Кога заспивате секоја вечер, можете да се утешите во фактот дека никогаш не сте целосно сами – благодарение на десетици осумножни грини кои излегуваат од вашите пори за да се забавуваат.
Не можете да ги видите или почувствувате, но овие ноќни ползечки животни, познати како демодекс грини, се присутни на телото на речиси секој возрасен. Помали од точка на хартија, овие ситни безрбетници, кои се со големина од 0,15 до 0,4 милиметри, живеат околу надворешноста на фоликулите на косата и се хранат со нивната масна содржина.
„Додека спиеме, тие излегуваат и се многу среќни, се парат, ги посетуваат роднините, шетаат околу нашите лица. Штом се разбудиме, тие се враќаат во порите“, изјави за CNN Алехандра Пероти, вонреден професор по биологија на безрбетници на Универзитетот во Рединг во Англија.
Ако ова ви звучи морничаво, Пероти вели, „немојте да бидете“. Демодекс грините се поверојатно пријатели отколку непријатели.
Во замена за чистење на нечистотијата од нашите пори, им нудиме на овие минијатурни „правосмукалки“ мелатонин, хормон што нашата кожа го произведува и нè успива, а грините го користат како гориво, рече Пероти. И исто како микроскопските вампири, грините еволуирале за да ги избегнат ултравиолетовите зраци на сонцето, кои лесно ја уништуваат нивната ДНК.
Обично можете да најдете до пет грини на квадратен сантиметар на вашето лице – иако не можете да ги видите со голо око без микроскоп.
Ако вашиот имунолошки систем е ослабен, популацијата на грини може да се зголеми преку ноќ, што може да доведе до разни проблеми со кожата и очите.
Грините Demodex можат да се размножуваат преку ноќ, предизвикувајќи прекумерен раст познат како демодикоза, рече д-р Ричард Локсли, професор по медицина на Универзитетот во Калифорнија, Сан Франциско.
Имунокомпромитирани лица, како што се постарите лица или оние што примаат хемотерапија, се поподложни на демодикоза и може да имаат воспалителен одговор на грините и бактериите што можат да ги колонизираат, рече Локсли.
Не е целосно познато зошто некои луѓе развиваат воспаление од грини, додаде Локсли. „Но, она што го знаеме е дека дивите животни немаат никакви проблеми со грините, додека домашните кучиња и мачки имаат. Можеби како што се преселивме во поинаква средина и еволуиравме, развивме генетски мутации кои ги компромитираа нашите имунолошки патишта.“
Воспалението може да се манифестира како розацеа, акни, сувост и лупење, особено на образите, очните капаци, челото и наборите каде што се собира масло, рече д-р Роберто Рикардо-Гонзалес, вонреден професор по дерматологија на Универзитетот во Калифорнија, Сан Франциско, кој соработуваше со Локсли на истражувањето за грините.
За да утврдат дали Demodex грините предизвикуваат иритација на кожата, дерматолозите можат нежно да го стружат горниот слој на кожата и да го стават примерокот под микроскоп, рече Рикардо-Гонзалес.
За време на рутински очен преглед, лекарот може да провери за восочен слој од јајца од грини и остатоци околу основата на трепките, рече д-р Кори Лапин, оптометрист во Охајо. Кај пациенти со инфекции на очните капаци, ова натрупување често предизвикува сувост, чешање и губење на трепките.
Превенција и третман
За повеќето здрави возрасни, нема потреба да паничат за Demodex грините.
„Повеќето луѓе дури и не сфаќаат дека ги имаат, и така треба да биде“, рече Локсли. „Можете да направите повеќе штета отколку корист ако се обидете да пронајдете проблем. Ако имате проблеми, разговарајте со вашиот лекар.“
И Лапин и Рикардо-Гонзалес препорачуваат редовна рутина пред спиење, вклучувајќи нежно средство за чистење за отстранување на нечистотијата и вишокот масло од лицето.
Отстранете ја шминката за очи и вештачките трепки пред спиење за да избегнете иритација на деликатната кожа околу очите, рече Лапин
Луѓето склони кон акни можат да користат локален ретиноид еднаш или двапати неделно, рече Рикардо-Гонзалес, забележувајќи дека умереноста е клучна во рутината за нега на кожата.
„Видов кај пациенти дека кога бариерата на влага на кожата е компромитирана, што значи кога кожата е премногу сува или произведува вишок маснотии поради воспаление или прекумерно миење, грините можат да прераснат“, рече Рикардо-Гонзалез.
Редовниот, соодветен сон е исто така важен за да се спречи кожата да произведува премногу себум, масна супстанца што делува како храна за грините, покажаа истражувањата.
За лекување на демодекоза, дерматологот може да препише топикален или орален ивермектин за да помогне во враќањето на популацијата на грините во нормала, рече Рикардо-Гонзалез. Сепак, не е можно целосно да се искоренат.
Американската администрација за храна и лекови одобри капки за очи во 2023 година за лекување на воспаление на очните капаци поврзано со грините Demodex, рече Лапин.