Пецкањето е нарушување на површинската чувствителност, односно променето чувство на површината на кожата. Во стручната медицинска терминологија најчесто се означува како парестезија, дизестезија (променета), хипестезија (намалена) или хиперестезија (зголемена чувствителност), неврологот проф. Бањата Лепиќ.
„Се манифестира како чувство на боцкање, печење, пецкање, студенило… Често се нарекува намалено или зголемено чувство на допир до болка. Ова се симптоми на нарушување на површната чувствителност. Тие не се специфични за одредена болест, туку можат да се појават како дел од разни болести, како на периферниот, така и на централниот нервен систем, но и дел од некои психолошки нарушувања“, објаснува проф. Лепило.
За да се процени природата, потеклото и важноста на овие симптоми, важно е да се утврди кога и како се појавиле, колку долго траат и на кој дел од телото влијаат, нагласува докторката.
Професорот Лепиќ објаснува „дека чувствителните нерви (нерви) се состојат од нервни влакна кои потекнуваат од рецепторите во кожата и поткожното ткиво кои регистрираат различни модалитети како што се: болка, допир, притисок, вибрации, температура. Тие се протегаат кон ‘рбетот, влегуваат во’ рбетниот мозок преку задните корени на’ рбетот и завршуваат во чувствителни нервни клетки (неврони).
Зголемено чувство на болка
„Оштетувањето на чувствителните нерви и неврони доведува до нарушувања на чувствителноста кои ги доживуваме како губење на сензација, намалена, променета или зголемена сензација за болка, допир, притисок, топлина или студ, што ги доживуваме како болка, пецкање, боцкање, пецкање, горење. , горење, студенило“, објаснува соговорникот на порталот N1.
Симптоми на нарушувања на чувствителноста:
– пецкање, боцкање (чувство на „игла или трн“)
– болка
– вкочанетост или слабост во погодената област,
– чувство дека погодената област е „поспан“ или „туѓа“
– чувство на печење или чешање
– топла или ладна кожа.
Според професорот, симптомите може да бидат трајни или периодични. Обично, овие чувства се јавуваат во погодената област, но тие исто така можат да се шират.
Жените почесто страдаат од синдром на карпален тунел
Професорот Лепиќ додава дека жените почесто страдаат од синдром на карпален тунел, поради потесен нервен канал.
Постојат и други фактори:
Дебелина – дополнителна тежина може да изврши притисок врз нервите и дисковите на лумбалниот ‘рбет Зголемувањето на телесната тежина и зголемувањето на водата за време на бременоста може да изврши притисок врз нервите
Болест на тироидната жлезда: Ова го става лицето на ризик од синдром на карпален тунел
Дијабетес: Дијабетесот може да предизвика оштетување на нервите – полиневропатија.
Ревматоиден артритис: Предизвикува воспаление, кое исто така може да ги оштети периферните нерви
Продолжено лежење: Може да предизвика компресија на нервите и да го зголеми ризикот од парестезија
Прекумерна активност: Луѓето кои вршат работи кои бараат повторливи движења и кревање тешки се изложени на поголем ризик од заробување на нервите и парестезија.
„Повеќето луѓе доживеале привремено чувство на трнење во раката или ногата кога предолго седат со скрстени нозе или заспале со раката под главата. Ова се случува кога нервот е притиснат долго време. Чувството брзо исчезнува кога ќе се ослободи притисокот. На ваквите нарушувања не треба да им се придава важност, туку треба да внимаваме како седиме или спиеме. Трнежите кои траат или често се повторуваат на истиот дел од телото заслужуваат поголемо внимание. Ова може да биде симптом на сериозна невролошка болест или повреда на нервите“, истакнува професорката Лепиќ.
Полиневропатија
Тингловите најчесто ги зафаќаат периферните делови на екстремитетите – прстите, рацете и стапалата, а потоа најчесто се последица на болести на периферните нерви, кои ги нарекуваме полиневропатии“, објаснува проф.
