Пазарните инспектори не открија прекршоци при засилената контрола, во која утврдија дали навистина некои фирми кај нас шпекулативно чуваат пелети и огревно дрво во своите магацини. Откриле само дека годинава, поради страв од студена зима, луѓето порано и во поголеми количини купуваат дрвени пелети, поради што цените вртоглаво пораснаа.
Минатата недела пазарните инспектори внимателно ја испитаа достапноста на горивата од дрво во логистичките центри, трговците на мало, производителите, магацините и трговците на големо. Секое задржување на производи во магацинот не значи прекршок“, објаснува главниот пазарен инспектор Андреја Бут. Тој вели дека доколку продавачот не го рекламира производот и го чува во магацин, а тој производ не подлежи на регулирање на цената од страна на Владата, нема прекршок и пазарниот инспектор не може да преземе нешто.Во магацини на логистички компании, инспекторите извршиле шест контроли на даночни обврзници кои во своите магацини имале гориво за дрва и 29 увиди во различни логистички фирми кои се занимаваат со складирање на стока. Тие не откриле никакви прекршоци и заклучиле дека компаниите не шпекулативно задржуваат производи од дрво за гориво, туку дека „недостигот од енергетски производи од дрво е резултат на значително зголемената побарувачка и ограничувањата на извозот на енергетски производи од Босна и Херцеговина. (ембаргото во последново беше продолжено во вторник до крајот на октомври) , Србија и Унгарија“. Од друга страна, пазарниот инспекторат проблемот го гледа и во „големата побарувачка на пелети во Италија, Австрија и Германија, поради што давателите на енергетски производи (домашни и странски) се фокусираат на странските пазари, каде што постигнуваат повисоки цени“. .
Трговци на мало: Продажбата е слаба во текот на изминатиот месец
Инспекторите ја проверуваа достапноста на горивата од дрво во продавниците, кои се добавувачите, каква е продажбата и какви се отворените нарачки, известувања и рекламни пораки во осум инспекции на големи трговци на мало кои нудат пелети, огревно дрво или брикети.
Откриле дека сите продавачи продаваат пелети спакувани во вреќи од 15 килограми, а залихите на пелети во продавниците варира, од неколку вреќи до 60 тони. Некои трговци имаат ограничено купување на една палета или три палети по домаќинство. Но, во исто време, инспекторатот забележал дека „нема голема побарувачка за горива од дрво од трговците на мало и дека ги имаат на залиха сите видови горива. Трговците слабата продажба ја припишуваат на високите цени, кои се значително повисоки во споредба со лани“.
За големиот скок на цените пишувавме во написот Словенечка офанзива поради ембаргото кон БиХ, каде темпото веќе го диктираат изборите. Од 2011 година, цената за еден тон дрвени пелети, спакувани во вреќи од 15 килограми, секогаш била под 300 евра. Потоа имаше голем скок. Прво, во мај годинава на 344 евра или за 25 отсто, а во август тон пелети скокна на цели 581 евро, што е речиси 67 отсто поскапување за само три месеци.
Инспекторите не нашле посебни карактеристики ниту кај производителите, кои, за разлика од трговците на мало, ги продаваат сите свои залихи на лет. Во магацините има само дневни залихи кои чекаат да бидат испорачани.
Која е причината за тензичната состојба на пазарот на пелети?
Инспекторите сметаат дека годинава Словенците во страв од уште повисоки цени на дрвените производи за гориво, вторите ги купуваат значително порано и во поголеми количини. „Минатата сезона просечниот потрошувач купи еден тон пелети во август, два во ноември, еден во февруари, а потоа уште еден, доколку има потреба за греење, во април. Тоа се вкупно четири тони“, објаснува Но. Тој додава дека оваа година ситуацијата е поинаква и дека потрошувачот во мај веднаш нарачал пет тони пелети кои ги немало. „Нарачаните количини значително го надминаа производствениот капацитет. Таквата побарувачка, се разбира, ги издигна цените небо“.
