Хрватското здружение на банки го објави најновото издание на публикацијата ХУБ Изгледи, во кое главните економисти на најголемите банки презентираат прогноза за просечната очекувана стапка на раст на БДП во Хрватска за 2023 година од 3,2 отсто, а за оваа година очекуваат раст со стапка од околу 3,7 отсто.
Додека во декември минатата година главните економисти на банките просечно очекуваа раст од 4,6 отсто во 2022 година со многу мала дисперзија помеѓу „песимистичките“ 4,4% и оптимистичките 4,8%, сега се очекува раст со стапка од 3,7%, со нешто поголем опсег на прогнози помеѓу 3,3%, како што предвидува најголемиот песимист и 4,1%, како што предвидува најголемиот оптимист.
Очекувањата за 2023 година се поскромни и подеднакви. Просечната очекувана стапка на раст е 3,2%, со тесен опсег на очекувања меѓу три и 3,7%.
Имајќи предвид дека економските перспективи по почетокот на руската агресија врз Украина се чини дека се нарушени, овие очекувања можеме да ги толкуваме како позитивни во дадените околности, кои се обележани со неизвесност, велат од ХАБ.
Неочекувано високата и долгорочна инфлација е главната пречка за прелевање на растот кон растот на реалните плати. Откако го достигнаа врвот со стапка од 9,3% оваа година, економистите очекуваат растот на цените да забави до 4,2% во 2023 година.
Со растот на номиналните плати по очекуваните стапки од 7% оваа година и 6,2% следната година, закрепнувањето на реалните плати ќе треба да се почека до крајот на оваа година и почетокот на следната година. Сепак, се очекува да продолжи релативно брзото намалување на стапката на невработеност на 6,7% оваа година и 6,2% следната година.
Економистите очекуваат личната потрошувачка да расте побавно од претходните прогнози поради инфлацијата. Затоа посилните придонеси за растот оваа и следната година доаѓаат само од инвестициите (раст од 8,4% годинава и 9,3% следната година) и извозот (9,4% оваа година, во кој враќањето на туризмот сè уште е важен придонес на нивоата пред пандемијата и 6,8% следната година).
Опкружувањето на раст и инфлација е поволно за државните финансии, а економистите очекуваат намалување на општиот владин дефицит на 2,5% од БДП во 2023 година и пад на односот на јавниот долг кон БДП на 72%, при што висок степен на согласност забележливо е – многу мал опсег очекувањата за крајот на следната година (меѓу 71,4% и 72,6%).
Економистите го предвидуваат приносот на 10-годишните државни обврзници малку над 3% на крајот на оваа година и малку под 3% на крајот на следната година, при што опсегот на прогнози е многу голем: најголемиот оптимист очекува принос на десет години од 2,4% на крајот на 2023 година, а најголемиот песимист 3,8%, што одговара на сегашниот принос на 10-годишната еврообврзница.
Од една страна, HUB го толкува ова како очекување дека понатамошниот раст на рејтингот и пристапувањето во еврозоната ќе ги намалат премиите за ризик, но од друга страна, голем опсег открива висок степен на несигурност во прогнозата.
Главните економисти на банките се согласуваат дека економијата на ЕУ оди на работ и дека ризиците се значително зголемени, иако рецесијата сè уште не е главното прогностичко сценарио. Ако тоа навистина се случи во ЕУ, тие се согласуваат дека хрватската економија има висок степен на издржливост, бидејќи користењето на фондовите на ЕУ и влезот во еврозоната, заедно со растот на рејтингот и намалувањето на премијата за ризик, отвора можноста Хрватска да избегне рецесија.
