Минатата недела се појавија вести дека Русија се обидува да се меша во европската политика, вклучително и да влијае на некои медиуми. Оваа вест предизвикува загриженост кај европските претставници пред европските избори. Како што објаснува за Н1 поранешниот директор на службата за разузнавање и безбедност Марјан Миклавчич, влеговме во нова ера на Студената војна. „Светот е во глобален конфликт, најдлабок од Втората светска војна“, рече тој. А колку е загрозена Словенија? „Кога зборуваме за руско шпионирање, Словенија е моментална цел“, нагласи тој.
Вклучувањето на Русија во политиката на Европската унија стана реалност минатата недела. Имено, европските разузнавачки служби открија директно влијание на Русија врз некои медиуми, како и поставување на руски шпиони на позиции блиски до европскиот врв.
„Светот е во глобален конфликт, најдлабок од Втората светска војна“, изјави за N1 Марјан Миклавчич, безбедносен експерт и поранешен директор на разузнавачката и безбедносната служба на Министерството за одбрана. Според него, Студената војна, која доживеа еден од своите врвови во 70-тите години на минатиот век, неодамна влезе во нова ера, која се рефлектира во хибридната војна.
Ова претставува безбедносен ризик за националната безбедност. „Се работи за војување каде што се активни разузнавачките служби, паравоените единици и другите единици кои не се дел од конвенционалните вооружени сили“, рече тој. И како оди хибридната војна?
Руското влијание на Балканот не слабее, Додик е каналот на руското влијание во Босна и Херцеговина
ВЕСТИ
04 септември 2023 година
0
Русија им плаќала на европските политичари за интервјуа
Минатата недела, полската агенција за внатрешна безбедност, како дел од истрагата за наводно руско шпионирање, спроведе истраги заедно со другите безбедносни служби на земјите-членки на ЕУ, тврдејќи дека Полска станала главна цел на руските шпиони. Русија и Белорусија беа обвинети за обид за дестабилизација. Тие, наводно, откриле медиумски кампањи преку кои Русија го проширувала своето влијание во Унијата.
Чешка беше меѓу земјите кои учествуваа во истрагата. „Откривме проруска мрежа која подготвуваше операција за проширување на руското влијание и поткопување на безбедноста во Европа“, напиша чешкиот премиер Петер Фиала на социјалната мрежа Х. Во таа мрежа делуваше и медиумот „Гласот на Европа“, против кој локалната власт воведе санкции.
Тоа е веб-портал со седиште во Прага. Покрај тоа, некои европски политичари наводно добивале исплати од Русија за да учествуваат во интервјуа, изјави белгискиот премиер Александар де Кро. Разузнавачките служби забележуваат зголемена руска активност непосредно пред јунските избори во Европскиот парламент, кои многумина ги означуваат како најважни избори во историјата на ЕУ. Со тоа Москва наводно би се обидела да поткупи некои членови на Европскиот парламент за да се мешаат во претстојните избори.
Потпретседателката на Комисијата Вера Јоурова рече дека откритијата го откриваат она што тие се сомневаат, имено дека Кремљ купува влијание со пари. „Постојано мора да бидеме свесни дека дезинформациите и странското мешање ќе се користат како оружје за поделба на Европа“, рече Јоурова.
Порталот наводно влече корени од некои други земји од ЕУ, меѓу кои и Холандија, пренесува холандскиот магазин NCR. Но, не само Гласот на Европа – цел на поопсежни истраги, според се уште неофицијални информации, би можел да биде и Вишеград пошта со седиште во Унгарија.
Меѓу политичарите кои дадоа интервју за Гласот на Европа се тројца претставници на СДС – претседателот Јанез Јанша, европратеникот Милан Звер и поранешниот лидер на кабинетот на Јанша Петер Шухел. На денешната прес-конференција на СДС, првите двајца, како и во партискиот официјален одговор, рекоа дека не добиле исплата за нивното појавување во медиумите.
„Мислам дека нема светски или европски медиум за кој не би дал интервју или подолга изјава. Тоа што некој ме обвинува дека сум проруски ориентиран не само што е на граница на невкус, туку и прилега на институција. Сè во тоа интервју е проукраинско, а не проруско“, рече Јанша на прес-конференцијата. Звер оцени дека секое плаќање за интервјуто би било „тривијално“.
Шпионирањето е забележано и во Австрија
Но, тоа е само врвот на ледениот брег на тревога поради наводното руско мешање и шпионирање во ЕУ. Во Австрија, во петокот, поранешен вработен во службата за разузнавање и безбедност, Егисто Ото, беше уапсен поради наводна шпионажа, а во понеделникот австрискиот канцелар Карл Нехамер свика совет за национална безбедност за 9 април, бидејќи е неопходно да се „Стоп за шпионските мрежи кои и се закануваат на Австрија“.
Според него, руските шпионски мрежи се обидувале да ја загрозат националната безбедност „со инфилтрирање во политички партии и мрежи и нивно искористување“.
От, заедно со друг поранешен вработен во БВТ, наводно собирале информации за Марсалек и Русија, потпирајќи се на неговите претходни активности како разузнавач и полициско аташе во Италија. Според извештајот на германскиот магазин Шпигел, станува збор за информации за новинари кои живеат во Европа и за казахстански опозициски политичар. Во интервју за Шпигел, От ги негираше сите обвинувања, пренесе СТА. Австриските власти го истражуваат веќе неколку години.
Дронови, шпионажа, илустрација
Според Марјан Миклавчич, на Русија апсолутно и се потребни тајни податоци, бидејќи со нив има стратешка предност. Ги стекнува на различни начини. Луѓето веројатно најмногу се запознаени со шпионирањето со помош на човечки извори. Ова неодамна го доживеа Словенија, која минатата година затвори двајца руски шпиони, а неодамна протера руски дипломат, кој наводно вршел активности неспоиви со неговиот дипломатски статус.
„Кога зборуваме за руско шпионирање, Словенија е моментална цел – затоа што е членка на ЕУ, НАТО алијансата, непостојана членка на Советот за безбедност на Обединетите нации… Во овој контекст, Словенија има важни разузнавачки информации на располагање. Исто така во иднина, убеден сум, Словенија ќе продолжи да биде цел на напади, од друга страна мора да бидеме свесни дека Словенија има развиено свој разузнавачки и безбедносен систем со СОВА, со добра дипломатија, воено разузнавање – затоа сме зборуваме за разузнавачко-безбедносен апарат кој е способен да ги одбие сите такви напади што се наредени во европската област“, рече Миклавчич.
Дали шпионирањето е во пораст или само обрнуваме поголемо внимание на тоа? „И двете“, истакна тој. Интересот за добивање скриени информации се зголемува, бидејќи земјите се обидуваат да стекнат стратешки предности во глобалниот простор. „Во интерес на сите држави е да ја обезбедат својата национална безбедност во овој конфликтен период, со што ќе можат да ги заштитат своите национални интереси“, додаде Марјан Миклавчич во интервју за N1.
