Научниците ја открија тајната на вечната младост – бидете желка. Две студии објавени минатата недела во списанието Science понудија докази за стареењето на одредени ладнокрвни видови кои ја доведуваат во прашање теоријата на еволуцијата дека стареењето или постепеното физичко распаѓање со текот на времето е неизбежна судбина.
Иако имаше интересни поединечни извештаи како онаа за желката од Сејшели Џонатан која наполни 190 години оваа година, тие беа анегдотски и темата не е систематски проучувана, изјави за AFP екологот за диви животни Дејвид Милер од Универзитетот Пен Стејт.
Научниците опширно ги истражувале птиците и другите диви животни, рече Милер, „но многу од она што го знаевме за водоземците и влекачите беше собрано на патот“.
Затоа, Милер и колегите собраа податоци од долгорочни теренски студии кои опфатија популации од 77 видови во дивината, но овој пат вклучувајќи желки, водоземци, змии, крокодили и морски желки.
Во сите нив, биле проучувани животни кои биле фатени и означени, а потоа истражувачите ги следеле низ годините за да видат дали повторно ќе ги најдат. Со оваа постапка, смртноста беше проценета врз основа на веројатноста.
Тие, исто така, собрале податоци за тоа колку години животните живееле по сексуалната зрелост. Тие користеле статистички методи за да ја одредат стапката на стареење и долговечноста, односно возраста на која 95 отсто од населението е веќе мртво.
„Најдовме примери на бавно стареење“, објасни биологот и главен истражувач Бет Реинке од Универзитетот во североисточен Илиноис.
Тие очекуваа дека истото ќе биде и со желките, но истото беше откриено кај еден од видовите на секоја ладнокрвна група, вклучувајќи жаби и крокодили.
„Бавното стареење или постепеното физичко распаѓање со текот на времето не значи дека тие се бесмртни“, додаде Реинке.
Тоа значи дека постои можност за умирање, но не се зголемува со возраста.
Студијата е финансирана од Американскиот национален институт за здравје со цел да се добијат информации за стареењето на ектотермните или ладнокрвните видови и можната примена на новото знаење кај луѓето – кои се топлокрвни.
Метаболизмот не е пресуден
Научниците долго време веруваат дека ектотермите стареат побавно бидејќи им е потребна надворешна температура за да ја регулираат температурата на телото и затоа имаат побавен метаболизам од ендотермите, кои создаваат сопствена топлина и имаат побрз метаболизам.
Овој однос важи и за цицачите. На пример, глувците имаат многу побрз метаболизам од луѓето и многу пократок животен век. Изненадувачки, сепак, една нова студија покажа дека метаболичката стапка не е главниот двигател на стареењето како што се мислеше претходно.
Студијата откри интригантни индиции кои би можеле да ги водат идните истражувања. На пример, кога тимот директно ги анализирал просечните температури на еден вид, наспроти стапката на метаболизмот, откриле дека потоплите влекачи побрзо стареат, додека спротивното важи за водоземците.
Една теорија се покажа точна – оние животни со заштитни физички својства како лушпи од желки или хемиски својства како токсини што одредени жаби и саламандери можат да ги испуштаат, живееле подолго и старееле побавно во споредба со оние без заштита.
Оклопот е важен за стареење бидејќи желката е тешко да се јаде“. Ова им овозможува на овие животни да живеат подолго и дека еволуцијата има влијание врз забавувањето на стареењето, па – ако избегнуваат да бидат јадени – тие сè уште функционираат добро“, рече Милер.
Друга студија на тим од Универзитетот во Јужна Данска и други институции применила слични методи на 52 видови желки во популацијата на зоолошките градини, откривајќи дека 75 проценти покажале занемарливо стареење.
„Ако некои видови навистина „избегаат“ од стареењето, а истражувањето може да открие како тоа се случува, здравјето на луѓето и влијанието врз долговечноста би можеле да имаат корист“, напишаа научниците Стивен Аустад и Кејлеб Финч во коментар на студијата.
Сепак, тие забележале дека дури и ако некои видови немале зголемена смртност со текот на времето, тие покажале слабости поврзани со постара возраст.
Џонатан од Сејшелите „сега е слеп, го изгубил сетилото за мирис и мора да се храни со рака“, велат тие, докажувајќи дека никој не може да го избегне забот на времето.
