Нова работа за Род Благојевич: Додик во Америка лобира за трет ентитет

Lorita
By Lorita
7 Min Read
Disclosure: This website may contain affiliate links, which means I may earn a commission if you click on the link and make a purchase. I only recommend products or services that I personally use and believe will add value to my readers. Your support is appreciated!
- Advertisement -
Ad image

Неколку дена откако ја поддржа идејата за воспоставување трет ентитет во Босна и Херцеговина со хрватски префикс во разговорите со лидерот на ХДЗ БиХ, Драган Човиќ, Милорад Додик сега лобира за истата идеја преку воспоставени канали во американската јавност. Статијата за „Вашингтон пост“, потпишана од лобистот на Додик, Род Благојевич, поранешен осуденик за корупција, наведува низа тврдења без јасна основа, а како изговор за наводно единственото решение за опстанок на Босна и Херцеговина – трет ентитет, односно поделба на Федерацијата на Босна и Херцеговина на бошњачки и хрватски ентитет.

Во самиот вовед на статијата, Благојевич ја нагласува уставната организација на земјата како нефункционална, а мандатот на високиот претставник на меѓународната заедница го нарекува владеење на „модерен подколонијален крал“, во обид да ја минимизира каква било улога на државните институции на Босна и Херцеговина.

Тој, исто така, се осврнува на односите меѓу народите во земјата, но со негативен тон и без конкретни случаи во поддршка на ова тврдење, тој наведува дека „поделбите се сеприсутни“ и дека „Бошњаците, Хрватите и Србите не си веруваат едни на други“.Осврнувајќи се на изјавите на Милорад Додик од минатата недела, тој наведува дека единствениот начин за решение е „сите три конститутивни народи да добијат вистинско самоопределување, каде што ниедна група не е ставена во подредена позиција“.

„Во овој дух, Додик предложи Федерацијата Босна и Херцеговина да се подели на два дела: бошњачка и хрватска. Речиси 30 години откако Дејтонскиот мировен договор заврши со војната, Босна и Херцеговина останува замрзната во времето – политички нефункционална, социјално поделена и економски стагнирана. И покрај крајот на вооружениот конфликт, повоената рамка наметната од Дејтон не успеа да ја трансформира земјата во стабилна, обединета држава“, смета авторот на текстот.

Патем, помалку од два месеци откако американскиот претседател Доналд Трамп го помилува Род Благојевич, поранешниот демократски гувернер на Илиноис, кој отслужуваше затворска казна по обвиненија за корупција, беше ангажиран да лобира во име на Република Српска.

Благојевич беше осуден во 2011 година по повеќекратни обвиненија за корупција, вклучително и обид за продажба на испразнетото место во Сенатот на претседателот Барак Обама. Трамп ја ублажи неговата 14-годишна казна во 2020 година и го помилува во 2025 година, велејќи дека тоа е „страшна неправда“.

Договорот за лобирање што Република Српска го потпиша со Благојевиќ, односно неговата фирма, ги прецизираше целите за кои „Вашингтон пост“ веќе пишуваше, а меѓу другото, се споменуваше застапување за укинување на Канцеларијата на високиот претставник, зајакнување на Република Српска, укинување на санкциите врз функционерите на РС итн., а беше придружен со контроверзии, како што се предупредувањата дека парите на граѓаните не се користат за промоција на РС, туку на Милорад Додик, односно за лични цели.

Во својот последен лобиствен текст, Благојевиќ ја промовира идејата за нерешливата ситуација во БиХ, па дури и во регионот, за која вели дека е „темпирана бомба“, и продолжува да го нагласува несогласувањето меѓу конститутивните народи, нагласувајќи не само етнички, туку и религиозни разлики, кои не се ниту предмет на уставната структура ниту основа за поделба на власта во БиХ.

Тој го гледа решението во „самоопределување“, чекор за кој Додик и владејачката структура на РС долго време се залагаат, и во нова уставна рамка и создавање на три ентитети – по еден за Бошњаците, Хрватите и Србите.

- Advertisement -
Ad image

Сепак, тој нагласува дека ова не би бил повик за поделба или обновување на конфликтот, туку „прагматичен пристап кон управувањето“, споредувајќи го со мировните напори на администрацијата на Трамп за нормализирање на ситуацијата на Блискиот Исток.

Исто така, контроверзно е толкувањето на уставната структура и организација на БиХ што го презентираше Благојевиќ, како и функционирањето на самите ентитети, само за да се оправда идејата за создавање трет ентитет, што самиот лидер на ХДЗ БиХ, Драган Човиќ, ја нарече „нереална“ по средбата со Додик минатата недела.

Според авторот на лобистичкиот текст, повторените повици за трет ентитет со хрватско мнозинство се „сè поитни“, а „три автономни ентитети би ги препознале демографските и политичките факти на терен“.

- Advertisement -
Ad image

„Овој пристап би ги намалил тензиите предизвикани од постојаната меѓуетничка конкуренција на државно ниво. Наместо да се наметнува единство од горе надолу, тоа би овозможило коегзистенција од долу нагоре“, смета Благојевиќ.

Ова, продолжува тој, би ги решило проблемите на Хрватите и Србите, а исто така би помогнало и во стабилизирањето на Федерацијата Босна и Херцеговина, за која тврди дека е нефункционална, додека за РС, во суперлативи, тој наведува дека таа веќе функционира со „значајна автономија“.

„Да биде јасно, моделот на три ентитети не е без ризици. Заштитата на малцинствата во рамките на секој ентитет би била неопходна. Ќе биде потребен силен уставен суд и рамка за човекови права за да се спречи дискриминацијата и да се обезбеди слобода на движење кон и од…“

… за сите граѓани, без оглед на етничката припадност“, додава Благојевиќ.

Иако ја нагласува потребата од укинување на Канцеларијата на високиот претставник, лобистот на Додик се залага за посилна улога на Соединетите Американски Држави, Европската Унија, но и на Русија и Унгарија, со чии лидери Додик негува пријателски односи, како играчи „кои можат да играат корисна улога“.

Нивната цел не треба да биде да наметнат решение, туку да олеснат мирен, демократски процес во кој сите три групи имаат вистински глас, додава тој.

Текстот на лобистот всушност претставува продолжение на кампањата на Додик за преобликување на уставниот поредок на БиХ под изговор на „самоопределување“ и решавање на проблемот со етничките несогласувања. Наместо решенија, ваквите наративи дополнително ги продлабочуваат поделбите и ги поткопуваат државните институции. Наместо „прагматичен пристап“, политичкиот маркетинг се обидува да легитимира идеи опасни за стабилноста на земјата кај американската јавност.

Share This Article