Изнајмувањето живеалиште во Лос Анџелес во моментов достигнува и до 40.000 долари месечно откако започнаа пожарите, објави Економикс тајмс.
Лос Анџелес веќе имаше криза со достапност на станови пред разорните шумски пожари да изгорат цели населби до темел, но катастрофата која веќе десетина дена му се случува на градот, сериозно ја влоши.
Пример за тоа е компанијата „ЛА Естејт ренталс“ (LA Estate Rentals), која управува и издава куќи во некои од најскапите населби во областа, каде што барањата за изнајмување живеалишта во моментов скокнале на 500 дневно, што е повеќе од 10 пати повеќе од бројот пред пожарите, според сопственикот Патрик Мајкл.
Кој останал без дом бара живеалиште во близина
Агенцијата неодамна договорила закупец да плаќа 35.000 долари месечно за место во Беверли Хилс со 12-месечен закуп. Откако почнале пожарите, но пред и официјално да се заклучи зделката, сопственикот ја зголемил киријата на 40.000 долари.
– Она што се случува на пазарот на недвижности е одвратно. Луѓето само ги зголемуваат цените. Ситуацијата наликува на Ибеј на домови, односно на војна со наддавања – вели сопственикот Мајкл.
Реонот на Лос Анџелес долго време пред пожарите важеше за еден од најмалку достапните американски пазари за купување или за изнајмување. Сега притисокот се засилува бидејќи пожарите, во кои загинаа најмалку 25 лица, уништија и повеќе од 12.000 објекти, од кои многу беа домови. Тоа создава голема нова група луѓе кои одеднаш немаат каде да живеат.
– Секој што го користи овој очај на жртвите е за осуда – изјави во вторникот градоначалничката на Лос Анџелес, Карен Бас.
Бидејќи евакуираните лица природно бараат резиденции блиску до нивните опожарени имоти, конкуренцијата е најжестока во областите кои веќе и претходно биле проблематични за наоѓање стан под наем. Побарувачката за опремени имоти, кои чинат повеќе, се зголеми затоа што многу потенцијални станари ги загубија сите свои работи во пожарите.
Кој стигне ја користи несреќата на луѓето за да заработи на нечесен начин
– „Зилоу груп“ повлече стотици огласи, кои се чини дека ги прекршуваат правилата за зголемување на цените од почетокот на пожарите – рече претставникот на компанијата, Алекс Лактер.
„Зилоу груп“ истражува нови процеси за да го идентификува пробивањето, но засега назначува работници да ги истражат списоците што биле означени од корисниците.
– На интернет се појавуваат огласи за изнајмување куќи, објавени како мамка од луѓе кои тврдат дека претставуваат имоти – објаснува Мајкл.
На повикувачите честопати им се кажува дека имотите се веќе земени. Потоа им се нуди сосема поинаква куќа по поостра цена.
Во својата фирма, Мајкл имал 200 огласи пред пожарите. Сега му снемувало инвентар.
– Нема ништо квалитетно во опсегот од 10.000 до 20.000 долари во Санта Моника или во Брентвуд – рече тој.
Цените обично се зголемуваат по природни катастрофи, барем накратко, објаснува националниот директор за аналитика на повеќе семејства на CoStar, Џеј Либик.
Истакнат пример за тоа, вели тој, се ураганот Катрина во Њу Орлеанс во 2005 година.
– Меѓутоа, една голема разлика сега е тоа што поплавените куќи во областите на Заливскиот брег би можеле полесно да се обноват одошто домовите во Лос Анџелес кои изгореа до темел и имаат потреба од целосна обнова – објаснува Либик.
Во Њу Орлеанс, голем дел од населението никогаш не се вратило по Катрина. Во Хјустон, новата градба чини помалку и се соочува со помалку регулаторни пречки одошто во Јужна Калифорнија.
– Пазарот е веќе многу тесен во Лос Анџелес. Апсорпцијата на раселените домаќинства ќе има поголемо влијание врз севкупниот пазар – објаснува Либик.
Тоа влијание ќе се прошири низ градот кој веќе става големи финансиски стресови врз купувачите и врз изнајмувачите. Во третиот квартал, само 15% од домаќинствата можеле да си дозволат стан со средна цена од 827.000 американски долари, според Калифорниското здружение на трговци. За купување куќа по таа цена би бил потребен минимален годишен приход од 207.600 долари, што е речиси двојно повеќе од американскиот просек.
Слична е приказната за домаќинствата изнајмувачи во Лос Анџелес. Околу 56% од нив се сметаат за оптоварени со кирија, што значи дека трошат повеќе од 30% од својот приход на засолниште, според некои анализи. Изнајмувачите, раселени поради природни катастрофи, честопати се соочуваат со повеќе предизвици при преселувањето бидејќи можеби немаат осигурување.
Во Калифорнија е забрането со закон качувањето на кириите за повеќе од 10%, во вонредна состојба
Законот во Калифорнија забранува покачување на цената на стоките за широка потрошувачка, вклучително и на домувањето, за повеќе од 10% по вонредна состојба, која што гувернерот Гевин Њусом ја прогласи минатата недела за областа Лос Анџелес. Прекршителите на законите може да се соочат со затворска казна до една година и со парични казни од 10.000 долари плус граѓански казни.
– Одделот за правда на Калифорнија сериозно ги зема предвид сите извештаи за зголемување на цените и работи со нашите партнери за спроведување на законот за да ги истражат сите траги кои произлегуваат од пожарот во Јужна Калифорнија – изјави портпаролот на државниот јавен обвинител.
Меѓутоа, законот на хартија нема гаранција за спроведување. Лос Анџелес донесе уредба во 2019 година за ограничување на краткорочните изнајмувања, како што е „Ер-БНБ“, но таа честопати се игнорираше.
Сопствениците на станови со хипотека се обврзани да имаат осигурување, иако нивните полиси можеби не ги покриваат сите трошоци за обнова и за замена на имотот бидејќи цените по катастрофата се зголемуваат нагоре.
Планот „ФЕР“, поддржан од државата, нуди осигурување за сопствениците на куќи во зони со висок ризик од пожар, како последна опција, но го ограничува покривањето на 3 милиони долари по живеалиште.
– Во услови на жестока конкуренција, многу сопственици на домови, изгорени во пожарот во Палисадес, плаќаат од џеб за да обезбедат домување наместо да чекаат исплати за осигурување. Кој плаќа најмногу и има најчист договор, тој го добива домот – објаснува Мајкл.
