НАСА успешно го погоди астероидот Диморфос со вселенското летало ДАРТ. Тоа беше историска мисија бидејќи беше „првиот планетарен тест за одбрана“ на Земјата од потенцијален удар, предизвикувајќи астероид да скршне од својот пат. Астрофизичарот Јован Алексиќ за N1 вели дека леталото успешно ја завршило својата мисија, а дали астероидот скршнал од својот пат ќе се знае за неколку недели.
Алексиќ објаснува дека астероидите се мали тела во Сончевиот систем, од кои има околу милион.
„Сепак, дури и таквите мали тела можат да направат сериозна штета ако се судрат со Земјата. Има околу милион астероиди, од тие милиони, околу 30.000 се блиску до Земјата, а околу 2.000 се потенцијално опасни. Ова значи дека во одреден момент тие можат да се приближат доволно за да се судрат со Земјата“, рече тој.Како што вели Алексиќ, идејата за ваквите мисии, чија цел е одбрана на планетата, е да се откријат навреме и да се користат одредени превентивни техники.
„Проблемот е што астероидите не светат, тие ја рефлектираат сончевата светлина, често се темни, не можете да ги видите додека не се доближат до нас, а потоа е предоцна. Лесно се гледаат големите астероиди, проблемот е во овие помали, кои не се видливи, со големина од 100, 200 до 500 метри. Тие не можат да бидат забележани од нас, а можат да предизвикаат штета“, објаснува Алексиќ.
Мисијата на НАСА од претходниот ден имаше за цел да покаже дали астероидот може да се отклони. Избраниот астероид не беше опасен за Земјата.
„Целта на мисијата беше тестирање, така што тестирањето беше направено на безопасен астероид“, забележува тој.
Таков астероид е избран намерно, вели тој.
„Една од техниките е да го удрите од страна и да го извадите од курсот. Во случај на астероиди од редот од 100 метри и повеќе, додека овој занает е со големина на помала просторија, постои голема диспропорција, како ако мува удри во слон, не може многу да го оттргне. Но, ако астероидот се забележи доволно рано, нека биде отклонет за еден метар, тој метар оддалеченост од милиони километри е доволен за да се движи и да ја пропушти Земјата во остатокот од своето патување“, рече Алексиќ.
А за да се види ефектот, вели, ќе треба да помине некое време.
„Ова е прв тест од ваков карактер, леталото успеа да го погоди. За да видиме колку му го сменила правецот, ни треба време, треба да почекаме малку да видиме поголем ефект“, рече тој.
Астрофизичарот исто така вели дека поминувањата на астероиди се случуваат речиси секој ден.
„Вчера имаше пет пропусници, на секои два до три дена летаа по некој. Но, тоа не е проколнато. Дури и мали честички паѓаат секој ден. Колку се повисоки, толку е помала веројатноста за судир. Пред 60 милиони години беше доволно голем за да предизвика штета во планетарна скала. И порано или подоцна таква опасност ќе се повтори, наше е да ја спречиме оваа ситуација“, заклучи Алексиќ.
