ, вештачка интелигенција и анализа на големи податоци се многу барани, но ги нема доволно“.
Ева Брукнер истакнува дека компаниите во иднина ќе треба да направат повеќе за да ги привлечат потребните експерти: „Сигурна сум дека ќе мора да ги зголемат понудените плати за да бидат конкурентни на пазарот на трудот“.