Исто така, соговорникот Н1 наведува дека полиневропатијата најчесто се јавува како дел од дијабетес, но може да се појави кај хронични алкохоличари, недостаток на некои витамини, некои заразни болести, некои труења или земање на некои лекови, како дел од системски заболувања и некои тумори.
Тој додава дека пецкањето може да се појави како дел од постојан притисок врз периферните нерви. Трнењето кое ги погодува едната или двете раце или стапала може да биде предизвикано од компресија на периферните нерви во пределот на коренот на дланката (во карпалниот тунел) или во стапалото (во тарзалниот тунел).
Пецкањето кое се јавува со болка во долниот дел на ‘рбетот и се шири по должината на ногата до прстите најчесто е резултат на притисокот на деформираниот диск кој се наоѓа помеѓу пршлените (херниран диск) на нервниот корен што излегува од’ рбетот. Истото може да се случи и поради притисок на нервниот корен во цервикалниот дел на ‘рбетот, кога се појавува пецкање по должината на раката.
Истиот проблем се јавува и во торакалниот ‘рбет кога трнењето се шири од’ рбетот нанапред во сегментот каде што нервите излегуваат од површината на кожата. Пецкањето може да влијае на дел од лицето или главата како резултат на притисок врз одредени нерви. Слични симптоми може да предизвикаат воспаление на периферните нерви како дел од херпес зостер“, објаснува професорката Лепиќ.
Професорката Лепиќ нагласува дека пецкањето кое ја зафаќа едната страна од лицето, телото и екстремитетите најчесто е резултат на ос.оштетување на мозокот како дел од мозочен удар, мултиплекс склероза, тумор или воспалителен процес.
Што предизвикува пецкање?
„Секој со повторливо или постојано пецкање треба да оди на лекар, особено ако симптомите се нови и постојани. Доколку симптомите продолжат или се влошат, пациентот се упатува на невролог. „За да се постави дијагноза и да се утврди причината за парестезијата, неврологот најпрво ќе земе анамнеза за почетокот, времетраењето, повторувањето, локализацијата, околностите на појава на поплаки, други симптоми и болести на пациентот, ќе направи преглед и , во зависност од наодите, препорачајте дополнителни тестови“, вели неврологот.
Третман и олеснување на болката
Професорот истакнува дека лекови се користат и за ублажување на симптомите на пецкање или отстранување на болката. Ова првенствено се однесува на аналгетици и антиревматски лекови како ибупрофен, диклофенак, напроксен… Употребата на кортикостероиди, било системски или во форма на локални инфилтрации со локални анестетици, исто така може да придонесе за елиминација на симптомите и лекување на периферниот нерв нарушувања, првенствено компресивна и чувствителна невропатија.
„Доколку лековите и физикалната терапија не ги елиминираат или задоволително ги намалат симптомите, се смета дека операцијата го намалува притисокот врз стиснатиот нерв. „Операцијата може да значи ослободување на карпалниот лигамент, ослободување на улнарниот нерв во пределот на лактот или зглобот, отстранување на дегенеративни промени и ослободување на каналот на ‘рбетниот мозок или хернијација на дискот на грбот. истакнува професорот.
Стиснатиот нерв не може секогаш да се спречи, но постојат начини да се намали ризикот од него, нагласува тој.
„Одржувањето на добро држење и положба на телото е клучно за да се избегне притисок врз нервите. Обрнувајќи внимание на положбата на телото при кревање и носење товар и со често менување на позициите, лицето може да избегне компресија на нервите што може да предизвика пецкање. Ограничувањето на повторливите движења или честите паузи за време на овие активности може да го спречи оштетувањето на нервите и појавата на парестезија“, советува неврологот Лепиќ.
Тој додава дека одржувањето на нормална тежина и редовните вежби за сила и флексибилност се добри стратегии за одржување на здрави мускули и зачувување на нервите.
