Москва оди на суд против Европа поради руските резерви

Топ Вести - Слушај сега

Руската централна банка поднесе тужба до Московскиот трговски суд, барајќи 230 милијарди долари отштета од „Еуроклеар“ (трезор во кој се чуваат и се порамнуваат акции, обврзници и државни резерви, но самиот „Еуроклеар“ не е банка и не ги поседува парите). Ова е првиот конкретен правен чекор откако Кремљ предупреди дека плановите на Европската унија да користи замрзнати руски средства би предизвикале „правен кошмар“ за ЕУ.

- Advertisement -

Европската унија планира да користи дел од средствата на Руската централна банка, во вредност од околу 210 милијарди евра, кои беа замрзнати во Европа откако Москва ја нападна Украина во 2022 година, со цел да обезбеди кредити за воените и цивилните потреби на Киев во 2026 и 2027 година.

Лидерите на ЕУ во петокот се согласија средствата засега да останат замрзнати, тврдејќи дека поддршката за Украина е неопходна, бидејќи во спротивно Русија еден ден би можела да го нападне НАТО — тврдење што Москва силно го негира.

Правните експерти очекуваат Московскиот трговски суд брзо да донесе одлука за „Еуроклеар“, депозитарот со седиште во Белгија, кој ги чува најголемиот дел од замрзнатите руски средства. Судот потврди дека на 12 декември добил барање од Руската централна банка за исплата на 18,2 трилиони рубли — целосната вредност на замрзнатите државни средства на Русија.

Доколку Руската централна банка го добие случајот, би можела да започне со присилно враќање на средствата од „Еуроклеар“ во други јурисдикции, особено во оние што Москва ги смета за „пријателски“ земји. „Еуроклеар“ не одговори веднаш на барањето за коментар.

Русија постојано ја предупредува Европската унија дека користењето на нејзините суверени резерви би претставувало кражба, сериозно би ја поткопало довербата во централните банки и еврото и би резултирало со силен одговор, вклучително и конфискација на средствата на европските приватни инвеститори во Русија.итор би ги чувал своите хартии од вредност во ‘Еуроклеар’ ако сфати дека неговите имотни права не се почитуваат и дека средствата можат да бидат запленети под кој било изговор – изјави за Ројтерс инвестицискиот претставник на рускиот претседател Владимир Путин, Кирил Дмитриев.

Централната банка на Русија на 12 декември изјави дека плановите на ЕУ за користење на нејзините средства се нелегални и дека го задржува правото да ги искористи сите расположливи механизми за заштита на своите интереси. Додаде дека спроведувањето на мерките ќе биде оспорено во националните и странските судови, меѓународните организации, арбитражните трибунали и други меѓународни правни тела.

Плановите на ЕУ се соочија со отпор и во самата Европа. Банкарите и правните експерти предупредуваат дека запленувањето на толку голема количина државен имот би било правно спорно и би поставило опасен преседан.

Документ од 2024 година, објавен од Риксбанк, централната банка на Шведска, наведува дека таков потег би бил прв пат во историјата земји кои не се директно вклучени во војна да запленат средства од воинствена држава за време на активен конфликт, со цел да помогнат на трета земја.

Предлозите на ЕУ се спротивни и на некои идеи што се појавија во одредени верзии на мировниот план на САД, според кои руските резерви би можеле да се поделат, еден дел за обнова на Украина, а друг за создавање заедничко инвестициско средство меѓу САД и Русија.

Кирил Дмитриев ги нарече плановите на ЕУ „удар врз меѓународниот резервен систем создаден од САД“, предупредувајќи дека последиците би можеле да одат многу подалеку од сегашниот конфликт и трајно да го променат глобалниот финансиски поредок.