Вообичаената, питома смоква (Ficus carica) е голема листопадна грмушка или помало дрво родено во Западна Азија и Медитеранот. Се одгледува уште од античко време и е едно од најстарите култивирани овошни дрвја. Најстарата смоква за која е познато дека била засадена од луѓе е 2.300-годишната Света смоква (Ficus religiosa) пронајдена во Шри Ланка.
Еден интересен факт поврзан со смокви е приказната дека во секоја зрела смоква има мртва оса. Според некои, мртвите оси се одговорни за крцкавата структура што ја наоѓаме во центарот на ова овошно дрво, додека други велат дека осата во зрелата смоква е веќе целосно распадната.
Нема конкретни информации дали навистина има мртви оси во смоквите, па Индекс го побара одговорот од првиот човек во Хрватска кој докторираше на тема смокви, од агрономот Жељко Пргомет, кој одгледува 20 сорти на ова овошје. .
д-р. sc. Пргомет вели дека е голем противник на она што го нарекува контразнаење и токму така ги опишал пишувањата и текстовите на кои наишол на оваа тема.
Како што појасни соговорникот, процесот на оплодување смокви во кој учествуваат многу мали оси од родот Blastophaga grossorum се нарекува капрификација. Цветовите се опрашуваат со мали оси кои влегуваат во плодот на смоквата во потрага по соодветно место за да ги снесат јајцата. Во форма на јајца презимуваат во малите плодови на дивите смокви, а се активираат напролет кога ќе излезат женските оси и ќе ја „вршат услугата за опрашување“. Во плодот остануваат машките оси, кои во следните три месеци, колку што треба плодот да достигне зрелост, целосно се распаѓаат. Без оваа услуга за опрашување, дивите смокви не би можеле да се размножуваат со семиња, а за возврат ќе обезбедат безбедно засолниште и храна за следната генерација оси. Она што е најважно овде е дека овој процес се однесува на дивите сорти смокви кои имаат три култури годишно, но не и на оние сорти смокви што сме навикнати да ги јадеме и кои произведуваат само двапати годишно.
Вообичаената, питома смоква (Ficus carica) и нејзините бројни сорти не бараат опрашување со оси или полен од друго дрво и Dr. sc. Пргомет уверува дека смоквите што сме навикнати да ги јадеме не се опрашуваат со помош на оси.
Смоквата е една од ретките овошни култури кои ретко или речиси никогаш не се третираат со пестициди, па секако е едно од најмалку третираните овошја што ги користиме во исхраната, а по своите хранливи вредности е на врвот на овошни култури. Освен што не се третираат со пестициди, сега можеме да бидеме сигурни дека смоквите се погодни и за веганска исхрана, пишува Индекс.
